Ludwik XV
Informacje, które udało nam się zgromadzić na temat Ludwik XV, zostały starannie sprawdzone i uporządkowane, aby były jak najbardziej przydatne. Prawdopodobnie trafiłeś tutaj, aby dowiedzieć się więcej na temat Ludwik XV. W Internecie łatwo zgubić się w gąszczu stron, które mówią o Ludwik XV, a jednocześnie nie podają tego, co chcemy wiedzieć o Ludwik XV. Mamy nadzieję, że dasz nam znać w komentarzach, czy podoba Ci się to, co przeczytałeś o Ludwik XV poniżej. Jeśli informacje o Ludwik XV, które podajemy, nie są tym, czego szukałeś, daj nam znać, abyśmy mogli codziennie ulepszać tę stronę.
.
Ludwik XV , znany jako Ukochany, urodzi si ww Wersalu, gdzie zmarjest królem Francji i Nawarry . Czonek rodu Burbonów , panuje nad królestwem Francji odkiedy on umar. By jedynym królem Francji, który urodzi si i umar w Paacu Wersalskim .
Sierota w wieku dwóch lat, ksi Anjou, a nastpnie delfin Francji of do , zastpi swojego pradziadka Ludwika XIV w wieku piciu lat. Jego wadza zostaa nastpnie przekazana jego kuzynowi, ksiciu Orleanu , ogoszonemu Regentem Królestwa,, dopóki , data wjazdu modego króla w jego czternastym roku ycia i jego penoletnoci, gdzie oficjalnie przejmuje kierownictwo rzdu.
Pierwsze lata jego panowania przebiegay we wzgldnym spokoju, pod czujnym przewodnictwem kilku preceptorów , którzy przekazali mu rozleg kultur. Gdy osign penoletno, powierza rzdy kolejno bliskim krewnym, ksiciu Orleanu, byemu regentowi, nastpnie ksiciu Burbon, a nastpnie jednemu ze swoich dawnych preceptorów, kardynaowi de Fleury .
W przeciwiestwie do Ludwika XIV , Ludwik XV nie ma bezporedniego kontaktu z yciem politycznym kraju. Rzadko widuje swoich ministrów i czsto postpuje wbrew ich oczekiwaniom, nie dajc im stanowczych i precyzyjnych dyrektyw, polegajc zamiast tego na informacjach z zaoonej przez siebie tajnej sieci dyplomatów i szpiegów. Jego brak zainteresowania polityk oraz sukcesja ministrów rónych tendencji spowodoway osabienie wpywów monarchii francuskiej w Europie .
Jedyny ocalay z rodziny królewskiej sensu stricto (by prawnukiem Ludwika XIV ), cieszy si na pocztku swojego panowania wielkim poparciem spoecznym, dziki czemu w 1744 r. zyska przydomek Bien-Aimé po chorobie, która prawie zabra go w Metz . Jednak z biegiem lat jego brak stanowczoci, oczernianie jego dziaa przez parlamentarzystów i cz dworskiej szlachty, nieustanne intrygi z udziaem jego kochanki, markizy de Pompadour, a take jego wasne wykroczenia, doprowadziy do zaniku jego popularnoci. Do tego stopnia, e jego mier na osp sprowokowaa uroczystoci w Paryu , tak jak miao to miejsce po mierci Ludwika XIV .
Za jego panowania Francja odniosa jednak wielki sukces militarny na kontynencie europejskim, zdobywajc ksistwo lotaryskie i ksistwo barskie oraz Korsyk . Z drugiej strony straci kontrol nad du czci swojego imperium kolonialnego, na korzy brytyjskiej dominacji kolonialnej : zwaszcza Nowej Francji w Ameryce , a take jej przewagi w Indiach .
Narodziny i dziecistwo
Ksi Anjou, a nastpnie Delfin Francji
Louis de France (przyszy Ludwik XV ) urodzi si dniaw Paacu Wersalskim . Prawnuk Ludwika XIV , jest trzecim synem Ludwika Francuskiego, ksicia Burgundii, zwanego Maym Delfinem i Marie-Adelaïde Sabaudzkiej i jako taki czwarty ksi w linii sukcesji. Sporód dwóch starszych braci, równie imieniem Ludwik, pierwszy (utytuowany ksi Bretanii) zmar w 1705 roku w wieku jednego roku, drugi (przywracajc tytu ksicia Bretanii) urodzi si w 1707 roku.
Natychmiast po jego narodzinach, przyszego Ludwika XV by machn w sali ksinej Burgundii , kard Toussaint de Forbin Janson , biskup Beauvais , Wielkiego Kapelana Francji , w obecnoci Claude Huchon, proboszcza w kociele Matki Boej Wersalskiej .
Narodziny tego dziecka pozwalaj królowi Ludwikowi XIV na dalsze dochodzenie praw rodu Burbonów do tronu Hiszpanii [ref. konieczne] . W trakcie wojny o sukcesj hiszpask przyszy Ludwik XV zosta mianowany ksiciem Andegawenii, tytu ten nosi wczeniej jego wujek Filip z Francji , król Filip V (1700-1746).
May Ksi zostaje natychmiast powierzony swojej guwernantce, ksinej Ventadour , wspomaganej przez Madame de La Lande , zastpc gubernatora. Nie by wtedy przeznaczony do panowania, plasujc si na czwartym miejscu w kolejnoci dynastycznej sukcesji. Przed nim musi logicznie rzdzi jego dziadek, syn Ludwika XIV , Wielki Delfin , potem jego ojciec, wkrótce przydomek Petit Dauphin, wnuk Ludwika XIV , a wreszcie jego starszy brat, ksi Bretanii . Jednak w latach 1710-1715 mier nawiedzia rodzin królewsk kilkakrotnie i nagle umiecia modego dwuletniego ksicia na pierwszym miejscu w sukcesji Ludwika XIV : Wielki Delfin zmar na osp na. Ksi Burgundii zostaje delfinem. W nastpnym roku zoliwa odra zabia jego on, a nastpnie May Delfin Nastpny.
Dwóch najstarszych synów ksicia Burgundii, ksit Bretanii i Anjou, równie zapada na t chorob. Najstarszy, ksi Bretanii, zmar dnia. Mody ksi Anjou, majcy wówczas zaledwie 2 lata , zosta nastpc tronu Francji z tytuem Dauphin de Viennois , skróconym do Dauphin. Chory, jego stan zdrowia zosta zbadany z uwag przez Ludwika XIV , starzejcego si króla i na tyle dotknitego niedawnymi stratami rodziny, e pozwoli sobie paka przed swoimi ministrami. Przez dugi czas obawialimy si o zdrowie modego ksicia, ale stopniowo wyzdrowia, pod opiek swojej guwernantki i chroniony przez ni przed naduyciami upuszczania krwi, które prawdopodobnie spowodoway mier jego brata.
Przyszo Louis XV jest ochrzczony naw mieszkaniu Dzieci Francji w Paacu Wersalskim przez Henryka-Charlesa du Cambout, ksicia Coislin , biskupa Metz , pierwszego kapelana króla, w obecnoci Claude'a Huchona, proboszcza parafii Notre-Dame de Versailles : jego ojcem chrzestnym jest Louis Marie de Prie, markiz de Planes, a matk chrzestn jest Marie Isabelle Gabrielle Angélique de La Mothe-Houdancourt. Ochrzczony w tym samym czasie co jego brat Ludwik Francji (1707-1712) i dwoje dzieci zagroonych mierci, król rozkaza, abymy wzili jako ojców chrzestnych i matki chrzestne tych, którzy byli wtedy w pokoju.
W 1714 r. Ludwika powierzono guwernerowi, o. Perotowi. To uczy go czyta i pisa, uczy podstaw historii i geografii oraz daje mu religijn edukacj niezbdn dla przyszego bardzo chrzecijaskiego króla . W 1715 roku mody delfin otrzyma take mistrza taca, a nastpnie mistrza pisania.
5-letni król
Przyszy Ludwik XV rozpocz swoje ycie publiczne na krótko przed mierci swojego pradziadka Ludwika XIV . ten, Ludwik XIV rzeczywicie przyjmuje z wielk pomp w Sali Lustrzanej Wersalu Ambasadora Persji. W ceremonii kojarzy swojego nastpc, który wanie skoczy pi lat, umieszczajc go po swojej prawej stronie. wDziecko uczestniczy ze starego króla na ceremonii Wieczerza w Wielki Czwartek i uczestniczy w umycia nóg . Zawsze towarzyszy mu gospodyni Madame de Ventadour . W ostatnich dniach ycia Ludwika XIV przyszy król bra udzia w kilku paradach wojskowych i uroczystociach majcych na celu przyzwyczajenie si do ycia publicznego.
ten czujc nadchodzc mier, Ludwik XIV wprowadza modego Ludwika do swojego pokoju, cauje go i mówi do niego z powag jego przyszego zadania jako króla, sowami, które nastpnie przeszy do potomnych, którzy widzieli w nim rodzaj politycznego testamentu wielkiego król i wyrzuty sumienia za wasne czyny:
Sodko, bdziesz wielkim królem, ale cae twoje szczcie bdzie zaleao od posuszestwa Bogu i troski o ulenie swojemu ludowi. W tym celu musisz unika, jak tylko moesz, aby prowadzi wojn: to ruina narodów. Nie naladuj zego przykadu, który ci daem; Czsto zbyt lekko wchodziem w wojn i popieraem j z prónoci. Nie naladuj mnie, ale bd spokojnym ksiciem i niech twoim gównym zadaniem bdzie ulenie swoim poddanym. "
Ludwik XIV zmar sze dni póniej.
3 i , Ludwik XV , lat 5 i pó, dokona pierwszych aktów królewskich, najpierw udajc si na msz aobn odprawion za jego poprzednika w kaplicy wersalskiej, a nastpnie przyjmujc zgromadzenie duchownych, którzy przybyli, aby celebrowa jego wasny adwent . ten, uczestniczy w lit de Justice , jednej z najbardziej uroczystych ceremonii monarchii, 14-go, ordziach Wielkiej Rady , Uniwersytetu Paryskiego i Akademii Francuskiej , w nastpnych dniach na przyjciach ambasadorów, którzy przybyli prezentowa ich kondolencje. Mimo modego wieku musia podporzdkowa si machinie rzdowej i sdowej oraz odgrywa rol reprezentanta.
Szkolenie
_-_Google_Art_Project.jpg)
, Rosalba Carriera
Gemäldegalerie , Drezno .
W jego 7 urodziny w dniuOsignwszy wiek rozumu, jego wyksztacenie przechodzi na ludzi : powierza si je gubernatorowi, ksiciu François de Villeroy (przyjacielowi z dziecistwa Ludwika XIV i synowi Mikoaja V de Villeroy , gubernatora Ludwika XIV ), który narzuca na nim wszystkie rytuay dworu wersalskiego ustanowionego przez Ludwika XIV . Jest te opiekunem, André Hercule de Fleury , biskup z Fréjus . Obecnie uczy si aciny , matematyki , historii i geografii , kartografii , rysunku i podstaw astronomii , ale take mylistwa . Nie zaniedbywa te edukacji manualnej: w 1717 nauczy si troch typografii , aw 1721 nauczy si toczenia drewna. Od 1719 mia mistrzów muzyki. Zosta równie wprowadzony do taca od 8 roku ycia przez Claude'a Ballona i wykazywa skonnoci do tej sztuki. Uczestniczy wna pokaz Les Folies de Cardenio, w którym interweniuje w towarzystwie szedziesiciu omiu tancerzy, profesjonalistów i dworzan, a nastpnie ww operze-balecie ywioy .
W przeciwiestwie do Ludwika XIV nie mia zamiowania do muzyki, ale pocigaa go architektura.
Regencja ksicia Orleanu (1715-1723)
Przystpienie regenta i powrót króla do Parya
.jpg)
Ludwik XIV edyktem z 28 lipca 1714 roku wpisa na list swoich moliwych nastpców dzieci, które mia z Madame de Montespan: ksicia Maine i hrabiego Tuluzy, co bardzo nie podobao si wielkiej szlachcie. 31 lipca zadekretowa, e przyszy regent bdzie tylko przewodniczcym Rady Regencyjnej, której skad ustali. Postanowi te, e opiek i edukacj modego króla powierzy ksiciu Maine. 23 maja nada dwóm synom Madame de Montespan tytu Ksicia Krwi. Ksi Orleanu postanawia nastpnie sprzymierzy si z innymi wielkimi, w szczególnoci z dawnymi stronnikami arcybiskupa Cambrai i ksicia Burgundii, którzy opracowali plany rzdu arystokratycznego. Ponadto ksi Orleanu musia zwróci si do parlamentu. W tym celu przywróci mu prawo remonstracji, której Ludwik XIV pozbawi go w 1673 r., za pomoc którego 2 wrzenia 1715 r. parlament ogosi go regentem z penym zarzdzaniem sprawami królestwa w okresie mniejszoci . Zrywajc z uciskiem Ludwika XIV na prawa parlamentów, regent otworzy drzwi do ery kontestacji, której Ludwikowi XV trudno byoby si wtedy przeciwstawi. W kadym razie wszystkie te transakcje prowadz do pewnego rodzaju reimu politycznego zwanego polisynodi.
Pierwszym rodkiem podjtym przez regenta jest sprowadzenie Ludwika XV i Dworu z powrotem do Parya . Idzie wbrew yczeniom Ludwika XIV , ale zblia si do ludzi. Pami o Frondzie jest wci ywa, a Regent pragnie zbudowa siln wi midzy mieszkacami Parya a modym królem, aby unikn jakichkolwiek zakóce. Po przejciu przez Vincennes od wrzenia doLudwik XV przeniós si do Paacu Tuileries , podczas gdy Regent rzdzi królestwem z Palais-Royal . Lud paryski zakocha si wówczas w tym modym królu, podczas gdy szlachta, rozproszona teraz w hotelach stolicy, cieszya si wolnoci bez ogranicze i miary.
Polisynodia
Ludwik XIV nigdy nie rzdzi sam. Opiera si na Radzie Królewskiej, której najwaniejsze decyzje byy podejmowane przez Rad z góry, nazwan tak, poniewa odbywaa si na pierwszym pitrze w Wersalu. Czonkowie rodziny królewskiej, ksita krwi i kanclerz zostali wykluczeni od mierci Mazarina w 1661 roku. Podczas regencji Rad Najwysz zastpuje rada regencji. Ta rada, której przewodniczy ksi Orleanu, skadaa si z ksicia Bourbon, ksicia Maine, hrabiego Tuluzy, kanclerza Voysina, marszaków Villeroy, Harcourt i Tallard oraz Jean-Baptiste Colbert de Torcy. Do tych ludzi nazwanych przez Ludwika XIV regent dodaje Saint-Simon, M gr Bouthillier Chaligny i marszaka Bezonsa. Zaproszone bd równie Jérôme de Pontchartrain i Louis Phélyeaux, markiz de la Vrillière, który spisuje protokó. Doradztwo takie, podobnie jak w Hiszpanii i Austrii, jest wspomagane poradami specjalistycznymi. Byo siedem rad, których zadaniem byo uproszczenie pracy Rady Regencyjnej :
- Rady Sumienia (sprawy moralne i religijne), pod przewodnictwem kardynaa de Noailles ;
- Rada do Spraw Zagranicznych, której przewodniczy marszaek d'Huxelles ;
- Board of War przewodniczy Marszakowskich Villars ;
- Navy Board pod przewodnictwem hrabiego Tuluzy , z René de Froulay de Tesse i Claude François Bidal Asfeld byli doradcy;
_-_MV_1082.jpg)
- Rada Finansów, kierowana przez marszaka Villeroya i przewodniczca przez ksicia Noailles ;
- Rada do Spraw w Królestwie pod przewodnictwem ksicia Antin ;
- Rada Sumienia odpowiedzialna za nominacje kocielne, której przewodniczy Arcybiskup Sens;
- Izba Handlu (), której przewodniczy marszaek de Villeroy, a na czele której stoi Michel-Jean Amelot de Gournay .
Prac przygotowywali czonkowie Rady Stanu, mistrzowie wniosków i sdziowie sprawiedliwoci, policji finansowej oraz sdziowie anulowania.
Wedug Jean-Christiana Petitfilsa mniej wicej poprawnie funkcjonuj jedynie rady finansów i marynarki wojennej . Sytuacja finansowa pod koniec panowania Ludwika XIV jest bardzo powana z dugiem 2,1 miliarda funtów, 230 milionami rocznych wydatków i deficytem 77 milionów. Aby poradzi sobie z t sytuacj, ksi Noailles ma pretensje do wydatków publicznych, de facto dewaluuje walut rozliczeniow, jak s turnieje funtowe, ma zweryfikowane dugi wobec pastwa, co zmniejsza dug o 60% i pozywa tych, którzy zdefraudowali fundusze .
Oywienie kryzysu jansenistów, zwizane w szczególnoci ze sposobem zastosowania baki Unigenitus , a take zmiana sojuszu, wywoay poruszenie wród arystokracji i parlamentu, które skoniy regenta do przyjcia bardziej autorytarnej linii. tenznosi Rady sumienia, spraw zagranicznych, spraw wewntrznych, wojny i przywraca sekretariaty stanu. Z tej okazji ojciec Dubois zostaje sekretarzem stanu do spraw zagranicznych, a Claude Le Blanc do wojny. Obaj mczyni wchodz równie do Rady Regencyjnej.
Zmiana sojuszu
Król Hiszpanii Filip V jest tym bardziej zdenerwowany traktatami w Utrechcie, które zmusiy go do utraty Królestwa Neapolu, e jego druga ona, ambitna Elisabeth Farnese, jest Woszk. Podejmuje wic podbój tego królestwa. Namawiany przez ksidza Dubois, regent uwaa, e nie ley w interesie Francji podanie za nim w tej przygodzie i postanawia ponownie poczy si z Wielk Brytani i Holandi , które s jednak protestanckie . To odwrócenie sojuszy zderza si z tym, co Petitfils nazywa partia starego dworu pozostaa prohiszpaska z powodu lojalnoci wobec wnuka Ludwika XIV , aw szczególnoci Markiza d'Huxellesa, przewodniczcego Rady do Spraw Zagranicznych . Latem, Hiszpania kontynuuje ofensyw militarn we Woszech, podczas gdy sformalizowany zostaje Trójprzymierze Hagi , czce Francj, Holandi i Angli. To odwrócenie sojuszy Regenta zostao nawet zakoczone, w, poprzez innowacyjny sojusz z Austri Habsburgów (sojusz poczwórny). Zwycistwo mocarstw europejskich zmusio Hiszpani do zblienia si do Francji. Dubois przekonuje króla Hiszpanii, by zarczy swoj trzyletni córk Marie-Anne-Victoire d'Espagne z Ludwikiem XV, który ma dwanacie lat i najstarszym synem króla Hiszpanii, ksicia Asturii (14 lat) 12-letniej córce ksicia Orleanu. Wymiana dwóch ksiniczek odbywa si w dniu, na wyspie Baantów .
System prawa
Z ekonomicznego punktu widzenia Regencja bya okresem witalnoci i eksperymentów. Jednak poraka systemu Prawa i niech do kredytów i inwestycji ostatecznie spowolnia modernizacj gospodarki.
Powrót króla do Wersalu i koronacja Ludwika XV
Zmczony krytyk parlamentarzystów, którzy zaczli potajemnie potrzsa Paryanami, i wrogoci tumu, który rzuca obelgami i pociskami w jego powóz, regent, nie zapowiadajc tego oficjalnie, postanowi sprowadzi dwór z powrotem na zamek wersalski . tenWersal ponownie staje si królewsk rezydencj i symbolizuje powrót do polityki Ludwika-Kworza.
Mody Louis XV jest konsekrowany i koronowany w Reims na. Sign penoletno ( 13 lat ) na nastpny rok i zosta uznany za penoletnie w czasie z. Z tej okazji Ludwik XV ogasza, e ksi Orleanu bdzie kierowa za niego soborami i potwierdza kardynaa Dubois w jego funkcji premiera. Zbyt mody, by rzdzi samodzielnie, pozostawi skuteczne sprawowanie wadzy ksiciu Orleanu i kardynaowi Dubois . Po prostu rada regencji zostaje przemianowana na rada od góry, podczas gdy rada marynarki wojennej, ostatni element wci na miejscu polisynodii, zostaje zniesiona.
Kardyna Dubois, a nastpnie ksi Orleanu zmar w odstpie kilku miesicy, w sierpniu i i tak koczy si regencja. Pozostawia modemu królowi Ludwikowi XV , zaledwie penoletniemu, ale jeszcze modziecowi, królestwo w pokoju z innymi mocarstwami europejskimi (ze wzgldu na sojusz poczwórny ) i w sytuacji ekonomicznej w trakcie reorganizacji, królestwo jednoczenie dziedzic monarchii absolutystycznej Ludwika XIV i niekiedy sabncych uwertur Regenta. Pozostaj dwa zagraajce problemy wewntrzne, które s czciowo ze sob powizane: 1. opozycja gallicano-jansenistyczna, 2. odradzajca si opozycja parlamentów (regent przywróci im prawo do protestu). Bdzie to miao znaczny wpyw na panowanie Ludwika XV .
Rzd Louis de Bourbon (koniec 1723-poowa 1726)
Przystpienie na stanowisko premiera
Po mierci Philippe d'Orléans on ksi Burbon przedstawi si królowi, aby ogosi mu mier i poprosi o stanowisko premiera. Król, po spojrzeniu na swojego nauczyciela Fleury, akceptuje. Wydaje si, e Fleury przyj, poniewa nie jest kardynaem, wic wydaje mu si, e trudno mu zosta przyjtym na to stanowisko przez arystokracj, ponadto moe myle o rzdzeniu w cieniu, poniewa ksi Burbon jest maym duchem za uycie wyraenia czasu. Naley jednak zauway, e mia pewne wyczucie manewru, poniewa wuzyska, e dwaj legitymowani synowie Ludwika XIV nie zostali sprowadzeni do rangi prostych parów królestwa. Ponadto jego kochanka, markiza de Prie, jest ambitnym, pracowitym i zrcznym manewrem, o czym Fleury zdaje sobie spraw. Mody Voltaire, chcc wróci do ask, zadedykuje mu swoj komedi Niedyskretny .
Rewizja Kodeksu Noir
w , król, prawdopodobnie pod wpywem, podpisuje rewizj Czarnego Kodeksu . Przeznaczony dla Luizjany , jest usztywnieniem poprzedniej wersji uchwalonej przez jego pradziadka. W szczególnoci zakazane s maestwa midzy czarnymi a biaymi .
Polub króla
Infanta Marie-Anne-Victoire d'Espagne jest zarczona oddo Ludwika XV i od tego czasu mieszka we Francji. Ale ksi Burbon, obawiajc si, e mody król, o kruchym zdrowiu, umrze bez dziecka pci mskiej, jeli bdzie musia czeka, a jego narzeczona bdzie w wieku rozrodczym, a nastpnie obawiajc si utraty uprzywilejowanego miejsca w przypadku przeniesienia z korona na fili Orleanu, zrywa zarczynypo tym, jak król by przez kilka dni ciko przykuty do óka. Zerwanie to jest le przyjmowane w Hiszpanii, która wydala dyplomatów francuskich, zrywa stosunki dyplomatyczne z Francj i podpisuje traktat o przyjani z cesarzem austriackim Karolem VI . Naley równie zauway, e jeli to zerwanie mogo mie miejsce, to dlatego, e we Francji obawialimy si korony hiszpaskiej. W rzeczywistoci król Filip V abdykowa na rzecz swego syna, ksicia Asturii, który szybko zmar. Niektórzy w Madrycie chcieli, aby drugi syn Ferdynand oeni si z córk cesarza Karola VI, a ambasador francuski w Madrycie obawia si, e wpywy wielkiej i cesarskiej partii bd bardzo szkodliwe dla Francji.
Poszukiwanie kolejnej narzeczonej wród ksiniczek Europy jest podyktowane kruchym zdrowiem króla, które wymaga szybkiego potomstwa. Po sporzdzeniu listy stu ksiniczek Europy do zawarcia maestwa wybór pad na Mari Leszczysk , ksiniczk katolick i córk zdetronizowanego króla Polski Stanisawa Leszczyskiego . Maestwo nie jest pocztkowo zbyt dobrze postrzegane we Francji, moda królowa jest postrzegana jako zbyt mao wywodzca si dla króla Francji. Ponadto, naley zauway, e Katarzyna I ponownie rosyjski zaoferowa swoj córk i sojusz z Francj. Ta opcja zostaa wykluczona, poniewa sekretarz stanu do spraw zagranicznych Fleuriau de Morville nie szanowa Rosji, a markiza de Prie chciaa kogo elastycznego. Co wicej, obaj przyszli maonkowie lubi si nawzajem (pomimo dzielcych ich siedmiu lat, Maria Leszczyska ma 22 lata, a Ludwik XV tylko 15) i królowa jest szybko doceniana przez lud za jej dobroczynno. Po maestwa przez penomocnika na 15 sierpnia w katedrze w Strasburgu w celu zwikszenia niedawno zaczon prowincji Alzacji , przejcie do Metz , aby unikn ksistwo Lotaryngii , której wadcy legalnie nadziej, e ich najstarsza córka stanie si królow Francji, ceremonia lubu obchodzonego w Fontainebleau dnia.
Koniec rzdów ksicia Bourbon
w , w wyniku tornad zaczyna si koczy zboe i wzrasta cena chleba. Jednoczenie pastwowa kasa jest pusta po upadku systemu prawa i deflacyjnej polityki finansowej prowadzonej przez generaa rewizora Doduna i braci Pâris. Postanowiono wic uchwali nowy podatek pidziesity, który powinien obowizywa wszystkich. Szlachta natychmiast zawoaa, a zgromadzenie ogólne duchowiestwa sprzeciwio si temu. Frakcja Orleanu domagajca si redukcji wydatków. Ostatecznie parlament odmawia zarejestrowania edyktu. óko sprawiedliwoci wczonewymaga ich rejestracji. ale opinia publiczna si odwrócia, tym bardziej, e ksi okaza niezdarno wobec protestantów, reaktywujc zakaz spotka religijnych. Jeli chodzi o jansenizm, przeciwnie, chce uagodzi i chciaby, aby papie poszed na pewne ustpstwa. Nastpnie ciera si z Fleury i rad sumienia Mimo nalega królowej, która uwaaa go za swojego mentora, Ludwik XV nastpnie odwouje ksicia Burbonu z wadzy.i wygna go do jego ziem w Chantilly . Wraz z tym wygnaniem Ludwik XV postanawia równie znie urzd premiera. Wzywa do siebie kardynaa Fleury , swojego byego nauczyciela. Nastpnie rozpocz z królem dug karier na czele królestwa, od W celu .
Rzd kardynaa de Fleury (poowa 1726-1743)
Ludwik XV , kardyna i dwór
Ludwik XV rozpoczyna swoje panowanieustalajc ramy swojego rzdu, ogaszajc swojej Radzie powyej , oprócz zakoczenia urzdu premiera, swoj lojalno wobec polityki Ludwika XIV , swego pradziadka:
Moim zamiarem jest, aby wszystko, co dotyczy funkcji podopiecznych w pobliu, byo na tej samej stopie, co za zmarego króla, mojego pradziadka. [] Wreszcie pragn we wszystkim bra przykad ze zmarego Króla, mojego dziadka. . Ustal [doradcom] godziny na konkretn prac, w której zawsze bdzie uczestniczy byy biskup Fréjus [kardyna de Fleury]. "
W rzeczywistoci, jeli nominalnie stanowisko premiera zostanie zniesione, de facto Fleury bdzie je sprawowa. W rzeczywistoci, dla Petitfilsa, majc patent uprawniajcy go do powierzenia pracy ministrów i sekretarzy stanu, a nawet do podejmowania decyzji pod nieobecno króla , ma prerogatywy generaa porucznika królestwa, które przewysza te z premierem. Ponadto uzyskaniepurpurowej kardynaliki umacnia swoj pozycj w soborze z góry. Przez cay ten okres preferuje wspóprac z królem. Kiedy Fleury pod koniec ycia musi czasem przesta, król zastpuje go ku zadowoleniu wszystkich, ale stary kardyna nalega, aby pozosta na urzdzie a do mierci. Dla Michela Antoine'a Ludwik XV , niezwykle niemiay, praktycznie pozostawa pod opiek do wieku trzydziestu dwóch lat .
Jeli kardyna Fleury jest starszym mczyzn w - ma siedemdziesit trzy lata - reszta ministrów i bardzo bliscy doradcy króla odnawiaj si i skadaj si z modszych mczyzn ni wczeniej. Zmiany s liczne, ale okres posugi Fleury charakteryzuje si du stabilnoci. Fleury przywraca kanclerza Aguesseau , wysana z powrotem do. Nie znalaz jednak wszystkich swoich prerogatyw, gdy pieczcie i sprawy zagraniczne powierzono Germainowi-Louisowi Chauvelinowi , prezydentowi z zapraw Paryskiego Parlamentu. Hrabia Maurepas zosta sekretarzem stanu ds Marine, dwadziecia pi lat . Fleury, cho bardzo zdeterminowana, niemiaa i nie zawsze mówica z niezbdn stanowczoci, uwaa za konieczne zdanie si na dwóch mczyzn o silnym charakterze: Orly, który z kontroluje finanse, a Germain Lous Chauvelin trzyma pieczcie przed .
Dwór jest jednoczenie wielkimi subami zarzdzajcymi yciem publicznym i miejscem towarzyskoci arystokracji, to take pole star, ambicji rodzinnych i osobistych. To take miejsce, w którym kwestia rangi jest bardzo wana i determinuje wybory polityczne. W tych warunkach ten, kto zajmuje miejsce premiera, musi nie tylko kierowa aparatem pastwowym, ale take bra pod uwag róne klany, które tworz arystokratyczn towarzysko. Na pocztku, kardyna Fleury ma coraz wiksze trudnoci w kontrolowaniu frakcji skupionych wokó klanów Noailles i Belle-Isle.
Dobrze prosperujca gospodarka i zdrowe finanse
Z pomoc kontrolerów generalnych finansów Michel Robert Le Peletier des Forts (-) a zwaszcza Philibert Orry (-), Monsieur le Cardinal zdoa ustabilizowa walut francusk (), sprztanie systemu finansowego Prawa , a koczy si zbilansowaniem budetu królestwa przez. Ekspansja gospodarcza bya w centrum obaw rzdu. Trasy komunikacyjne zostay ulepszone, a ukoczenie nastpio wCanal Saint-Quentin , czcy Oise do Somm , póniej rozszerzony na Skaldy i Holandii , a przede wszystkim systematyczna budowa sieci drogowej na terenie caego kraju. Korpus inynierów mostów i dróg zbudowa zespó nowoczesnych dróg, poczynajc od Parya wedug schematu gwiadzistego, który do dzi stanowi szkielet obecnych dróg krajowych. W poowie XVIII -tego wieku , Francja miaa z infrastruktury drogowej z najnowoczeniejszych i najwikszych w wiecie.
Na szczeblu wojskowym, Louis XV postanowi wdroy ide jego pradziadka Ludwika XIV nie duszy w zalenoci od importu do wyposaenia armii francuskiej w miecze i bagnety i poleci mu ministrowie wojny Bauyn d Angervilliers do zaoy fabryk broni biaej, która zostaa zainstalowana w Klingenthal w Alzacji w.
Handel by równie stymulowany przez Zarzd i Zarzd Handlu. Zagraniczny handel morski Francji wzrós z 80 do 308 milionów funtów midzy oraz . Jednak sztywne prawa wczeniej uchwalone przez Colberta nie pozwalay przemysowi na pene wykorzystanie tego postpu gospodarczego.
Bulle Unigenitus i proca Parlamentu
Jeli kardyna Fleury chce zmarginalizowa nurt jansenistów, nie jest te zwolennikiem pobonej partii bliskiej jezuitom. Wedug Jean-Christian Petitfils , e chce aby zachowa jedno religijn monarchii katolickiej . W zwizku z tym zapewnia, e ksia, mnisi i mniszki, których uwaa si za bliskich tym trendom, s trzymani z daleka. Jednak jego pragnienie odwoania praata jansenistów Jeana Soanena rozpali proch. Ten ostatni podczas trybunau kocielnego w Embrun zosta zawieszony w dniu wasjego podopiecznego nastpnie wysany przez lettre de cachet do opactwa Chaise-Dieu . tenpidziesiciu siedmiu prawników sporód piciuset pidziesiciu prawników paryskich zakwestionowao wano tego wyroku, a wkrótce potem dwunastu biskupów, którym król przesa ostrzeenie. Przy tej okazji dziaaj wspólnie dwa nurty jansenizmu: jansenizm kocielny mocno nacechowany bogactwem, który chce, aby Koció by rodzajem demokracji i jansenizm prawny bardzo gallikaski. tenKardyna Minister przyj deklaracj potpiajc prawników i nurt zamony.
Polityka ta przynosi owoce, gdy Fleury chce zada jansenizmowi decydujcy cios, czynic bak Unigenitus prawem pastwa. Król musi narzuci t decyzj, trzymajc oe Sprawiedliwoci na. Prawnicy natychmiast wkraczaj do bitwy. W konsultacji spoecznej podpisanej przez czterdziestu prawników François de Maraimberg utrzymuje, e król jest gow Narodu, a nie wybracem Boga. Naley zauway, e w tym okresie idee Fénelona odywaj wraz z opublikowaniem przez Henri de Boulainvilliers w trzech tomach pracy zatytuowanej Historia byego rzdu Francji, z XIV listami historycznymi o parlamentach lub stanach generalnych. Ksika, która jest Atak w celu przeciwko absolutyzmowi Ludwika XIV, przeciwko boskiemu prawu, ministrom, intendentom i innym agentom despotyzmu . By to równie czas, kiedy zacz by odczuwalny wpyw brytyjskiego systemu parlamentarnego. W ten sposób wVoltaire napisa swoje Listy filozoficzne, w których wychwala angielskie obyczaje. Jednoczenie we Francji wystpuje tendencja do mylenia parlamentu brytyjskiego, wybieralnego zgromadzenia ustawodawczego, z parlamentami francuskimi, organami czysto prawnymi. Tak czy inaczej, Rada Królewska potpia tekst prawnika na. Kardyna de Fleury próbowa znale wspóln paszczyzn, ale proceder parlamentu trwa do czasu, gdy stu trzydziestu dziewiciu paryskich sdziów zostao zesanych na prowincje w nocy z 6 na. W kocu dochodzi do pojednania, a parlament wznawia swoj dziaalno w dniu.
w zmar François Pâris , diakon o wielkiej mioci i pobonoci, uwaany przez jansenistów praktycznie za witego. Zosta pochowany na cmentarzu Saint-Médard, gdzie jest obiektem kultu ludowego i przypisuje si mu cuda. Zpojawiaj si konwulsje , pielgrzymi ogarniaj drenie i konwulsje. wcmentarz jest zamknity. Voltaire, Diderot i D'Alembert, a take Koció katolicki widz w tym ruchu oszustwo i fanatyzm. w, jansenizm parlamentarny z kolei potpia ten ruch.
Nabycie Lorraine i Barrois
Jeli chodzi o sprawy zagraniczne, Fleury za wszelk cen dya do pokoju, praktykujc polityk sojuszu z Wielk Brytani , jednoczenie godzc si z Hiszpani . w, po swojej trzeciej ciy, królowa w kocu urodzia chopca, Ludwika , który natychmiast sta si Delfinem . Przybycie mskiego dziedzica, który zapewni trwao dynastii, zosta przyjty z ogromn radoci i witowany we wszystkich sferach spoeczestwa francuskiego, a take na wikszoci dworów europejskich. Para królewska bya wówczas bardzo zyta, okazywaa wzajemn mio, a mody król cieszy si ogromn popularnoci. Narodziny chopca wykluczyy równie ryzyko kryzysu sukcesyjnego i prawdopodobnego starcia z Hiszpani.
w Mimo Fleury za polityk pacyfistyczny , króla, przekonany przez jego sekretarza stanu do spraw zagranicznych , Germain-Louis Chauvelin (-), interweniowa cicho, próbujc przywróci na tron polski swojego tecia Stanisawa Leszczyskiego , którego ulokowa w Chambord . Bya to wojna o sukcesj polsk . Jeli natomiast poowiczna interwencja Francji przeciwko Austrii nie pozwolia odwróci biegu wojny ani przywróci tronu Stanisawowi Leszczyskiemu, to zrczno kardynaa de Fleury pozwolia zaplanowa zjednoczenie ksistw z Lotaryngii i Bar au royaume, strategicznie usytuowany midzy Paryem i Renu .
Te ksistwa byy w rzeczywistoci gównym problemem wojny mieli posiadanie modego ksicia Franciszka III , syn ksicia Leopolda I st Lotaryngii i Elbieta Charlotta Orleaska , siostra ognia Regent, który zapewni regencji. Franciszek III faktycznie mieszka w Wiedniu, gdzie zosta powoany przez swego bliskiego krewnego, cesarza Karola VI , który mianowa go wicekrólem Wgier w, pocztki bardziej obiecujcej kariery, poniewa mia przeczucie, e polubi swoj najstarsz córk i dziedziczk Marie-Thérèse . Taka unia znacznie wzmocniaby mocarstwo austriackie, które posiadao ju prowincje belgijskie i Luksemburg na granicy Francji . W ten sposób imperium obronio drog Renu i niebezpiecznie zbliyo si do Parya.
W czasie wojny wojska francuskie szybko zajy Barrois i Lotaryngi . Pokój zosta podpisany tak szybko, jak. Fleury znalaza sprytny ukad: na mocy traktatu wiedeskiego (), te Ludwika XV uzyska doywotnio ksistwa lotaryskie i barskie w ramach rekompensaty za drug utrat tronu polskiego (w celu wczenia ksistwa do Królestwa Francji po jego mierci przez córk) , podczas gdy ksi Franciszek III zosta dziedzicem Wielkiego Ksistwa Toskanii, zanim polubi mod Mari Teres i móg ubiega si o koron cesarsk (w Toskanii ostatni z Medyceuszy nie mia dziedzica). Na mocy tajnego traktatu z Meudon Stanislas zrezygnowa z realizowania wadzy na rzecz wyznaczonego przez Francj intendenta, który beztrosko przygotowaby zjednoczenie ksistw w królestwie. Ta wojna, tania w porównaniu z ogromnym drenaem ludzkim i finansowym w kampaniach Ludwika XIV , bya sukcesem francuskiej dyplomacji. Aneksja Lotaryngii i Barrois , skuteczna wpo mierci Stanisawa Leszczyskiego , stanowi ostatni przed Rewolucj ekspansj terytorialn królestwa Francji na kontynencie .
Niedugo po tym wyniku mediacja francuska w konflikcie midzy witym Cesarstwem Rzymskim a Imperium Osmaskim zaowocowaa traktatem belgradzkim (), Który zakoczy wojn z korzyci dla Turków, tradycyjnych sojuszników Francuzów przeciw Habsburgom od pocztku do XVI -tego wieku . W rezultacie Imperium Osmaskie odnowio francusk kapitulacj , co potwierdzio handlow supremacj królestwa na Bliskim Wschodzie . Po tych wszystkich sukcesach presti Ludwika XV , arbitra Europy, osign swój szczyt.
Wojna o sukcesj austriack
W 1740 r. mier cesarza Karola VI i wstpienie na tron jego córki Marii Teresy wywoay wojn o sukcesj austriack . Stary kardyna de Fleury nie mia ju si, by si temu przeciwstawi, a król uleg presji stronnictwa antyaustriackiego na dworze: do wojny przystpi w 1741 r., sprzymierzajc si z Prusami przeciwko Austriakom , Brytyjczykom i Holendrom . Ten konflikt mia trwa siedem dugich lat. Francja ponownie wesza w cykl wojowników typowy dla panowania Ludwika XIV . Fleury zmara przed kocem wojny, w. Król, ostatecznie wzorujc si na swoim poprzedniku, zdecydowa si rzdzi bez premiera . Pierwsza cz konfliktu naznaczona bya gorzkimi niepowodzeniami: wspierana przez Francj Bawaria zostaa zaatakowana przez wojska austriackie, a wojska habsburskie znalazy si nad Renem. Dopiero interwencja Prus zmusia ich do rezygnacji z Alzacji.
W przeciwiestwie do tego, ostatnia cz wojny zostaa naznaczona seri francuskich zwycistw w Holandii: bitwa pod Fontenoy (1745), bitwa pod Rocourt (1746) , bitwa pod Lauffeld (1747). W szczególnoci bitwa pod Fontenoy, wygrana przez marszaka Saxe i samego króla, uwaana jest za jedno z najwspanialszych zwycistw Francuzów nad Brytyjczykami. W wyniku tych zwycistw Francja zaja cae terytorium dzisiejszej Belgii i bya w stanie najecha Holandi wraz z upadkiem twierdzy Berg-op-Zoom . Ludwik XV nie by daleki od realizacji starego francuskiego marzenia o ustanowieniu pónocnej granicy kraju wzdu Renu . Bitwa Plaisance , utracone w 1746 roku przez markiza de Maillebois jednak zmuszony francuski odbi na Alpy , ale bez wikszych konsekwencji politycznych, poniewa niezbdna przodu znajdowaa si w Holandii.
Na morzu Royal Navy, która walczya jeden na dwóch przeciwko Royal Navy, radzia sobie lepiej ni broni si, poniewa w latach 1744-1746 udao jej si utrzyma otwarte linie komunikacyjne dla kolonii i chroni konwoje handlowe. Bitwa Cape Sicié stao si moliwe do zniesienia blokady Tulonu. Dwie próby ldowania w Anglii nie powiodo si w 1744 i 1746 roku, podobnie jak atak angielskiego z ldowania przeciwko Lorient w 1746 w Ameryce Pónocnej, Anglia chwyci Louisbourg w 1745 roku , który zosta bronicego wejcia do Saint rzeki. -Laurent , ale bez moliwoci zaatakowa francusk Kanad . W Indiach Francuzi trzymali w szachu flot angielsk, aw 1746 zdobyli Madras , gówny angielski posterunek w regionie. Nastpnie odepchnli angielsk flot, która przybya, by odbi to miejsce i zaatakowa Pondicherry . Marynarka angielska, która w 1746 r. zmienia strategi, nakadajc blokad w pobliu wybrzey, poniosa w 1747 r. dwie cikie poraki na Atlantyku (pod przyldkiem Ortégal w maju i na przyldku Finisterre w padzierniku), ale bez konsekwencji dla kolonialny dobrobyt Francji, poniewa pokój zosta podpisany wkrótce potem.
Na mocy traktatu w Aix-la-Chapelle w 1748 r. Francja i Anglia przywróciy swoje podboje (Louisbourg przeciwko Madrasowi ), co stworzyo na kilka lat równowag morsk midzy tymi dwoma krajami.
Król jednak, wbrew wszelkim przeciwnociom, zwróci wszystkie dokonane podboje Austrii. Ludwik XV wola wspiera lub oszczdza mocarstwa katolickie, aby udaremni nowo powstajce mocarstwa protestanckie (Anglia, Prusy); podczas gdy Ludwik XIV mia ambicj odstawi Francj tam, gdzie kiedy bya Galia [ref. konieczne] , jego nastpca zadowoli si heksagonalnym królestwem, odcitym od fortec zaprojektowanych przez Vaubana, które nazwa swoim przedpolem . Jedynymi znaczcymi zmianami w Europie byy aneksja przez Prusy lska , bogatego regionu górniczego, i powrót malekiego Ksistwa Parmy do ostatniej z Farnese , królowej wdowy Hiszpanii ; ksistwo przypisano jej modszemu synowi, niemowlciu Filipowi , ziciowi od 1739 roku Ludwika XV .
Louis owiadczy, e zawar pokój jako król, a nie jako kupiec . Jego hojno bya chwalona w Europie, ale nie naladoway jej Prusy, które zachoway bogat prowincj lska. Ta postawa mocno zdyskredytowaa suwerena w jego wasnym kraju: Wolter mówi wtedy o pracy dla króla pruskiego, co póniej stao si przysowiowe i oznaczao powica si za nic, a nawet dziaa wbrew jego interesom. .
Król rzdzi i panuje w peni (1743 - 1757)
Ludwik Ukochany
Po mierci kardynaa Fleury w 1743 r. osobisty rzd Ludwika XV , wówczas 33 -letniego, zaczto nazywa Louis le Bien-Aimé. Spdzi szczliwe lata z królow, która go uwielbia i jest mu cakowicie oddana. Niemal co roku rodzi si dziecko. Jednak królowa mczy si tymi powtarzajcymi si ciami, tak samo jak król mczy si bezwarunkow mioci swojej ony. Ponadto wikszo ich dzieci to kobiety, co w kocu denerwuje króla. Z ich dziesiciorga dzieci maj tylko dwóch chopców, z których przey tylko jeden, delfin .
W 1734 r. królowa po raz pierwszy poskarya si ojcu na niewierno króla. Król zakochuje si w hrabinie Mailly , potem w swojej modszej siostrze, hrabinie Vintimille , a po jej mierci w innej z ich sióstr, markizie de Tournelle, któr czyni ksin Chateauroux. Zazwyczaj spotyka te damy w otoczeniu królowej, która nastpnie znajduje schronienie w religii, dzieach dobroczynnoci i yciu rodzinnym. Ze wzgldów ekonomicznych kardyna Fleury powierzy ksztacenie najmodszych córek pary królewskiej mniszkom (wszystkim szlachciankom) opactwa Fontevraud . Jedna z ksiniczek Madame Sixième zmara tam w wieku 8 lat . Pozostae ksiniczki powróciy na dwór w latach 1748-1750. Królewskie dzieci stany po stronie matki.
Wedug memorialisty Barbiera , od 1743 r., król nie chccy rzdzi bez gównego ministra, wydaje si chcie pracowa w szczególnoci ze swoimi picioma ministrami .
Odcinek Metz
Rok po mierci Fleury wydarzenie naznaczy osobowo króla i reszt francuskiego ycia politycznego: Epizod Metz . Ludwik XV wyjecha, aby poprowadzi swoje wojska zaangaowane na froncie wschodnim w wojnie o sukcesj austriack. tenw Metz powanie zachorowa na nag i niewyjanion gorczk, wedug ówczesnych lekarzy zoliw gorczk. Paryscy lekarze w popiechu pdz do Ludwika XV , którego stan jest niepokojcy: królewski chirurg François de La Peyronie wiczy upuszczanie krwi, a François Chicoyneau, lekarz na dworze, mnoy leki. Jednak stan pacjenta pogarsza si z godziny na godzin, a 12 dnia chirurg owiadczy, e król ma tylko dwa dni. ten, Ludwik XV otrzymuje ostatnie namaszczenie.
W caym kraju mno si modlitwy o Jego zbawienie. Jego kochanka, Madame de Châteauroux , która mu towarzyszya, musi go opuci, gdy królowa przybywa w popiechu. Za rad swego gubernatora delfin, który nie ma jeszcze pitnastu lat, poda za ni, ale jest bardzo le przyjmowany przez króla, który porównuje go do chopskiego syna, który przyby szuka dziedzictwa. Król zoy przysig wybudowania kocioa pod wezwaniem w. Genowefy , na wypadek, gdyby wyzdrowia.
Pod naciskiem pobonej partii praat de Fitz-James , pierwszy kapelan króla, odmawia mu rozgrzeszenia bez publicznego wyznania grzechów, gdy król jawi si jako osoba niemoralna, niegodna noszenia tytuu Bardzo Chrzecijaskiego Króla. Rozpowszechnione w caym kraju przez duchowiestwo królewskie wyznanie nadszarpno presti monarchii. W tym czasie wielbiciele, bardzo niezrcznie, ostentacyjnie umieszczaj drug poduszk w óku królowej i popychaj j, mimo e ma czterdziestk, by ubraa si jak nastolatka, naduywajc czerwieni i perfum, która stopniowo stawaa si jej kobiet. wiek.
W desperacji zostaje wezwany ydowski lekarz Izajasz Cervus Ullmann, który ratuje króla przed dyzenteri . Wedug Tribout de Morembert, ten lekarz mia zaszczyt postawi Ludwika XV na nogi podczas jego powanej choroby, ale poniewa jest nie do pomylenia, by bardzo chrzecijaski król zosta uzdrowiony przez yda, odkrywamy starego lekarza emerytowanego z puku. - Alzacja, Alexandre de Montcharvaux, który ma popiera lekarstwo. Wedug Chaffanjon, Cervus Isaie Ulmann, alias Isaye Cerf, jest lekarzem, który opiekowa si Ludwikiem XV ; ten zwolni go w zamian od pacenia podatku i ulokowania u niego oficerów garnizonu.
Król unika w ten sposób mierci i po mszy dzikczynnej odprawianej w kociele Notre-Dame de Metz w obecnoci rodziny królewskiej, cay kraj przejmuje kwalifikacj celebransa i wzywa króla Ludwika Umiowanego . Ludwik XV daje wskazówki co do budowy kocioa, który obieca na wypadek uzdrowienia; stanie si Panteonem .
Jednak Ludwik XV jako król bolenie odczu upokorzenie zadane mu przez pobon stron. Po powrocie do Wersalu odwouje praata de Fitz-James ze swojego kapelana, wygna go do swojej diecezji i wspomina Madame de Châteauroux , ale ta umiera przed jej oficjalnym powrotem w celu uaskawienia. Król, cho jego zdezorganizowane ycie seksualne sprawia, e cierpi na gbokie poczucie winy, nie nawizuje kontaktu z królow.
- Igrzyska na cze Ludwika XV podczas jego wizyty w Strasburgu ,
_(CH_18221585).jpg)
_(CH_18221593).jpg)
_(CH_18221599).jpg)
_(CH_18221607).jpg)
_(CH_18221613).jpg)
Markiza de Pompadour
.jpg)
Jeanne Le Normant d'Étiolles z domu Poisson poznaa si w 1745 roku na balu maskowym wydanym z okazji lubu Ludwika Delfina , staa si najbardziej znan faworytk panowania. Król, aby pozwoli jej stan na dworze i zosta dam honorow królowej, przeznacza mu polegym w kryjówce teren limuzyny: markizat Pompadour. Córka finansisty, pikna, kulturalna, inteligentna i szczerze przywizana do króla, ale wbrew jej przynalenoci do trzeciego stanu , bdc mieszczaninem bliskim krgom finansowym, do czego nie przyznaje si dwór i lud: oficjalne kochanki Ludwik XIV i do tej pory Ludwik XV , wybierani z wyszych szczebli arystokracji, byli tym bardziej tolerowani, poniewa nie mieli adnego wpywu na rzd (z wyjtkiem Madame de Maintenon ).
Fakt, e król angauje si z plebejuszem, wywouje skandal zaaranowany przez arystokracj, upokorzon rosncym wpywem buruazji w spoeczestwie i przejtym przez ludzi, którzy nienawidz wiata finansów, który go eksploatuje... Poissonnades, obraliwe pieni i pamflety nawizujce do mazarynad z poprzedniego stulecia, wyszydzajce panieskie nazwisko markizy:
"Pijawka i sama pijawka
Ryba skrajnej arogancji
Pysznij si w tym zamku bez strachu i bez strachu
Substancja ludu i wstyd króla"
Pomimo tej krytyki markiza de Pompadour miaa niezaprzeczalny wpyw na rozwój sztuki za panowania Ludwika XV . Prawdziwa patronka, markiza zgromadzia w swoich rónych posiadociach imponujc kolekcj mebli i dzie sztuki. W ten sposób Ludwik XV kupi trzy obrazy i pi okadek drzwi wykonanych przez Jeana Siméona Chardina . Odpowiada za rozwój fabryki porcelany w Sèvres , a jej zlecenia zapewniaj utrzymanie wielu artystom i rzemielnikom. Odgrywa równie wan rol w architekturze, nadzorujc prace Placu Ludwika XV (przysze wysokie miejsce Rewolucji Francuskiej , dzi Place de la Concorde ) oraz Szkoy Wojskowej w Paryu, prowadzonej przez Ange-Jacquesa Gabriela , jego podopiecznych. Markiza broni równie projektu Encyklopedii przed atakami Kocioa. Na swój sposób reprezentowaa ewolucj mentalnoci w epoce Owiecenia , chocia nie udao jej si cakowicie nawróci króla na jego pogldy. Pokazywanie caego tego luksusu w swoich majtkach przysporzyo mu wiele haby, chocia jego bardzo zamona rodzina równie udzielia rzdowi pomocy finansowej i uratowaa monarchi przed bankructwem.
Marquise de Pompadour oficjalnie mieci si na trzecim poziomie Paacu Wersalskiego , nad apartamentami królewskimi. Organizuje tam kameralne kolacje z wybranymi gomi, podczas których król zapomina o cicych mu na dworze obowizkach. W kruchym zdrowiu i rzekomo ozibym markiza staa si od 1750 r. prost, ale prawdziw przyjaciók i powiernic, po tym jak bya kochank, i zdoaa utrzyma uprzywilejowane stosunki z królem a do jego mierci, co byo rzadkim zjawiskiem w kraju. kroniki królewskich kochanek. Niezdolna do zaspokojenia królewskiej zmysowoci i uniknicia wyrzucenia przez potencjalnego rywala (jej obsesja do koca ycia), odpowiada za dyskretne dostarczanie królowi, za zgod ich rodzin. mode dziewczta nie niemiae, mao cnotliwe i mao inteligentne, które zadowalajc zmysy króla, z drugiej strony nie zajmuj ani jego serca, ani umysu. W ten sposób markiza zachowuje swój wpyw na króla... Spotkania odbywaj si po odejciu modych dziewczt w miejscu, którego samo imi niesie ze sob fantazj i plotki: park jeleni .
Dlatego po 1750 r. Ludwik XV , który wanie skoczy 40 lat , angauje si w seri krótkotrwaych epizodów sentymentalnych i seksualnych, z których najbardziej znany jest ten z Marie-Louise O'Murphy . Pawilon Parc-aux-cerfs suy do przechowywania tych ulotnych mioci: mode dziewczta s tam badane przez lekarza, zanim zostan dyskretnie zabrane do sypialni króla. Legenda wyolbrzymia wydarzenia, które tam miay miejsce, przyczyniajc si do zaciemnienia reputacji wadcy. Starzenie si król i zmysowy obraz rejestrowany przez swoich kobiecych podbojów pozostawi coraz splami jego pami, cho nie byo nie róni si od François I st lub Henri IV z tym pogldem.
Niepopularno i atak Damienów
By moe wanie ten kontekst skania Roberta-François Damiensa - sug kilku doradców parlamentu - do próby zabicia króla. ten, Damiens wypoycza miecz i kapelusz w sklepie na Place d'Armes przed zamkiem, wchodzi do Paacu Wersalskiego wród tysicy ludzi, którzy próbuj uzyska królewskie audiencje. Okoo 18 król wraca odwiedzi chor córk i ju ma wej do swojego powozu, by wróci do Trianon , kiedy Damiens przekracza ywopot straników i uderza go ostrzem o dugoci 8,1 cm . Louis XV door gruboci zimowego i wnika tylko ostrze centymetr midzy 4 TH i 5 th ebra. Istniej jednak obawy przed moliwym zatruciem. Damiens jest wielokrotnie torturowany, aby dowiedzie si, czy ma wspólników, ale wydaje si, e ten czowiek, suga posów paryskiego parlamentu , jest osob niezrównowaon, która szczególnie syszaa wiele krytycznych przemówie przeciwko królowi. Ludwik XV jest raczej skonny do przebaczenia, ale jest to pierwsza próba zabójstwa francuskiego monarchy od czasu zamordowania Henryka IV przez Ravaillaca w 1610 roku i musi przyj proces o królobójstwo . Oceniany przez paryski parlament Damiens zosta stracony dniana Place de Grève , w przeraajcych warunkach. Rka trzymajca nó jest spalona siark, jej koczyny i pier s nastpnie nacinane przed wprowadzeniem stopionego oowiu, cztery koczyny s odrywane przez konie ( wiartowanie ), a pie ostatecznie wrzucany w pomienie. Ogromny tum bierze udzia w tym spektaklu, balkony domów na Place de Grève s wynajmowane do 100 funtów (wynagrodzenie pracownika za 10 miesicy pracy).
Król jest ju tak niepopularny, e wylew sympatii wywoany tym usiowaniem zabójstwa szybko znika wraz z egzekucj Damiensa, którego nieludzko jednak nie porusza partii filozoficznej. Sam Ludwik XV mia z tym niewiele wspólnego, szczegóy tego straszliwego zabójstwa zostay opracowane przez parlament paryski, by moe z trosk o pojednanie z monarch. Ale przede wszystkim ludzie nie wybaczaj królowi, e nie oddzieli si od Pompadour. Ambasador Austrii napisa do Wiednia: Niezadowolenie spoeczne jest powszechne. Wszystkie rozmowy tocz si wokó trucizny i mierci. Wzdu Sali Lustrzanej pojawiaj si plakaty zagraajce yciu króla . Ludwik XV , który zachowa królewski spokój w dniu zamachu, wydawa si gboko poruszony i przygnbiony w nastpnych tygodniach. Wszelkie próby reform s porzucane. Na wniosek markiza de Pompadour zdymisjonowa dwóch swoich najbardziej dyskredytowanych ministrów, hrabiego d'Argensona (sekretarza stanu ds. wojny) i Machaulta d'Arnouville ( dozorc pieczci, a wczeniej gównego kontrolera finansów ) i wprowadzi Choiseul do rzdu. Od bycia Ukochanym królem, Ludwik XV przyznaje, e teraz sta si Ukochanym .
Wewntrzny opór i niepowodzenia w polityce zagranicznej
Sprawa XX
Wszystkie jego historie miosne nie przeszkodziy Ludwikowi XV w pracy, ale brakowao mu niewyczerpanej energii pradziadka. W cigu siedemnastu lat rzdów Fleury sformuowa swój osd, ale nie by w stanie sfaszowa testamentu. Zdeterminowany, by samodzielnie rzdzi królestwem, stara si wykonywa polecenia swojego dziadka: Suchaj, konsultuj si z Rad, ale zdecyduj . Nie mia jednak wystarczajcej pewnoci siebie, aby skutecznie stosowa to wskazanie. Jego korespondencja polityczna ujawnia jego gbok znajomo spraw publicznych i poprawno jego rozumowania. Z drugiej strony mia trudnoci z podjciem decyzji, a kiedy musia, by jak wszyscy bojaliwi ludzie, brutalny.
By przyjazny i wyrozumiay dla swoich ministrów, przynajmniej powierzchownie, ale jego haba spada nagle, bez ostrzeenia, na tych, którzy, jak sdzi, mu suyli. Jej przywództwo byo elastyczne, a ministrowie mieli du niezaleno, ale trudno byo im stwierdzi, czy ich dziaania s odpowiednie dla suwerena. Wikszo prac rzdowych odbywaa si w komisjach, w których król nie bra udziau, ten ostatni zasiada w Radzie odgórnej , utworzonej przez Ludwika XIV , odpowiedzialnej za tajemnice pastwowe dotyczce religii, dyplomacji i wojny. Dochodzio do star rónych partii, midzy innymi wielbicieli, kierowanych przez hrabiego d'Argensona , sekretarza stanu ds. wojny, przeciwnych filozoficznej partii kierowanej przez Jean-Baptiste de Machault d'Arnouville , generalnego kontrolera finansów, i wspieranej przez markiza de. Pompadour, który dziaa jak minister bez teki. Wspierana przez potnych finansistów (braci Pâris Duverney i Pâris de Montmartel ...), uzyskaa od króla nominacj niektórych ministrów ( Bernis , sekretarz stanu do spraw zagranicznych w 1757) oraz ich odwoanie ( Orry , kontroler generalny). finansów w 1745, mimo pitnastu lat lojalnej i efektywnej suby, Maurepas , sekretarz stanu marynarki wojennej w 1749). Za jego rad król zatwierdzi polityk sprawiedliwoci podatkowej Machaulta d'Arnouville. Aby zrekompensowa deficyt królestwa, który w 1745 r. wynosi 100 mln funtów, Machault d'Arnouville utworzy podatek nakadajcy jedn dwudziest dochodu, co dotyczyo równie uprzywilejowanych (edykt Marly, 1749). To naruszenie uprzywilejowanego statusu duchowiestwa i szlachty , tradycyjnie zwolnione, polegajce na tym , e ci pierwsi skadali darmow darowizn" do skarbu i zajmowali si ubogimi i edukacj, ci drudzy pacili od nich podatek od krwi". w historii Francji, cho rozwaay j ju za czasów Ludwika XIV wizjonerskie umysy, takie jak Vauban czy Deschien .
Ten nowy podatek zosta przyjty z wrogoci przez pastwa prowincjonalne, które wci miay prawo decydowa o swojej polityce fiskalnej. Duchowiestwo i parlament równie gwatownie sprzeciwiay si nowemu podatkowi. Pod naciskiem swojej wity i dworu Ludwik XV porzuci gr i zwolni duchowiestwo w 1751 r. Ostatecznie dwudziestka wtopia si w wzrost liczebnoci , co nie dotkno klas uprzywilejowanych. Bya to pierwsza klska wojny podatkowej prowadzonej z uprzywilejowanymi.
Po tej próbie reformy parlament paryski, korzystajc z pretekstu sporu midzy duchowiestwem a jansenistami, wystpi przeciwko królowi (). Parlament, zoony z uprzywilejowanych arystokratów i uszlachetnionych mieszczan, ogosi si naturalnym obroc podstawowych praw królestwa przed arbitralnoci monarchii i przedstawi króla jako tyrana.
Rzd ksicia Choiseul (1758-1770)
Wygnanie jezuitów
Opozycja wobec jezuitów bya prowadzona przez dziwny, nienaturalny sojusz jansenistów z gallikanami , filozofami i encyklopedystami . Po komercyjnym bankructwie zakadu kierowanego przez ksidza Antoine'a Lavalette'a , który finansowa misje jezuickie na Karaibach ( Martynika ), zajty przez wierzycieli parlament potwierdzi w apelacji wyrok nakazujcy spat dugów tego zakadu przez jezuitów francuskich pod rygorem zajcia ich majtku.
Nastpia caa seria dziaa, które doprowadziy do ich wygnania. Pod kierunkiem opata Chauvelin , w, tekst Konstytucji Zakonu zosta obrany przez parlament. Wyróniono pisma teologów jezuickich, aby oskary ich o nauczanie wszelkiego rodzaju bdów i niemoralnych rozwaa. ten, dekret nakaza kasacj zakonu, ale Ludwik XV przyzna im okres omiu miesicy . Po tym, jak Papie odmówi kompromisu w sprawie dostosowania konstytucji zakonu do prawa królestwa, parlamenty jeden po drugim gosoway za zniesieniem zakonu w swojej jurysdykcji. Odmówiy tego tylko parlamenty Besançon i Douai . Kolegia zostay zamknite przez wadze w dniu. Na kocuLudwik XV podpisa akt cakowitego wygnania z porzdku w caym królestwie w celu ochrony jezuitów jako jednostek przed procesami prawnymi, które parlamenty zamierzay podj przeciwko nim. Tylko ksia, którzy zgodzili si podda si wadzy biskupa, mogli pozosta na ziemi francuskiej. Wikszo wybraa emigracj.
Odwrócenie sojuszy
Ponadto w 1756 r. król dokona improwizowanego odwrócenia sojuszu, zrywajc z tradycyjnym sojuszem francusko-pruskim. Przygotowywa si nowy konflikt europejski, pokój w Aix-la-Chapelle stanowi jedynie rodzaj rozejmu. Brytyjczycy i Francuzi walczyli ju w Ameryce Pónocnej bez wypowiedzenia wojny. W 1755 Brytyjczycy przejli 300 francuskich statków handlowych, amic kilka traktatów midzynarodowych. Kilka miesicy póniejWielka Brytania i Prusy podpisay traktat o neutralnoci. W Paryu i Wersalu Partia Filozoficzna i markiza de Pompadour byli rozczarowani zdrad króla Fryderyka II , który wczeniej by uwaany za owieconego wadc, przyjaciela filozofów . Fryderyk II nawet powita Woltera w Poczdamie, gdy ten znalaz si w nieasce po manewrach pobonej partii. Ale Fryderyk II kierowa si gównie motywami politycznymi w celu konsolidacji wadzy pruskiej. Porzuci ju swoich francuskich sojuszników, podpisujc odrbne traktaty z Austri w 1742 i 1745 roku. Markiza de Pompadour nie doceniaa Fryderyka II , wyniosego i mizoginisty, który ywi do niej najwiksz pogard, posuwajc si nawet do nazwania jednego ze swoich Psy Pompadour. W tym samym okresie, urzdnicy francuscy zaczli postrzega wzgldny spadek cesarskich, co stanowio wicej tego samego ryzyka na pocztku dynastii Habsburgów, tym XVI th i XVII th stulecia, kiedy opanowa Hiszpani i wikszo Europy . Prusy wyaniay si teraz jako najgroniejsza wschodzca potga. To wanie w tym kontekcie markiza de Pompadour i partia filozoficzna przekonay króla o wartoci tego odwrócenia sojuszy. Przez Traktat Wersalski podpisany w dniukról, wbrew radom swoich ministrów, sprzymierzy si z Austri, kadc kres dwuwiekowemu konfliktowi z Habsburgami.
Pod koniec sierpnia 1756 , Fryderyk II najecha Saksonia bez wypowiedzenia wojny i atwo pokona le przygotowane Saxon i austriackiej armii. Los zarezerwowany dla elekcyjnej rodziny Saksonii by szczególnie brutalny, elektorka Marie-Josephus ulega temu zemu traktowaniu. Te egzekucje wstrzsny Europ, a zwaszcza Francj. ona z Dauphin , siostra ksicia François-Xavier de Saxe , córk elektora i elektora saskiego , poronia na wie. Ludwik XV zosta zmuszony do pójcia na wojn. W midzyczasie Wielka Brytania wypowiedziaa ju Francj wojn. Bdzie to wojna siedmioletnia (1756-1763), która bdzie miaa wane konsekwencje w Wielkiej Brytanii i Francji.
Traktat paryski i utrata Nowej Francji
Powstanie Choiseula pod wpywem markizy de Pompadour oznacza pewne zwycistwo partii filozoficznej. Wykonane wzajemnej Francji , nowy strongman rzdu zgod na publikacj Encyklopedii i przyczyniy si do rozpuszczenia jezuitów . Zreformowa struktur marynarki wojennej i armii oraz próbowa rozszerzy kolonie francuskie w Indiach Zachodnich.
Po klsce pod Rossbach (1757) przeciwko Prusom, licznymi klskami w koloniach i utrat wysp przybrzenych ( Belle-Île itp.), Choiseul, kolejno na czele dyplomacji i Ministerstwa Wojny Marynarka dy do szybkiego powstrzymania wojny. Traktat paryski (1763) dostrzega znaczc klsk francuskiej z utrat Nowej Francji i Indii na korzy Brytyjczyków.
Jednak Francja odzyskuje swoje etony i wyspy Antyli, niezbdne dla ywotnoci jej handlu. Umieci równie w rkach Cesarstwa Hiszpaskiego , swojego sojusznika, czci Luizjany, aby zagwarantowa ochron kolonistom, poprzez Traktat z Fontainebleau z 1762 roku.
Wyprawa na Korsyk
To kulminacja czterdziestu lat buntu na wyspie (1729-1769) i blisko trzydziestoletniej obecnoci na wyspie Francuzów (1738-1768) w celu pacyfikacji Republiki Genui . Dziki konwencji wersalskiej w 1738 r. Francja uzyskaa prawo do interwencji na Korsyce. Na mocy traktatu wersalskiego z 1768 r. Francja miaa gwarancj zachowania wyspy, jeli udao jej si j podbi. Kampania trwa niecay rok. Francuzi posiadali pocztkowo jedynych prezydentów (twierdze na wybrzeu), a ich celem byo pokonanie i unicestwienie pastwa narodowego.
Pod wzgldem militarnym kampani naznacz dwie due bitwy. Najpierw w bitwie pod Borgo w 1768 r. Pascal Paoli pokona Francuzów, zabi 600 i schwyta 600 innych, w tym pukownika de Ludre, siostrzeca Choiseula . Po tej porace w Saint-Florent wyldowaa ekspedycja skadajca si z prawie 20 000 ludzi, której dowodzi jeden z najwikszych onierzy monarchii, hrabia Noël Jourda de Vaux . Obywatele zostaj ostatecznie pokonani w bitwie pod Ponte-Novo ,. Wkrótce potem Pascal Paoli, gównodowodzcy narodu korsykaskiego, uda si na wygnanie do Anglii, a Korsyka podporzdkowaa si królowi. Hrabia Vaux otrzymuje paeczk marszaka.
Hrabina Barry
.jpg)
Koniec panowania jest rzeczywicie naznaczony pojawieniem si w yciu króla hrabiny Barry , oficjalnie przedstawionej na dworze w 1769 roku. Minister Choiseul otwarcie okazuje swoj wrogo królewskiej kochanki i angauje mod Dauphine w swoje przyjcie Marie-Antoinette Austrii, który wanie przyby do sdu. Dziaa równie pod wpywem ciotek, córek króla. Aby wzmocni swoj wadz, minister chcia da królowi wasn siostr, ksin Grammont, jako swoj kochank . Zirytowany tymi sdowymi kótniami i przekonany o niezdolnoci Choiseula do stawienia czoa procederowi parlamentu, Ludwik XV zwolni swego ministra w 1770 r., wkrótce po lubie delfina, który przypiecztowa sojusz z Austri.
Rzd Maupeou i triumwirat (1770-1774)
W 1770 r. król powierzy prowadzenie spraw triumwiratowi zoonemu z trzech konserwatywnych ministrów. Gowa tego triumwiratu jest kanclerz de Maupéou, który by przewodniczcym parlamentu Paryu od 1763 do 1768 roku Maupéou jest wspierany przez Abbe Terray Finanse i przez ksicia Aiguillon w spraw zagranicznych i wojny.
Tumienie parlamentów
Pierwszym priorytetem Maupéou byo doprowadzenie parlamentu pod kontrol i kontynuowanie programu modernizacji pastwa. 21 stycznia 1771 r. agenci królewscy i muszkieterowie pojawili si w domach parlamentarzystów, poinformowali ich o zniesieniu ich urzdu i nakazali opuszczenie Parya i powrót do rezydencji na prowincji. W. W lutym podjto jeszcze bardziej radykalny krok: regionalne parlamenty zostay zastpione przez wysze sdy cywilne i sze nowych wysokich rad regionalnych. Kolejny dekret usuwa wysokie komisje, o które prosz parlamentarzyci, aby wymierzyli sprawiedliwo. Teraz sprawiedliwo odbywa si za darmo. Jedynie uprawnienia parlamentu paryskiego pozostaj w duej mierze niezmienione. Zniesienie parlamentów prowincji pozwala rzdowi bez sprzeciwu promulgowa nowe ustawy i nakada nowe podatki. Jednak po mierci króla szlachta poprosia i uzyskaa przywrócenie sejmów regionalnych.
Finanse
Ojciec Terray by nominalnie ksidzem, jego kariera rzdowa bya cakowicie wiecka, a jego ycie prywatne nie byo wolne od zarzutów. Mimo to jest skutecznym poborc podatkowym. Otwiera szko szkolc inspektorów podatkowych i ciko pracuje, aby podatki byy nakadane i pobierane w ten sam sposób we wszystkich regionach. Na jego nominacj stan ma deficyt 60 mln funtów, a dug dugoterminowy wynosi 100 mln funtów. W 1774 r. dochody podatkowe wzrosy o 60 mln funtów, a dug spad do 20 mln funtów. Do liberalizacji rynku zboowego powróci w latach 1763 i 1764. Kontrole bd ródem niepokojów w kolejnych latach, a do rewolucji francuskiej.
Sprawy zagraniczne
Po rezygnacji Choiseula król zachci swego kuzyna i sojusznika Karola III Hiszpanii do zawarcia porozumienia z Angli w celu rozwizania kryzysu na Falklandach w celu uniknicia wojny. Poniewa Choiseul koncentrowa si na wojnie z Angli, cakowicie zignorowa Europ, a Francja nie miaa ju nawet ambasadora w Wiedniu. Rosja i Prusy podzieliy Polsk, tradycyjnego sojusznika Francji, bez jej protestu. Szwecja, inny tradycyjny sojusznik zosta zagroony jest z kolei rozczonkowane pomidzy Rosj i Prusami o mierci swojego króla w 1771 roku królewski ksi Gustaw III Szwecji a nastpnie w Paryu mia dug rozmow z królem, który obieca mu pomoc. Z francuskimi dotacji i pomocy Secret du Roi , Gustaw III by w stanie wróci do Sztokholmu. 19 sierpnia 1772 na jego rozkaz szwedzka gwardia królewska uwizia senat, a dwa dni póniej zostaa ogoszona królem przez Sejm. Rosja i okupowane w Polsce Prusy protestuj, ale nie interweniuj.
Ostatnie lata w Wersalu (1772-1774)
Pod koniec panowania Ludwika XV dwór w Wersalu by teatrem cieni. Maria Antonina, jego synowa, le ukrywa swoj niech do pani du Barry, kochanki króla, dla której wybudowa luksusowy kompleks w pobliu swoich biur. La du Barry panuje równie nad Petit Trianon i Pavillon de Louveciennes pierwotnie zbudowanym dla Madame de Pompadour . Dwór jest podzielony midzy partyzantów Barry i starej arystokracji, takich jak ksi Choiseul i Maria Antonina, która go nienawidzi. Król kontynuuje prace budowlane. Teatr operowy Paacu Wersalskiego zosta ukoczony na zarczyny Delfina i Marii Antoniny, a take nowe miejsce Place de la Concorde z porodku konnym pomnikiem króla zaprojektowanym w stylu Ludwika XIV Miejsce Vendome .
mier i sukcesja króla
ten , pojawiaj si objawy maej ospy ( ospy prawdziwej ), podczas gdy Ludwik XV przebywa w Petit Trianon .
.jpg)
Ocalae córki króla, hrabiego Lusace , wuj delfina, s równie obecne podczas agonii króla. wieca zapalona w nocy na balkonie pokoju ganie, gdy suweren umiera,, o godzinie 15.30 , w Paacu Wersalskim , od nastpstw choroby ( sepsa zaostrzona powikaniami pucnymi), w obojtnoci ludu i radoci czci dworu, po 59 latach panowania, do wieku 64. Ospa nie jest balsamowana: jest jedynym królem Francji, który nie otrzyma tego pomiertnego hodu. Tron pozostawia wnukowi, który ma prawie 20 lat, który zostaje królem Ludwikiem XVI .
Niepopularno Ludwika XV jest tak dua , e jego mier jest witana na ulicach Parya radosnymi uroczystociami, podobnie jak Ludwika XIV . Podczas pogrzebu, 12 maja , aby unikn zniewag ze strony ludzi na swojej drodze, zredukowana kondukt pogrzebowy omija Pary noc, od zachodu, przed dotarciem do bazyliki Saint-Denis . Rozkad ciaa jest tak szybki, e nie mona dokona podziau ciaa ( dilaceratio corporis , podzia ciaa na serce, wntrznoci i koci) z wielokrotnymi pochówkami. Jeli paryanie przejawiaj swoj obojtno lub wrogo, wiele wiadectw wiadczy o gbokim smutku Francuzów na prowincji, którzy licznie poszli pod koniec wiosny 1774 r. do urzdów zorganizowanych we wszystkich miastach i duych miastach Francji i z Nawarry dla spokoju duszy króla.
Dziewitnacie lat póniej , podczas profanacji grobów bazyliki Saint-Denis , po otwarciu trumien Ludwika XIII i Ludwika XIV (stosunkowo dobrze zachowanych) rewolucjonici otworzyli trumn Ludwika XV i odkryli, e zwoki pywaj w obfitej wodzie z powodu utraty woda ustrojowa, która w rzeczywistoci zostaa pokryta sol morsk i nie zostaa zabalsamowana, jak w przypadku jej poprzedników. Ciao szybko gnije , rewolucjonici pal proszek, aby oczyci powietrze z nieprzyjemnego zapachu i wrzucaj go, podobnie jak inne ciaa, do masowego grobu na wapnie palonym.
ten , Ludwik XVIII mia resztki jego przodkowie szukali w masowych grobach (w tym Ludwika XV ), aby powróci do swoich koci nekropolii królów (mog by jednak nie zidentyfikowano ciaa).
Popularna legenda gosi, e Ludwik XV mówi o swojej mierci i powiedzia: Po mnie powód ; to podobno proroczy wyraenie (jego nastpca Ludwik XVI jest na gilotynie podczas Rewolucji Francuskiej ), które nie pojawiaj si a do 1789 roku, jest apokryficzne, zosta równie przypisa Madame de Pompadour w 1757 roku, kiedy to ulubiony stara si pocieszy króla bardzo wpyn na trasie Rossbacha tymi sowami: Nie moesz si denerwowa: zachorowaby. Po nas potop! .
ycie osobiste króla
Cechy psychiczne
Ludwik XV swoim charakterem i ograniczeniami, które znosi, zwaszcza we wczesnej modoci, stara si ukry to, co myla. Poniewa nie pozostawi adnych wspomnie i e bardzo obfita poczta, któr kierowa, w duej mierze znikna, historycy maj trudnoci z jej rzeczywistym odnalezieniem.
Portret króla
Fizycznie Ludwik XV ma ukowat tali i majestatyczny port. Jego twarz jest pikna, ale zbudowa mask niecierpliwoci, któr trudn do przebicia. D'Argenson zauwaa: Ludwik XV pracuje od rana do wieczora, aby si ukry . Poddaje si atakom neurastenii , gdzie zamyka si w cakowitej ciszy. Jest bardzo niemiay. Czasami czujemy, e chce powiedzie co zobowizujcego, ale mu si to nie udaje. Przede wszystkim wtpi w swoje umiejtnoci do tego stopnia, e wedug ksicia Croÿ:
Skromno bya cech, która zostaa w nim zmuszona do wystpku. Widzc sprawiedliwszy od innych, zawsze wierzy, e si myli. Czsto syszaem, jak mówi: Uwierzybym w to (i mia racj), ale powiedziano mi inaczej, wic si myliem. "
Ma wietn pami i dokadnie zapamituje mnóstwo szczegóów dotyczcych zagranicznych sdów, które zadziwiaj ambasadorów . Lubi czyta, a w rezydencjach królewskich znajduj si biblioteki: Versailles, ale take Choisy-le-Roi , takie jak Fontainebleau i Compiègne . Jest ciekawy wiedzy naukowej i technicznej. Wraz z najsynniejszymi astronomami obserwuje zamienia planet. Jego wiedza medyczna pozwala mu na cige rozmowy z wielkimi lekarzami swoich czasów na temat ostatnich odkry. Mia ogród botaniczny w Trianon, który z 4000 gatunków byby najwikszym w Europie. Wreszcie pasjonat geografii, zachca do pracy geografów i jest inicjatorem realizacji mapy Cassini . Ma ponadto wielk wiedz o historii królestwa i zadziwia swoich rozmówców precyzj swojej wiedzy liturgicznej .
Polowanie i kolacje w gabinecie
Król jest wielkim myliwym, nawet wikszym ni Ludwik XIV i Ludwik XIII i wykonuje t czynno cztery do szeciu razy w tygodniu. Lubi szczekanie psów, dwik rogów i kontakt z natur, uwaa, aby nie uszkodzi upraw. Zna doskonale wszystkie psy jego opakowaniu, do którego hojnie troskliw opiek, do tego stopnia, e umieszczone w swoich mieszkaniach w Wersalu szafy psów . Aby uatwi mu zakupy, mia lasy Île-de-France przebudowana z kurzych apek , które nadal istniej. W wieku trzynastu i pó, lubi posiki post-owieckie kolacje szafy otoczone przez dziesi do pitnastu przyjació wybiera ostronie. Podczas tych kolacji nie ma gauloiserie, wszystko pozostaje w dobrym gucie odarte jedynie z cikiego ceremoniau wersalskiego.
Król, jego ona i dzieci
Królowa doskonale spenia swoj rol reprezentacyjn, nawet jeli wedug Petitfils brakuje jej obecnoci i majestatu niezbdnego dla jej stanu . Królowa jest bardzo pobona i uzyskuje od papiea Klemensa XIII w 1765 r. ustanowienie wita Najwitszego Serca, zaproponowanego przez Jana Eudesa w oratorium. Szczególnie lubi czyta ksiki historyczne i metafizyczne, takie jak ksiki ksidza de Malebranche . Ona i król mieli dziesicioro dzieci z pierwsz ci w 1727 roku, kiedy urodziy si dwie bliniaczki Marie-Louise Elisabeth i Anne Henriette. W 1728 urodzia Ludwik Mari, w 1729 syna delfina Ludwika Ferdynanda. W 1730 miaa drugiego syna, który, podobnie jak Louise Marie, zmar w 1733. Nastpnie urodziy si na nowo w 1734 Sophie Philippine, w 1737 Marie Thérèse i w 1737 Louise Marie, która zmara w 1744. Córki, które przeyy spdziy ponad dziesi lat Abbey. de Fontevrault bez rodziców przychodzi do ich zobaczy.
Król i jego kochanki
_-_Alte_Pinakothek_-_Munich_-_Germany_2017_(crop).jpg)
W 1733 nawiza pozamaeski zwizek z Louise Julie de Mailly-Nesle , hrabin Mailly (1710-1751) na kilka miesicy przed mierci jej drugiego syna. Stopniowo poczucie winy, jakie odczuwa z powodu tego zwizku, popchno go od 1737 roku do zaprzestania przyjmowania Komunii lub kontynuowania praktyki taumaturgicznego rytuau dotykania skrofulum. Nadal mia za kochank okoo 1739 roku siostr Louise Julie de Mailly-Nesle , Pauline Félicité de Mailly-Nesle , hrabin Vintimille (1712-1741), a nastpnie Marie-Anne de Mailly-Nesle , markiz de La Tournelle, ksin Châteauroux (1717). -1744). Wreszcie przychodz jego najsynniejsze kochanki: Madame de Pompadour i hrabina du Barry . Oprócz swoich synnych kochanek, król czasami sypia z maymi kochankami. Tak wic, kiedy nie mia ju stosunków seksualnych z Madame de Pompadour, ucieka si do niewyksztaconych modych dziewczt, na które nie musiaa si obawia, e odbior mu jego wpyw. Stamtd narodzia si legenda Parc-aux-Cerfs, która czyni z tego miejsca harem zamieszkany przez mode porwane kobiety oddane przyjemnoci króla. Ta legenda bya propagowana przez broszury z mocnymi, palcymi ilustracjami. W rzeczywistoci wydaje si, e w Parc-aux-Cerfs, miejscu zamknitym w lutym 1765 roku po mierci markizy de Pompadour, nie byo ani jednej dziewczyny na raz.
Tajemnica króla
Le Secret du Roi to tajne suby króla Ludwika XV . On jest spadkobierc czarnej obudowie z kardynaem Richelieu i przodka BCRA i DGSE . Kiedy powstaa w 1722 r., król Ludwik XV powierzy jej administracj kardynaowi Fleury , który pozosta w biznesie przez dwadziecia lat. Prowadzona kolejno przez ksicia de Conti , Jean-Pierre Tercier i hrabiego de Broglie , ta tajna dyplomacja , zatrudniajca 32 osoby, miaa na celu kontrol ministrów i zwikszenie wpywów Francji na Wschodzie.
W jej skad wchodzi wywiad (raporty ustne, przechwytywanie listów) i korespondencja zagraniczna umoliwiajca równoleg dyplomacj (sie tajnych agentów za granic, któr król opaca na swojej kasecie, w szczególnoci hrabiego de Vergennes. , barona de Breteuila , kawalera d' eon , Tercier , Durand ).
Wraz ze mierci Ludwika XV i wstpieniem jego wnuka, Ludwika XVI , Tajemnica zostaa rozwizana. Jednak jej agenci, nadal aktywni, w szczególnoci hrabia de Broglie , starali si odegra wan rol w amerykaskiej wojnie o niepodlego . W ten sposób Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais dostarcza bro powstacom .
1760: czowiek naznaczony alem i poczuciem winy
Lata 60. to aoba: w 1752 r. król straci ju ulubion córk Henriett . W 1759 roku zmara jego najstarsza córka, ksina Parmy . W 1761 roku dotkliwie odczua mier ksicia Burgundii , dziesicioletniego, najstarszego syna delfina, przedwczenie rozwinitego i obiecujcego dziecka. W 1763 zmara w Schönbrunn inteligentna i romantyczna wnuczka króla, ona nastpcy tronu arcyksicia Austrii Marii-Isabelle de Bourbon-Parma . wzmara jego kochanka markiza de Pompadour . W 1765 r. król kolejno traci syna , Delfina, którego nienaganne ycie moralne go budowao, oraz zicia ksicia Parmy . wstary król Stanisaw zmar w Lunéville prawie nie raz . W nastpnym roku przysza kolej na Dauphine , niepocieszn wdow, która zachorowaa na ma, leczc go. Wreszcie, wzmara królowa .
Wci czujc si winnym swojego ycia intymnego, król nie móg bez smutku widzie, jak najmodsza z jego córek wstpia do Karmelu w 1770 roku , mylc w ten sposób o uzyskanie od Boga przebaczenia win jej ojca. Aby zmysowo owdowiaego króla nie popychaa go do przesady, pobone przyjcie popierane przez córki króla, a zwaszcza jego córk karmelitanki, zaproponowao nastpnie ponowne maestwo wadcy, którego pikno pozostao nienaruszone pomimo jego 58 lat, z arcyksin Marie-Elisabeth z Austrii , siostra Marii Antoniny , ale ta ostatnia zobaczya, e jej wielka uroda zostaa skompromitowana przez atak ospy i projekt maestwa zakoczy si fiaskiem. W midzyczasie ksi Richelieu , wielki wadca libertynów, interweniowa, aby da Ludwikowi XV now kochank.
Po mnie powód
Najsynniejsz fraz przypisywan Ludwikowi XV jest Po nas powód . Zwykle ta uwaga ma odzwierciedla jego obojtno na problemy finansowe i jako zapowied rewolucji francuskiej. W rzeczywistoci, dla Michela Antoine , aby zrozumie t uwag w jej prawdziwej wartoci, naley j umieci w kontekcie roku 1757, kiedy zostaa sporzdzona. W tym samym roku armia francuska zostaa dotkliwie pobita przez Prusy w bitwie pod Rossbach, a król by przedmiotem zamachu. Ponadto rok 1757 jest rokiem, w którym astronom Lalande obliczy, e kometa Halleya przeleci blisko Ziemi w 1758 lub 1759 roku, co niektórzy uwaali za zapowied nowej powodzi. Król amator-astronomów wymieniby wic wszystkie te fakty z du doz czarnego humoru w tym zwizym zdaniu.
Ludwik XV i wiata
Filozofowie
_-002.jpg)
Francuskie owiecenie znane jako filozofowie bdzie bardzo aktywne za panowania Ludwika XV . W 1746 r. Diderot opublikowa Pensées philosophiques , a nastpnie w 1749 r. Listy o niewidomych i pierwszy tom Encyklopedii . W 1748 Voltaire opublikowa Le Siècle de Louis XIV, aw 1756 L' Essay sur les moeurs et esprit des nations . W 1751 roku Montesquieu opublikowa Of the Spirit of Laws, natomiast w 1750 Rousseau zasyn publikacj Discours sur les sciences et les arts , a nastpnie w 1755 roku przez Discours sur les origins et les bases de Inequalité .
W latach czterdziestych XVIII w. Wolter by mile widziany na dworze jako autor sztuk i poeta. Ale bardzo szybko jego niska ekstrakcja dodaa jansenizmu jego ojca, nie podobaa si królowej i królowi i musia opuci Wersal. Wolter aprobowa króla, gdy znosi parlamenty i nie zmusza ju powodów do pacenia sdziom. Jednak po mierci króla ubolewa nad kilkoma reformami przeprowadzonymi w czasie jego 58-letniego panowania.
W 1756 Rousseau zosta zaproszony przez króla do Wersalu po sukcesie jego opery Devin du Village . Odrzuca to zaproszenie. W 1762 napisa Umow Spoeczn , wezwanie do nowego systemu politycznego opartego na równoci. Jego idee, opublikowane za panowania Ludwika XV , zostan mniej wicej przyjte przez rewolucjonistów, którzy obalili Ludwika XVI w 1789 roku.
Fizjokraci 1755-1767
Aspekty ekonomiczne
Od swoich pierwszych pism ekonomicznych artykuy (rolnicy, zboa, podatki i ludzie) opublikowane w encyklopedii D'Alemberta i Diderota okoo 1755 roku, François Quesnay, lekarz królewski wprowadzony do Wersalu przez Madame de Pompadour i zaoyciel fizjokracji, ujawniaj co, jak sdzi, jest przyczyn trudnoci ekonomicznych królestwa. Dla niego Colbert, olepiony bogactwem Holandii , popeni bd, chcc uczyni Francj krajem handlowym. Wedug niego, Francja jest wielkim rolniczym królestwem i wanie dziki rolnictwu, tak jak robili to Anglicy, budujc swoje bogactwo na wenie swoich ogromnych stad owiec, bdzie moga znale swoje zbawienie. Problem polega na tym, e system Colbertist zniechca rolnictwo, chcc utrzyma niskie ceny rolne w celu promowania rozwoju przemysu opartego na importowanych surowcach. W rezultacie zakaz eksportu produktów rolnych zniechca do upraw polowych. W rzeczywistoci, z powodu zakazu sprzeday zewntrznej, kady wzrost produkcji prowadzi do spadku cen, który rujnuje najbardziej przedsibiorczych rolników. Wedug niego zatem zniesienie restrykcji eksportowych i innych regulacji pozwolioby rolnikom na uzyskanie dobrych cen (pojcie dobrej ceny jest kluczowym elementem fizjokracji), które promowayby produkcj roln i wzbogaciyby królestwo.
Inny trend ekonomiczny narodzi si na pocztku lat 50. XVIII wieku, nieco przed fizjokracj, wokó markiza Vincenta de Gournay , André Morelleta , Forbonnais i Montaudoin de la Touche, eby wymieni tylko kilka. Ludzie ci wprowadzili we Francji pisma zagranicznych ekonomistów, wród których mona zacytowa Josiaha Childa , Gregory Kinga , Hume'a , Jerónimo de Uztáriz i innych. Cechuje je take idea delikatnego handlu, któr opracowa Jean-François Melon . Ale ci ludzie s równie przekonani, jak Colbert, o znaczeniu brany, nawet jeli uwaaj, e nadszed czas, aby zdemontowa prawa i system korporacyjny, który go otacza. Z drugiej strony, podobnie jak merkantylici, przywizuj du wag do równowagi zewntrznej kraju. Jeli zgodz si na liberalizacj handlu zboem, to nie chc, aby ich cena wzrosa, poniewa ich zdaniem byoby to sprzeczne z interesami francuskich producentów. Quesnay zarzuca im, e tak naprawd nie chc uwolni rolniczego potencjau kraju. Przez chwil Turgot próbowa pogodzi oba punkty widzenia, ale w 1766 roku Montaudoin de la Touche rozpocz spór z fizjokratami oparty na obronie interesów kupców i przemysowców, którzy amali wszelk ide porozumienia midzy nimi. Podczas tych wymian Forbonnais zarzuca fizjokratom, e nie rozumiej, co spowodowao wprowadzenie pienidza jako zmiana w naturalnym porzdku. Jeli fizjokraci mieli pewien wpyw na liberalizacj handlu zboem wprowadzon w 1764 r. przez François de L'Averdy , to po przybyciu Josepha Marie Terray do Generalnej Kontroli Finansów w 1770 r. utracili wszelkie wpywy gospodarcze.
Aspekty polityczne
Aby jednak w peni zrozumie zarówno myl François Quesnay (i fizjokratów), jak i ich realne wpywy, naley zauway, e nie ma ona charakteru czysto ekonomicznego, ale ma te silny komponent polityczny. Quesnay utrzymuje, e jeli republika jest odpowiednim reimem dla pastw kupieckich, takich jak Holandia , wrcz przeciwnie, naród rolniczy nadaje si bardziej do rodziny królewskiej. Mimo wszystko ten bardzo spekulatywny lekarz sprzeciwia si take hierarchii spoecznej Starego Reimu, w której dy do zastpienia spoeczestwa skadajcego si z trzech klas obywateli zdefiniowanych wedug ich miejsca w porzdku gospodarczym, a mianowicie: wacicieli-wacicieli, wacicieli ziemskich, klasa produkcyjna (rolnicy) i klasa jaowa}. Nigdy nie zaakceptuje analiz, które czyni z arystokracji bro przeciwko absolutyzmowi, wypracowan przez Fénelona , Saint-Simona , Monteskiusza i jednego z jego uczniów, markiza de Mirabeau, którego nie przestanie nawraca na swoje pogldy. na poziomie politycznym fizjokracja przeciwstawia si ideom Rousseau, a ksidze Mercier de la Rivière Naturalny i esencjonalny porzdek spoeczestw politycznych oparty na idei legalnego despotyzmu inspirowanego prawami naturalnymi moe by postrzegany jako sprzeciw wobec idee Rousseau dotyczce w szczególnoci woli powszechnej. Rzeczywicie, dla fizjokratów idea alienacji lub zespolenia jednostki w woli ogólnej jest etyk powicenia, któr zastpuj etyk interesu. Dla nich jest to równowaga interesów kilku cia politycznych kierowanych przez nauk, która owocuje wspóln wol jednoczc naród. Jeli Tocqueville daa fizjokratom silny wpyw na instytucje powstae w wyniku Rewolucji Francuskiej, to dlatego, e wedug Longhitano rozumia, e odbiera ona fizjokratom idee despotyzmu prawnego majce zastosowanie zarówno do republiki, jak i do monarchii. jako sprzeciw wobec mieszanego rzdu Monteskiusza i egalitaryzmu Rousseau .
Ludwik XV i sztuka
Fontanny i skwery
W ostatnich latach swojego panowania Ludwik XV zbudowa nowe place w centrum niektórych miast, takich jak Plac Ludwika XV (obecnie Place de la Concorde , z harmonijnym rzdem nowych budynków zaprojektowanych przez Ange-Jacquesa Gabriela , a nawet miejsca w centrum Rennes i Bordeaux, mia te wybudowan w Paryu monumentaln fontann Fontaine des Quatre-Saisons z rzeb autorstwa Edmé Bouchardona
Rysunek Place Louis XV przez Ange-Jacques Gabriel (1758)
Fontanna Czterech Pór Roku (1739-1745)
Place de la Bourse w Bordeaux Ange-Jacques Gabriel (1730-1775)
Ludwik XV i architektura
Gównymi architektami króla s Jacques Gabriel od 1734 do 1742 roku, a nastpnie jego utalentowany syn Ange-Jacques Gabriel . Wród jego najwaniejszych dzie mona wymieni L' École Militaire , zespó budynków otaczajcych Place Louis XV (obecnie Place de la Concorde ; 1761-1770) oraz Petit Trianon w Wersalu (1764). Za Ludwika XV czy wntrza s bogato zdobione, fasady jak dla nich staj si mniej obcione, bardziej klasyczne
Pod koniec panowania architektura tego okresu skaniaa si w kierunku stylu neoklasycystycznego, o czym wiadczy koció Sainte-Geneviève ( obecny Panteon ), zbudowany w latach 1758-1790 przez Jacques-Germaina Soufflota oraz koció Saint-Philippe -du-Roule (1765-1777) dziki Jeanowi Chalgrinowi .
Hôtel de la Marine Place de la Concorde (1761-70)
May Trianon (1764)
Wntrze kocioa Saint-Philippe-du-Roule, Pary (176570)
Dekoracja wntrz
Dekoracja wntrz na pocztku panowania jest w stylu rokoko lub stylu regencji charakteryzujcym si krzywymi i falistymi przeciwkrzyami z motywami kwiatowymi. Przybiera form zdobionych takimi wzorami cian z medalionami porodku i duymi lustrami otoczonymi limi palmowymi. W przeciwiestwie do stylu rokoko ornamenty s symetryczne i wykazuj pewn powcigliwo. Motywy czsto s inspiracj chisk i przedstawiaj zwierzta, zwaszcza mapy ( Singery ) i arabeski. Wród artystów tego okresu mona wymieni Jeana Béraina le Jeune , Watteau i Jeana Audrana .
Po 1750 roku, w reakcji z poprzednim okresem, wewntrzne ciany pomalowano na biao lub w bladych barwach z bardziej geometrycznymi wzorami inspirowanymi staroytnoci greck i rzymsk. Salon de Compagnie du Petit Trianon ogasza Louis XVI Styl .
Sypialnia ksicia , Hôtel de Soubise (173540)
Hotel de Rohan, Gabinet Singes
Wyjazd z rampy wewntrznych schodów Petit Trianon (1764)
Salon Compagnie du Petit Trianon (1765)
.JPG)
Umeblowanie
W porównaniu z krzesami Ludwika XIV, krzesa w stylu Ludwika XV s lejsze, wygodniejsze i maj bardziej harmonijne linie.
e konsole s stoy ustawione pod cianami, s one wykorzystywane do wspierania dziea sztuki. Komoda to rodzaj mebli, które pojawiy si w okresie panowania Ludwika XV . Zostay wykonane z brzu i pokryte pyt z egzotycznego drewna. Niektóre tak zwane chiskie style byy wykonane z czarnego lakierowanego drewna z brzowymi ornamentami. Za panowania pojawio si wielu stolarzy z caej Europy. Najbardziej znani to Jean-François Oeben , Roger Vandercruse Lacroix , Gilles Joubert , Antoine Gaudreau i Martin Carlin .
Pojawiy si inne rodzaje mebli, takie jak szmata i toaletka .
Okoo 1755-1760 zmieniy si gusta w meblach, ksztaty stay si bardziej dyskretne, dao si odczu wpywy staroytnoci i neoklasycyzmu. Do komody staa si bardziej geometryczne i nowy typ umeblowania biur, Cartonnier pojawi si okoo 1760 -1765.
Widok z przodu gabinetu królewskiego, Paac wersalski (1760-1769)
Szkatuka na biuteri dauphine Marie Antoinette (1770)
Salon z ksin Hotel de Vallemaré-Dangé (Luwr)
Konsola rokoko, domena Villarceaux
Komoda autorstwa Antoine Gaudreau w apartamentach Delfina, Wersal (1745)
Fotel Ludwika XV
Sofa, Metropolitan Museum (1754-56)
Lakierowana komoda Bernarda Van Riesamburgha, Muzeum Wiktorii i Alberta (1750-1760)
.jpg)
,_domaine_de_Villarceaux,_grand_salon,_console_Rocaille,_%C3%A9p._Louis_XV.JPG)
_MET_DP221524.jpg)
Ludwik XV i malarstwo
Na pocztku panowania Ludwika XV dominujcym tematem jest ten sam temat, co pod koniec panowania Ludwika XIV, czyli mitologia i historia. Póniej, w nowych mieszkaniach w Wersalu i Fontainebleau, jej upodobania zwróciy si ku scenom i portretom pasterskim i doczyy do madame de Pompadour, innej wielkiej patronki malarzy.
Ulubionym artyst króla jest François Boucher, który oprócz malarstwa religijnego, pasterskiego i egzotycznego malowa take sceny myliwskie do nowych królewskich apartamentów. Wród innych godnych uwagi malarzy mona zacytowa Jean-Baptiste Oudry'ego , Maurice'a Quentina de la Tour i Jean-Marca Nattiera, którym zawdziczamy wiele portretów rodziny królewskiej i arystokratów.
Madame de Pompadour jako Diana owczyni, Jean-Marc Nattier (1746)
Polowanie na wilka w lesie Jean-Baptiste Oudry (1748)
Madame de Pompadour autorstwa Maurice'a Quentina de La Tour (1755)
Wdkarstwo François Bouchera , Grand Trianon , (1757)
.jpg)
Rzeba
Styl rzebiarski pozosta wielkim siècle przez wikszo panowania. Wród wybitnych rzebiarzy moemy wymieni: Guillaume'a Coustou , jego syna Guillaume'a Coustou (syn) , Roberta Le Lorraina , oraz Edmé Bouchardona, który stworzy pomnik konny (ukoczony przez Jean-Baptiste Pigalle), który znajdowa si na Place Louis XV (obecnie Place de la). Concorde) ), na wzór konny pomnik Ludwika XIV na Place Louis-le-Grand ( Vendôme z XIX th wieku) z François Girardon .
Pod koniec panowania Ludwika XV rzebiarze przywizywali wiksz wag do twarzy, podczas gdy kochajca rzeb Madame de Pompadour skadaa zamówienia. Gównymi zwolennikami tego nowego stylu s Jean-Antoine Houdon i Augustin Pajou, którzy rzebi popiersia Buffona i Madame du Barry . W tym czasie rzeba dotara do szerokiego grona odbiorców dziki reprodukcjom z terakoty lub porcelany.
Konie Marly , Guillaume Coustou , Le Louvre (1739-1745)
Ludwik XV jako Jowisz przez Coustou, Luwr
Królowa Maria Leszczyska jako Pomone, przez Coustou, Luwr
Edmé Bouchardon, Narodowa Galeria Sztuki Cupidon, Waszyngton. (1744)
Jean-Baptiste Pigalle , Merkury zasznurowa swoje skrzydlate sanday Luwr (1745)
Projekt autorstwa Edmé Bouchardona przedstawiajcy posg króla na Placu Ludwika XV .
Madame du Barry Augustina Pajou , Luwr (1755)
_MET_ES4280.jpg)
Ludwik XV i muzyka
Gównymi patronami muzyków s król, królowa i jej córki. Królowa i jej córki gray na klawesynie pod kierunkiem François Couperina . Mody Mozart przyjecha do Parya i napisa dwie sonaty na klawesyn i skrzypce dedykowane córce króla Madame Victoire. Sam król, podobnie jak jego dziadek, uczy si tego taca, ale wystpi publicznie tylko raz w 1725 r. Najwaniejszym muzykiem tego okresu by Jean Philippe Rameau , nadworny kompozytor w latach czterdziestych i pidziesitych XVIII wieku, który napisa dla króla ponad trzydzieci oper i sd
Sdy historii
Od ukochanego do niekochanego króla
_(14578206667).jpg)
Przez wikszo swojego panowania Ludwik XV jest uwaany za bohatera narodowego. Wedug Kennetha N. Jassiego i Jeffreya Merricka w tamtych czasach w pieniach i wierszach król by opisywany jako nauczyciel, chrzecijanin. Jego bdy przypisywano modoci i doradcom. Pomnik Edmé Bouchardona na koniu zosta pierwotnie zaprojektowany, aby uczci rol monarchy w zwyciskiej wojnie o sukcesj austriack. Reprezentowaa króla jako rozjemc. Ujawniono go dopiero w 1763 r. po jego klsce w wojnie siedmioletniej. Dzieo Bouchardona wykonane przez Jean-Baptiste Pigalle jest nastpnie wykorzystywane przez koron do przywrócenia zaufania do monarchii. Na jej cokole stoj posgi Czterech Cnót . Tu po inauguracji znajdujemy na postumencie dwuwiersz , narysowany nieznan rk, wiadczcy o niepopularnoci króla: Pomnik groteski / Niesawny cokó / Pieszo cnoty / Imado na koniu. » Inna wersja: «Ach! pikny posg, ach! pikny cokó, / Cnoty s na piechot, a wystpek na koniu. "
Chodzi o to, e w tym czasie Ludwik XV sta si niekochanym, zwaszcza ze wzgldu na swoje wybory w yciu prywatnym (jego liczne kochanki). Dla Emmanuela Le Roy Ladurie z École des Annales , jeli król by przystojnym, inteligentnym i wysportowanym mczyzn, jego odmowa chodzenia na msz i wypeniania obowizków religijnych przyczynia si do zbezczeszczenia monarchii. Wedug Jassie i Merricka zaufanie do króla stopniowo spada, a ludzie obwiniali i wymiewali jego rozpust. By postrzegany jako ten, który ignorowa gód i kryzysy, a ostatecznie ludzie witowali jego mier, tak e zostawi swojego nastpc z funduszem powszechnego niezadowolenia.
Zmiana obrazu królewskiego kontynuowano XIX TH i XX th wieków w literaturze, historiografii i podrcznikach, których sdy s zasonite przez ich wieckiej moralizmu i nienawici monarchii. Sainte-Beuve osdza Ludwika XV : Najbardziej puste, najbardziej nikczemne, najbardziej tchórzliwe serce króla, który podczas swoich dugich nerwowych rzdów zgromadzi, jak gdyby dla przyjemnoci, aby przekaza je swojej rasie, wszystkie nieszczcia . Wedug maego podrcznika Lavisse z 1900 roku: By najgorszym królem w caej naszej historii. Nie wystarczy nienawidzi swojej pamici, trzeba j nienawidzi. " Od drugiej poowy XX -tego wieku, zosta odrestaurowany i stopniowo doceniana.
Ludwik XV i kulturowe wpywy Francji
Kultura francuska jest u szczytu swoich wpywów w trakcie pierwszej czci 18 -tego wieku , jednak wikszo historyków zgadza si, e decyzje Ludwika XV osabiony Francja, osabione i zdyskredytowan finanse monarchii absolutnej, dziki czemu jej wraliwe. Zauwaaj w tym wzgldzie, e rewolucja francuska wybucha dopiero pitnacie lat po jego mierci.
Czasami surowe spojrzenie na mczyzn i jego prac
Jeffrey Merrick napisa w 1986 r., e saby rzd przyspieszy ogólny upadek kraju, który doprowadzi do rewolucji francuskiej w 1789 r. Król by kobiet. Jeli w jaki sposób msko monarchy miaa odzwierciedla jego wadz, to jednak powszechna wiara w monarchi zostaa podkopana przez skandale jego ycia prywatnego i pod koniec ycia zosta pogardzany.
EH Gombrich napisa w 2005 roku: Ludwik XV i Ludwik XVI , nastpcy Króla Soce [Ludwik XIV ] byli niekompetentni, zadowalali si naladowaniem swojego wielkiego poprzednika, pokazujc jedynie pozory wadzy. Pozosta tylko przepych i wspaniao.
Dla Normana Daviesa panowanie Ludwika XV charakteryzowao si wyniszczajc stagnacj, przegranymi wojnami, niekoczcymi si konfliktami z parlamentami i religijnymi kótniami. Jerome Blum opisuje go jako nieustannego modzieca powoanego do wykonywania mskiej pracy praca czowieka). Wielu historyków uwaa, e Ludwikowi XV nie udao si speni wielkich nadziei poddanych. Robert Harris napisa w 1987 roku: Historycy zaklasyfikowali tego wadc jako najsabszego z Burbonów, czowieka, który nic nie robi, który pozostawia sprawy stanu ministrom, podczas gdy oddaje si swoim hobby, polowaniu i les kobietom (Historycy przedstawiali tego wadc jako jeden z najsabszych Burbonów, król nie robicy nic, który pozostawi sprawy stanu ministrom, oddajc si swoim hobby, jakim jest polowanie i kobieciarstwo). Harris dodaje, e ministrowie byli mianowani i upadli zgodnie z nastrojem swoich kochanek, powanie podwaajc presti monarchii.
Argumenty obroców króla
Niektórzy historycy twierdz, e za reputacja Ludwika XV bya powizana z propagand majc na celu usprawiedliwienie rewolucji francuskiej. W swojej biografii opublikowanej w 1984 roku Olivier Bernier twierdzi, e Ludwik XV by zarówno popularny, jak i reformatorski. Podczas 59 lat panowania Francja nigdy nie baa si inwazji, pomimo utraty wielu kolonii. Przez cz swego panowania by znany jako Ukochany, a wielu poddanych modlio si o powrót do zdrowia w Metz w 1744 roku. Dymisja Choiseula oraz rozwizanie parlamentu paryskiego w 1771 roku miay na celu jedynie wyeliminowanie go z rzdu. tych, których uwaa za skorumpowanych. Zmieni prawo podatkowe i próbowa zrównoway budet. Wedug Berniera decyzje te mogyby zapobiec rewolucji francuskiej, gdyby nie zostay uchylone przez jego nastpc Ludwika XVI . Dla Guya Chaussinanda-Nogareta za reputacja Ludwika XV powstaa 15 lat po jego mierci, aby usprawiedliwi rewolucj.
Pochodzenie
Potomkowie
prawowitych dzieci
Maria Leszczyska daa Ludwikowi XV dziesicioro dzieci, z których troje zmaro w dziecistwie:
- poronienie, 1726,
- Louise-Elisabeth ( - 6 grudnia 1759) zwana Madame (jako najstarsza córka króla) lub Madame Première, a po lubie Madame Infante z potomstwem;
- Anna-Henriette ( - 10 lutego 1752), siostra bliniaczka poprzedniej, znana jako Madame Seconde, potem Madame Henriette, bez sojuszu ani potomstwa;
- Marie-Louise ( - ) zwana Madame Trzecia, a nastpnie Madame Louise, bez sojuszu ani potomnoci;
- Ludwik ( - ), Delfin , z potomnoci (ojciec królów Francji Ludwika XVI , Ludwika XVIII i Karola X );
- Filip-Louis ( - ), ksi Anjou, bez sojuszu i potomnoci;
- Maria Adelajda ( - ) zwana Madame Czwarta, nastpnie Madame Trzecia, Madame Adélaïde i wreszcie Madame, bez sojuszu ani potomstwa;
- Victoire-Louise-Marie-Thérèse ( - ), znany jako Madame Quatrième, a nastpnie Madame Victoire), bez sojuszu ani potomnoci;
- Sophie-Philippine-Élisabeth-Justine ( - ), znany jako Madame Fifth, a nastpnie Madame Sophie, bez sojuszu ani potomnoci;
- Teresa-Félicité ( - ), znany jako Madame Sixième, a nastpnie Madame Thérèse, bez sojuszu ani potomnoci;
- Louise-Marie ( - ), znany jako Madame Seventh, a nastpnie Madame Louise, w religii Siostra Marie-Thérèse z Saint-Augustin, bez sojuszu i potomstwa;
- poronienie, 1739, chopiec.
Dzieci nielubne
Ludwik XV , podobnie jak Ludwik XIV , mia od 1733 r. szereg cudzoonych dzieci od swoich licznych kochanek. Po nowym poronieniu królowej w 1738 r., ta zmczona powtarzalnym macierzystwem Zamyka przed nim drzwi swojego pokoju, co uatwia sformalizowanie pierwszego królewskiego faworyta, hrabiny de Mailly . Wszystkie jej cudzoone dzieci, z wyjtkiem Karola z Ventimiglia , urodziy si niezamnym modym dziewczynkom, zwanym maymi kochankami. Nawiedzany przez ze wspomnienia zwizane z bkartami swojego pradziadka, Ludwik XV zawsze odmówi ich legitymizacji. Zapewni im edukacj i zapewni im honorowe miejsce w spoeczestwie, ale nigdy nie spotka si z nimi na dworze. Tylko Charles de Vintimille du Luc i opat Burbon s legitymowani .
- Charles de Vintimille du Luc (1741-1814) powiedzia, e Demi-Louis jest bardzo podobny do Ludwika XV . Marquis du Luc, Madame de Pompadour bierze za pewnik, e jest on królewskim urodzonym, e cierpic z powodu braku dzieci z królem i chcc mie wspólne wnuki, planuje w 1751 roku polubi go z jego córk Aleksandryn; polubi (1764) Adélaïde de Castellane (1747-1770), której potomstwo;
By moe z Irène du Buisson de Longpré :
- Julie Filleul (Marie-Françoise-Julie-Constance Filleul) (1751-1822). Wyjdzie za m za 1°) Abla François Poissona w 1767, markiza de Vandières, de Marigny, de Menars itd., brata Madame de Pompadour ; 2 °) François de La Cropte, markiz de Bourzac w 1783 roku, z którym rozwioda si w 1793 roku.
Z Jeanne Perray:
- Amélie de Norville (1753-1790), która w 1780 polubia Ange de Faure (znanego jako hrabiego Faure). Król przyzna mu emerytur w wysokoci 30 000 funtów z zwrotem na córk.
- Agathe Louise de Saint-Antoine de Saint-André (Pary, - 1774), który w 1773 polubi René-Jean-Mans de La Tour du Pin, markiza de la Charce (1750-1781);
- Marguerite Victoire Le Normant de Flaghac (Riom,), który polubi w 1786 r. Jean-Didier Mesnard, hrabia Chousy (1758-1794), którego potomstwo, nastpnie w 1794 Constant Le Normant de Tournehem (1767-1814).
- Philippe , ksi Narbonne-Lara (1750-1834), który polubi Antoinette Françoise Claudine de La Roche-Aymon w 1771;
- Louis-Marie , hrabia Narbonne-Lara (1755-1813), który w 1782 r. polubi Marie Adéla dede de Montholon, której potomstwo.
Z Marguerite-Catherine Haynault :
- Agnès-Louise de Montreuil (1760-1837), która w 1788 polubia Gaspara d'Arod (1747-1815), hrabiego Montmelas, którego potomstwo;
- Anne-Louise de La Réale (1762-1831), która w 1780 polubia hrabiego de Geslin (1753-1796).
- Agnès-Lucie Auguste (1761-1822), która w 1777 polubia Karola, wicehrabiego Boysseulh (1753-1808);
- Afrodyta-Lucie Auguste (1763-1819), która w 1784 r. polubia Ludwika-Julesa, hrabiego de Boysseulh (1758-1792).
Z Marie-Madelaine de Lionvaux:
- Novembrius de Lionvaux (1761-1798), wychowywany przez swojego wuja Ludwika de Lionvaux i ciotk - przez maestwo - Anne-Sophie de Gascourt, nie bdzie mia ony i nie bdzie mia potomków.
- Louis-Aimé de Bourbon (1762-1787), znany jako Abbé de Bourbon , jedyny bkart rozpoznany przez Ludwika XV w 1762 roku.
Z Louise-Jeanne Tiercelin z La Colleterie :
- Benoît-Louis Le Duc (1764-1837), opat.
- Adélaïde de Saint-Germain , hrabina Montalivet (1769-1850), która w 1797 polubia Jean-Pierre'a Bachassona, hrabiego Montalivet (1766-1823), którego potomstwo.
Z Marie Thérèse Françoise Boisselet :
- Charles Louis Cadet de Gassicourt (1769-1821), który polubi w 1789 Madeleine-Félicité Baudet (1775-1830), której potomstwo.
Ludwik XV jest wic ojcem pitnastu cudzoonych dzieci. Królewskie narodziny s pewne tylko dla 8 dzieci (3 chopców i 5 dziewczynek). Madame de Pompadour zawsze miaa poronienia, a jedynym potwierdzonym po jej mierci naturalnym dzieckiem jest narodziny Marie Victoire Le Normand de Flaghac w 1768 roku.
Ulubione i kochanki
Jego kochankami i ulubiecami byy:
- Louise Julie de Mailly-Nesle , hrabina Mailly (1710-1751), polubia w 1726 swojego kuzyna Ludwika Aleksandra, hrabiego Mailly. Zostaa kochank w 1733, ulubienic w 1738, aw 1739 zostaa zastpiona przez swoj siostr Paulin. Wrócia do ask w 1741 r., ale zostaa usunita z dworu w 1742 r. na prob swojej siostry Marii Anny;
- Pauline Félicité de Mailly-Nesle , hrabina Vintimille (1712-1741), kochanka Ludwika XV, w 1739 polubia Jean-Baptiste, hrabiego Vintimille i markiza du Luc (1720-1777);
- Diane Adélaïde de Mailly-Nesle , ksina Lauraguais (1713-1760);
-
Marie-Anne de Mailly-Nesle , markiza La Tournelle, ksina Châteauroux (1717-1744);
- Hortense de Mailly-Nesle, markiza de Flavacourt, równie bya przez pewien czas podejrzewana o bliski zwizek z królem, ale hipoteza ta zostaa szybko wykluczona;
- Markiza de Pompadour, prawdziwe imi Jeanne Antoinette Poisson (1721-1764), córka krzywym finansisty wygnanego w 1725. Ona polubia Charles-Guillaume Le Normant d'Etiolles w 1741 roku i mia dwoje dzieci w tym Alexandrine Le Normant d 'Etiolles (1744 -1754), który jest bogaty w ksiniczk i nobilitowany M lle de Crecy. La Pompadour zostaa kochank króla w latach 1745-1751, aw 1752 zostaa uhonorowana stokiem i prerogatyw ksinej. Bya dam paacu królowej w 1756, ale musiaa na jaki czas opuci Wersal w 1757 za kaba;
- Hrabina Barry , urodzony Jeanne Becu (1743 - gilotynie w 1793 roku), naturalny córk Anne Becu, szwaczki i Jean-Baptiste Gomard de Vaubernier. Po zdobyciu dobrego wyksztacenia pracowaa jako modystka w Paryu. W 1768 roku zostaa kochank króla, któremu przedstawi j Jean, hrabia Dubarry (którego bya kochank). Louis XV uczyni j polubi Guillaume Dubarry (brat Jean) w tym samym roku, po czym przedstawi j do sdu w 1769. Wedug Mathieu-François Pidansat de Mairobert , powiedziaaby jeden dzie Ludwika XV : Francja, twój kawa get na zewntrz ! » - bo taki byby przydomek, który nadaa królowi, zdanie, którego prawdziwoci zaprzecza Jean Claude Bologne . Zmuszona do opuszczenia dworu po mierci króla, udaa si do Wielkiej Brytanii w 1792 roku, aby znale skradzione jej diamenty w jej posiadoci w Louveciennes : zostaa aresztowana po powrocie do Francji i skazana na mier za posiadanie korzysta ze skarbów pastwa, spiskowa przeciwko Rzeczypospolitej i opakiwa Ludwika XVI . Zanim zostaa zgilotynowana w Paryu, powiedziaaby: Jeszcze chwila, monsieur kat! " ;
- Marie-Louise O'Murphy (1737-1814), zwana M lle of Morphise, córka Daniela O'Murphy, pochodzenia irlandzkiego. Wysza za m: 1°) Jacques Pelet de Beaufranchet w 1755, 2°) François Nicolas Le Normant de Flaghac w 1759 i 3°) Louis-Philippe Dumont w 1798, zastpca Calvados na Zjedzie , z którym bdzie si rozwodzi rok;
- Franciszka de Chalus , ksina Narbonne-Lara (1734-1821), córka Gabriela de Chalus, pana Sansac, w 1749 polubia Jean-François, ksicia Narbonne-Lara;
- Marguerite-Catherine Haynault (1736-1823), córka Jean-Baptiste Haynault, przedsibiorcy tytoniowego. W 1766 wysza za m za Blaise'a d'Arod, markiza de Montmelas;
- Lucie Madeleine d'Estaing (1743-1826), naturalna siostra admiraa d'Estaing , w 1768 wysza za m za François, hrabiego Boysseulh;
- Anne Couppier de Romans , baronowa Meilly-Coulonge (1737-1808), jest córk mieszczanina Jean-Joseph Roman Coppier. Utrzymywaa czno z królem od 1760 do 1765, aw 1772 wysza za m za Gabriela Guillaume de Siran, markiza de Cavanac;
- Jeanne Louise Tiercelin La Colleterie (1746-1779) zwany M mi Bonneval;
- Irène du Buisson de Longpré (zm. 1767), córka Jacquesa du Buisson, lorda Longpré, w 1747 polubia Charlesa François Filleula, doradc króla;
- Katarzyna Éléonore Bénard (1740-1769), córka Pierre'a Benarda, giermka ust króla. W 1768 wysza za m za Josepha Starota de Saint-Germain , generaa rolników, który w 1794 zosta zgilotynowany;
- Marie Thérèse Françoise Boisselet (1731-1800), która polubia Louis-Claude Cadet de Gassicourt w 1771 roku.
Dodajmy moliwy zwizek z Françoise de Chalus, druhn jej córki Marie-Adelaïde . Z tego zwizku narodzi si w 1755 roku hrabia Louis-Marie z Narbonne-Lara .
Wród swatów, którzy zaopatrywali si w kobiety dla Ludwika XV, by jego pierwszy kamerdyner, Dominique Guillaume Lebel, wnuk Michela Lebela, sam ju w subie Ludwika XIV . Aby zweryfikowa dobry stan zdrowia modych dziewczt, Lebel przetestowa mode dziewczta, aby upewni si, e nie s nosicielkami jednej z chorób wenerycznych, których obawia si król.
Tytu
- 1710-1712: Jego Królewska Wysoko Monsignor Ksi Andegawenii
- 1712-1715: Monsignor Delfin
- 1715-1774: Jego Wysoko Król Francji i Nawarry
Filmografia
Król Ludwik XV jest obecny w kilku pracach kinematograficznych.
- 1915 : DuBarry z Davida Belasco ; Ludwika XV gra Richard Thornton.
- 1917 : pani du Barry przez J. Gordon Edwardsa ; Ludwika XV interpretuje Charles Clary .
- 1919 : Mka przez Ernst Lubitscha ; Ludwika XV gra Emil Jannings .
- 1920 : Tancerka Barberina , film Carla Boese'a ; Ludwika XV interpretuje Giorgio De Giorgetti .
- 1922 : Fridericus przez Arzéna von Cserépy ; Ludwika XV interpretuje Leopold von Ledebur .
- 1924 :
- Monsieur Beaucaire z Sidney Olcott ; Ludwika XV gra Lowell Sherman .
- Postanowieniem z dnia Fryderyka Zelnik za Pompadour ; Ludwika XV interpretuje Georges Vaultier .
- 1925 : Fanfan-la-Tulipe przez René Leprince ; Ludwika XV interpretuje Jacques Guilhène .
- 1927 :
- Le Roman de Manon przez Alana CROSLAND ; Ludwika XV gra Stuart Holmes .
- Madame Pompadour przez Herbert Wilcox ; Ludwika XV interpretuje Henri Bosc.
- 1928 : Madame du Barry przez Roya Williama Neilla ; Ludwika XV gra Mahlon Hamilton .
- 1930 : Du Barry, kobieta z Pasji wedug Sam Taylor ; Ludwika XV gra William Farnum .
- 1931 :
- Madame Pompadour autorstwa Williego Wolffa ; Ludwika XV gra Kurt Gerron .
- Un Caprice de la Pompadour przez Joe Hamman i Willi Wolff ; Ludwika XV interpretuje René Marjolle .
- 1933 : Wolter przez Johna G. Adolfi ; Ludwika XV gra Reginald Owen .
- 1934 : Madame Du Barry przez Williama Dieterle ; Ludwika XV gra Reginald Owen .
- 1935 : Daj moim sercu przez Marcel Varnel ; Ludwika XV gra Owen Nares .
- 1936 : Listonosz z Longjumeau autorstwa Carla Lamaca ; Ludwika XV interpretuje Alfred Neugebauer .
- 1938 : Marie-Antoinette z WS Van Dyke ; Ludwika XV gra John Barrymore .
- 1943 : La Du Barry bya pani z Roy Del Ruth ; Ludwika XV interpretuje Red Skelton .
- 1946 : The Merry Barber przez George'a Marshalla ; Ludwika XV gra Reginald Owen ..
- 1951 : Die Dubarry przez Reinhold Schünzel i Georg Wildhagen ; Ludwika XV interpretuje Mathieu Ahlersmeyer .
- 1952 : Fanfan la Tulipe przez Christian-Jaque ; Ludwika XV interpretuje Marcel Herrand .
- 1954 :
- Madame du Barry z Christian-Jaque ; Ludwika XV interpretuje André Luguet .
- Jeli Versailles powiedziano mi ... przez Sacha Guitry ; Ludwika XV interpretuje Jean Marais .
- 1955 : Napoleon przez Sacha Guitry ; Ludwika XV interpretuje Maurice Escande .
- 1960 : Le Tajny du Chevalier d'Eon przez Jacqueline Audry . Ludwika XV interpretuje Jean Desailly .
- 1973 : Józef Balsamo przez André Hunebelle ; Ludwika XV interpretuje Guy Tréjan .
- 1975 : Czas rozpocz imprez ... przez Bertranda Tavernier ; Ludwika XV gra niewymieniony w czoówce aktor.
- 1987 : Casanova przez Simona Langtona ; Ludwika XV interpretuje Jean-Pierre Cassel .
- 1996 : Beaumarchais Insolent z Édouard Molinaro ; Ludwika XV interpretuje Michel Serrault .
- 2003 : Fanfan la Tulipe przez Gérarda Krawczyka ; Ludwika XV interpretuje Didier Bourdon .
-
2006 :
- Marie-Antoinette przez Sofia Coppola ; Ludwika XV gra Rip Torn .
- Jeanne Poisson, Markiza Pompadour przez Robin Davis ; Ludwika XV interpretuje Vincent Pérez .
- Komin Times przez Euros Lyn (odcinek Doctora Who telewizyjnej serii ); Ludwika XV gra Ben Turner .
- 2009 : Louis XV , le Soleil Noir przez Thierry Binisti ; Ludwika XV gra Stanley Weber .
-
2014 :
- Outlander Ronalda D. Moore'a (serial telewizyjny) ; Ludwika XV gra Lionel Lingelser .
- Simiocratie (film krótkometraowy) Nicolasa Pleskofa ; Ludwika XV interpretuje Jean-Marie Winling .
- 2017 : Wymiana Princesses przez Marc Dugain ; Ludwika XV gra Igor van Dessel .
- 2021 : The Adventures of Mody Voltaire przez Georgesa-Marca Benamou ; Ludwika XV interpretuje Jérémy Gillet .
Uwagi i referencje
- Jean-Jacques Aillagon, Wersal w 50 terminach , 2012, Albin Michel, 336 s. ( ISBN 9782226267382 , przeczytaj online ).
- Alain Decaux i André Castelot , Sownik historii francuskiej , Perrin ,, s. 604.
- Ksiga chrztów ( 1710 ) kocioa Notre-Dame de Versailles , archiwum departamentalne Yvelines .
- Ludwik XV (Ukochany) .
- Bluche 2003 , s. 16-17.
- Ksiga chrztów ( 1712 ) kocioa Notre-Dame de Versailles , archiwum departamentalne Yvelines .
- Philippe de Montjouvent, Efemerydy Domu Francuskiego od 1589 do 1848: Henryk IV i jego potomkowie , Charenton, Éditions du Chaney,, 477 s. ( ISBN 2-913211-01-1 ) , s. 90.
- Antoine 1989 , s. 25.
- Godziny 2009 , s. 103.
- Bluche 2003 , s. 17-18.
- Cyt. w Bluche 2003 , s. 19.
- Pascale Mormiche "Wychowywa króla lub histori stopniow zmian projektu edukacyjnego dla Ludwika XV (1715-1722)," History of Education , n o 132, 2011, str. 17-47 .
- Del Perugia 1976 , s. 34.
- Godziny 2009 , s. 190.
- Petitfils 2014 , s. 29.
- Petitfils 2014 , s. 30-31.
- Petitfils 2014 , s. 31.
- Petitfils 2014 , s. 39.
- Petitfils 2014 , s. 30.
- Jean-François Solnon , Sd Francji , Fayard ,, s. 221.
- Petitfils 2014 , s. 66-67.
- Petitfils 2014 , s. 57.
- Petitfils 2014 , s. 68.
- Petitfils 2014 , s. 69.
- Petitfils 2014 , s. 70.
- Petitfils 2014 , s. 72.
- Olivier Andurand , Wielka sprawa . Biskupi Francji w obliczu Unigenitus , Rennes, Presses Universitaires de Rennes,, 398 s. ( ISBN 978-2-7535-5390-3 ).
- Petitfils 2014 , s. 86-87.
- Petitfils 2014 , s. 87.
- Petitfils 2014 , s. 82.
- Petitfils 2014 , s. 8.
- Petitfils 2014 , s. 85.
- Petitfils 2014 , s. 97.
- Petitfils 2014 , s. 99.
- Jean Meyer , Ludwik XV lub sceptycyzm polityczny , Sicre Éditions,, s. 35.
- Petitfils 2014 , s. 118
- Jean-Christian Petitfils, Ludwik XV , edycje Perrin, 2020, s. 121
- Bluche 2003 , s. 21-25.
- Petitfils 2014 , s. 123.
- Petitfils 2014 , s. 124.
- Petitfils 2014 , s. 128.
- Petitfils 2014 , s. 143.
- Petitfils 2014 , s. 144.
- Petitfils 2014 , s. 138.
- Dokument z 1725 r. w Archiwum Narodowym, prawdopodobnie napisany do wiadomoci ksicia Burbon, wspomina o tym królewskim obsadzie: Ze stu ksiniczek, które maj wyj za m w Europie, usuwajc 44, które s zbyt stare, aby by onaty z modym ksiciem [Ludwik XV ma 15 lat], 29 którzy s za modzi, 10 których obrczka nie pasuje, wic zostao tylko 17 Ksiniczek . Ostatnie dwie, odpowiednio cytowane, to Henriette Louise M lle de Vermandois i Thérèse Alexandrine M lle de Sens, obie córki Ludwika III de Bourbon-Condé . ródo: Claude-Alain Sarre, Louise de Condé , Éditions Jean-Paul Gisserot ,, s. 14.
- Antoine 1989 , s. 121.
- Petitfils 2014 , s. 159-160.
- Petitfils 2014 , s. 163.
- Petitfils 2014 , s. 165.
- Antoine 1989 , s. 161.
- Bluche 2003 , s. 53.
- Cytaty z Antoine 1989 , s. 161-162.
- Petitfils 2014 .
- Petitfils 2014 , s. 179.
- Petitfils 2014 , s. 325.
- Petitfils 2014 , s. 327.
- Antoine 1989 .
- Petitfils 2014 , s. 189.
- Petitfils 2014 , s. 190-191.
- Petitfils 2014 , s. 328.
- Petitfils 2014 , s. 211.
- Petitfils 2014 , s. 213.
- Petitfils 2014 .
- Petitfils 2014 , s. 218.
- Petitfils 2014 , s. 219.
- Petitfils 2014 .
- Petitfils 2014 , s. 227.
- Petitfils 2014 , s. 231.
- Petitfils 2014 , s. 235.
- 51 statków na 120 w 1744 r., podczas rozpoczcia dziaa wojennych.
- Joël Cornette , Historia Francji: absolutyzm i owiecenie 1652-178320 , Edukacja Hachette ,, s. 121.
- Godziny 2009 , s. 498.
- http://trefaucube.free.fr/index.phpid=169 .
- Jean Favier, Pary, 2000 lat historii , p. 492-496 .
- Mieszaniny historii medycyny hebrajskiej [1] .
- Przemówienie pana TRIBOUT DE MOREMBERT, prezesa National Academy of Metz na uroczystym spotkaniu, [2] .
- (w) Dr Cerf Ulman Isaiah na geni_family_tree (dostp 17 wrzenia 2020 r . ) .
- Ten czterowiersz jest dzieem przyszego prokuratora generalnego w parlamencie Tuluzy, komornika Rességuier, który zostanie uwiziony w Pierre-Encise za jego napisanie.
- Alain Baraton , Vice i Versailles Zbrodnie, zdrady i inne zatrucia w paacu Króla Soca , Grasset, 2011, 208 s.
- Danielle Gallet, Madame de Pompadour czyli kobieca sia , Fayard ,, s. 296.
- Yannick Resch, 200 kobiet w historii: od pocztków do wspóczesnoci , Paris, Eyrolles , coll. "Praktyczne Oczy",, br, 230 s. , 14,8 x 21 cm ( ISBN 978-2-212-54291-2 i 2-212-54291-7 , OCLC 495314764 , zawiadomienie BNF n O FRBNF42001111 , SUDOC 133624129 , prezentacja w Internecie , czyta on-line ) , s. 60.
- Antoine 1989 , s. 930-931.
- Antoine 1989 , s. 931-934.
- Antoine 1989 , s. 948-949.
- Antoine 1989 , s. 954-955.
- Antoine 1989 , s. 962-963.
- Zobacz Catriona Seth, Ciao królów w The Kings Die Teo. Owiecenie w walce z osp , Pary, Desjonquères, 2008.
- Alain Baraton , Vice i Versailles Zbrodnie, zdrady i inne zatrucia w paacu Króla Soca , Grasset, 2011, strona 27.
- Alain Decaux, op. cyt. , s. 605 .
- Dwuczciowy (serce i ciao) lub trójdzielny (serce, jelita i ciao).
- Simone Bertière , mier Ludwika XV , Perrin ,, 20 pkt..
- Ciao Ludwika XV .
- Jean-Marie Le Gall , Mit Saint Denis: midzy odrodzeniem a rewolucj , Champ Vallon ,( czytaj online ) , s. 482.
- (w) Colin Jones, The Great Nation: Francja od Ludwika XV do Napoleona, 1715-1799 , Columbia Univ., s. 236.
- Petitfils 2014 , s. 483
- Petitfils 2014 , s. 482.
- Petitfils 2014 , s. 484.
- Petitfils 2014 , s. 261-262.
- Petitfils 2014 , s. 263.
- Petitfils 2014 , s. 266.
- Petitfils 2014 , s. 267.
- Petitfils 2014 , s. 272.
- Petitfils 2014 , s. 276.
- Petitfils 2014 , s. 289.
- Petitfils 2014 , s. 292.
- Antoine 1989 , s. 824.
- (w) Christine Pevitt Algrant, Madame de Pompadour: Pani Francji , Grove Press,, 338 s. ( ISBN 9780802140357 ) , s.159.
- Claude Faure , W subach Republiki: od BCRA do DGSE , Pary, Fayard ,( ISBN 978-2-213-61593-6 , OCLC 419602748 , czytaj online ).
- Antoine 1989 , s. 740-741.
- Bluche 2003 , s. 180.
- Guéganic 2008 , s. . 84.
- Longhitano 2013 , s. 10.
- Longhitano 2013 , s. 16.
- Longhitano 2013 , s. 19.
- Longhitano 2013 , s. 29.
- Longhitano 2013 , s. 30.
- Longhitano 2013 , s. 33.
- Longhitano 2013 , s. 50.
- Longhitano 2013 , s. 12.
- Longhitano 2013 , s. 39.
- Longhitano 2013 , s. 52.
- Ducher 1988 , str. 140.
- Ducher 1988 .
- Ducher 1988 , s. 142-143.
- Ducher 1988 , s. 144.
- Ducher 1988 , s. 146-147.
- Guéganic 2008 .
- Guéganic 2008 , s. 76
- Guéganic 2008 , s. 76-77.
- Guéganic 2008 , s. . 77.
- Bluche 2003 , s. 126.
- Guéganic 2008 , s. . 78-79.
- Kenneth N. Jassie i Jeffrey Merrick, We Dont Have a King: Popular Protest and the Image of the Illegitimate King in the Reign of Louis XV , Consortium on Revolutionary Europe 1750-1850: Proceedings 1994 23: 211-219. ( ISSN 0093-2574 )
- Stephen Rombouts , Sztuka jako propaganda w XVIII-wiecznej Francji: Paradoks Ludwika XV Edme Bouchardona , XVIII-wieczne studia , tom. 27 N O 2, s. 255282 ( DOI 10.2307 / 2739383 , JSTOR 2739383 )
- Jacques Levron, Louis le Bien-Aimé , Ksigarnia Akademicka Perrin ,, s. 332.
- Emmanuel Le Roy Ladurie, Ancien Regime: A History of France, 1610-1774 (1998), s. 320-23.
- Petitfils 2014 , prolog.
- Del Perugia 1976 , s. 9.
- JH Shennan, Francja przed rewolucj , Routledge,, 4445 s. ( ISBN 9780415119450 , przeczytaj online )
- Jeffrey Merrick, Polityka na ambonie: dyskurs kocielny o mierci Ludwika XV , Historia idei europejskich 1986, 7 (2): 149-160.
- EH Gombrich, Maa historia wiata , Yale UP,( ISBN 978-0300132076 , czytaj online ) , s. 216
- Norman Davies, Europe: A History , Oxford UP,, 62728 s. ( ISBN 9780198201717 , czytaj online )
- Jerome Blum i in. wiat europejski: historia (wyd. 3, 1970) s. 454.
- Robert D. Harris, Przegld, American Historical Review , (1987) 92 nr 2, s. 426,
- Chaussinard-Nogaret, Guy. Szlachta francuska w XVIII wieku: od feudalizmu do owiecenia , Cambridge, Anglia. Wydawnictwo Uniwersytetu Cambridge, 1985.
- Olivier Bernier, Ludwik Ukochany: ycie Ludwika XV (1984), s. 21852.
- Del Perugia 1976 , s. 105.
- Porednik badaczy i ciekawskich, s. 273, 1981 [3] .
- Ojciec Anselme, Historia Domu Królewskiego we Francji , tom 9, cz 2, s. 289.
- Rodzina Salverte i jej sojusze , 1887, strona 58.
- Nominatywny stan emerytur w królewskim skarbcu , tom 4, strona 412, 1791.
- W latach 1771-1772 król Ludwik XV zapaci Marie-Louise O'Murphy du sum 350 000 funtów, podczas gdy Magorzata Victoire Le Normant de Flaghac osigna wiek 3 lat . Kiedy Marguerite Victoire polubia Jeana Didiera Mesnarda de Chousy w 1786 roku, kontrakt maeski zosta podpisany przez ca rodzin królewsk. Podczas Restauracji Karol X zmusi j do pacenia rocznego odszkodowania w wysokoci 2000 franków na jej wasnej kasecie i wpisa j na list cywiln z doywotni emerytur w wysokoci 3000 franków.
- Victor LEROY, nielubny syn: Novembrius , Paris, Hachette ,, 487 s. ( ISBN 978-2-08-145167-4 )
- Evelyne Lever , Zmierzch królów kronika 1757-1789 , Fayard 2013, s. 68 .
- Jean-Claude Bologne, Kto mnie kocha, poda za mn, sownik z komentarzem do aluzji historycznych , edycje Larousse, 2007.
- Równie matka Adélaïde de Souza (1761-1836), babka ksicia Morny .
- Antoine 1989 ..
- Mathieu da Vinha , W subie króla: za kulisami Wersalu , Parya, Tallandiera ,, 350 pkt. ( ISBN 979-10-210-1004-8 ) , Les Le Bel: od recepcji w Wersalu do królewskiej intymnoci, s. 229-254.
- Mathieu da Vinha, W subie króla , s. 248-249 .
Zaczniki
Bibliografia
- Pierre Gaxotte , Le Siècle de Louis XV , Fayard, 1933.
- Paul Del Perugia , Ludwik XV , Editions Albatros,, 754 s..
- Joseph Valynseele , The Natural Children of Louis XV : studium krytyczne, biografia, potomkowie z licznymi niepublikowanymi dokumentami, wydawca: Pary: Centre d'études et de Recherches Historiques, 1953.
-
Michel Antoine , Rada Królewska za Ludwika XV , Genewa, Droz , kol. Wspomnienia i dokumenty wydawane przez Societe de l'Ecole des Chartes ( N O 19), XXXII -669 s. ( prezentacja online ). Reedycja: Michel Antoine , Le Conseil du Roi za panowania Ludwika XV , Genewa, Droz , coll. "Running tytu" ( N O 44), XXXII -670 s. ( ISBN 978-2-600-00541-8 ).
-
Marie-Claude Monchaux , Ludwik XV , may król sieroty , Éditions Pierre Téqui ,literatura dziecica
- Pierre Gaxotte, Ludwik XV , Fayard, 1980.
- Godziny Bernarda , Ludwik XV i jego dwór: portret , PUF,.
- Godziny Bernarda , Ludwik XV : portret , Prywat ,.
- Michel Antoine , Rzd i Administracja Ludwika XV , P. du Puys,.
-
Michel Antoine , Ludwik XV , Pary, Fayard ,, 1049 s. ( ISBN 2-213-02277-1 ). Reedycja: Michel Antoine , Ludwik XV , Pary, Hachette littératures, coll. liczba mnoga: historia,, 1053 s. , kiesze ( ISBN 2-213-02277-1 ).
- Aimé Richardt, Ludwik XV , niekochany , François-Xavier de Guibert, 2006.
-
(en) Gino Longhitano , François Quesnay: Bogactwo, nauka, spoeczestwa , w: Jean Cartelier i Gino Longhitano (red.), Quesnay and Physiocracy: Studies and Materials , Pary, L'Harmattan, coll. Notatniki ekonomii politycznej,, 240 pkt. ( ISBN 978-2-296-96603-1 ).
- Yves Combeau , Ludwik XV , ukochany nieznany , Belin , 2012 ( ISBN 978-2701159041 ) .
- Jean-Christian Petitfils, Ludwik XV , Perrin,( ISBN 978-2262029883 ).
- Jacques Rouëssé, Ukochany umiera. Ludwik XV , pacjent i jego lekarze, Montceaux-les-Meaux, wyd. Fiacre, 2018. 199 s. (2018 Nagroda Grepineta Narodowej Akademii Bordeaux); ( ISBN 978-2-917231-68-5 ) .
- Pascale Mormiche, Le Petit Louis XV , Ceyzérieu, Champ Vallon, 2018.
- François Bluche, Ludwik XV , Pary, Perrin,( ISBN 978-2-262-02021-7 ).
- Robert Ducher , Charakterystyka stylów , Pary, Flammarion,( ISBN 2-08-011539-1 ).
- Anne-Laure Guéganic , Ludwik XV : Wspaniae panowanie , Pary, Atlas,( ISBN 978-2-7312-3798-6 ).
Powizane artykuy
- Wersal
Linki zewntrzne
- Ewidencja organów :
- Plik wirtualnego organu midzynarodowego
- Midzynarodowy identyfikator standardowej nazwy
- Biblioteka Narodowa Francji ( dane )
- Uczelniany system dokumentacji
- Biblioteka Kongresu
- Gemeinsame Normdatei
- Narodowa Biblioteka Dietetyczna
- Biblioteka Narodowa Hiszpanii
- Królewska Biblioteka Niderlandów
- Biblioteka Uniwersytecka w Polsce
- Biblioteka Narodowa Katalonii
- Biblioteka Narodowa Szwecji
- Watykaska Biblioteka Apostolska
- Czeska Biblioteka Narodowa
- Biblioteka Narodowa otwy
- Biblioteka Narodowa Grecji
- Identyfikator WorldCat
- wiatKot
- Uwagi w ogólnych sownikach lub encyklopediach :
- Zasoby dzie sztuki :
- AGORHA
- Królewska Akademia Sztuk
- (pl) Narodowa Galeria Sztuki
- (pl) Narodowa Galeria Portretu
- (pl + nl) RKDartyci
- (w) Unijna lista nazwisk artystów
- Zasoby zwizane z muzyk :
- Zasoby badawcze :
- Zasoby zwizane ze zdrowiem :
- Zasób komiksu :
- (w) Komiks Winoroli
- Powiadomienie o historii online
- Uwaga dotyczca Larousse
Mamy nadzieję, że informacje, które zgromadziliśmy na temat Ludwik XV, były dla Ciebie przydatne. Jeśli tak, nie zapomnij polecić nas swoim przyjaciołom i rodzinie oraz pamiętaj, że zawsze możesz się z nami skontaktować, jeśli będziesz nas potrzebować. Jeśli mimo naszych starań uznasz, że informacje podane na temat _title nie są całkowicie poprawne lub że powinniśmy coś dodać lub poprawić, będziemy wdzięczni za poinformowanie nas o tym. Dostarczanie najlepszych i najbardziej wyczerpujących informacji na temat Ludwik XV i każdego innego tematu jest istotą tej strony internetowej; kierujemy się tym samym duchem, który inspirował twórców Encyclopedia Project, i z tego powodu mamy nadzieję, że to, co znalazłeś o Ludwik XV na tej stronie pomogło Ci poszerzyć swoją wiedzę.