Biologia

Podklasa	Nauka o przyrodzie
Praktykowane przez	biolog , student biologii ( d )
Pola	Morfologia ; ekologia ; botanika ; zoologia ; archeologia ; anatomia ; mikologia ; genetyczna; biologia koloru ( d ) biologia ; komórki ; biologia ewolucyjna ; biologia obliczeniowa; neurobiologia ( d )
Obiekty	ycie ; organizmu
Fabua	Historia biologii

Biologia (od greckiego bios ycie i logo mowy) to nauka o yciu . Obejmuje cz nauk przyrodniczych i histori naturaln istot ywych.

Poniewa ycie przybiera wiele form i na bardzo rónych skalach, biologia rozciga si od poziomu molekularnego , poprzez komórk , organizm , a do poziomu populacji i ekosystemu .

Etymologia

Portret Jean-Baptiste Lamarcka , 1893 .

Termin biologia skada si z dwóch greckich sów bios () we francuskim ycie i logos (), co oznacza mowa, sowo.

Ten neologizm jest tworzony w kocu XVIII ^-go wieku i pocztku XIX ^th wieku i niezalenie:

w jzyku niemieckim przez Theodor Georg August Roose w 1797 roku Friedrich Burdach w 1800 roku i Gottfried Reinhold Treviranus w ksice Biologie oder Philosophie der lebenden Natur , opublikowanym w Getyndze w 1804 roku;
w jzyku francuskim przez francuskiego przyrodnika Jean-Baptiste de Lamarck w jego bada na temat organizacji cia yjcych w 1802 roku:

Wszystko, co jest ogólnie wspólne dla rolin i zwierzt, jak wszystkie zdolnoci, które s specyficzne dla kadej z tych istot bez wyjtku, musi stanowi unikalny i rozlegy przedmiot okrelonej nauki, która nie zostaa jeszcze ufundowana, która nie istnieje. nawet maj nazw, a do której podam nazw biologii. "

W Lamarck stwierdzono po raz pierwszy koncepcja ywej istoty, która uznaje oryginalno w stosunku do obiektów nieoywionych bez make zrzec si prawa fizyki, wbrew temu, co mia tendencj do robienia witalistów i fixists .

Ten sam Lamarck, na dugo przed udzieleniem lekcji biologii w 1819 roku, w swojej pracy Hydrogeology , równie opublikowanej w 1802 roku, dzieli fizyk ziemsk na trzy czci:

meteorologii (badanie z atmosfery);

hydrogeologicznych (badanie nieorganicznego skórki);

biologia (badanie ywych cia).

Niemieccy naukowcy, na wezwanie Treviranus, rozpoczynaj drobiazgowe inwentaryzacje flory i fauny, przeprowadzane przez tych, którzy bd nazywani odpowiednio botanikami i zoologami. W poowie XIX ^th wieku, zainteresowanie funkcjami ywego bada biologicznych skierowane na fizjologii .

Fabua

Gówne artykuy: Historia biologii i Chronologia biologii .

Zasady zaoycielskie

Definicja obiektu

Przedmiotem biologii jest istota ywa i ycie jako cao i jego funkcjonowanie. Ale czym jest ywa istota Czym róni si od przedmiotów i maszyn nieoywionych A czym jest ycie Na te pytania biolodzy nie maj obecnie precyzyjnej odpowiedzi, która byaby jednomylna w rodowisku naukowym . Niektórzy z nich, i to nie najmniej, uwaaj nawet, e te pytania s dyskusyjne.

Tak wic Claude Bernard w pierwszej z lekcji o zjawiskach ycia wspólnych zwierztom i rolinom (1878) wyranie stwierdza, e nie trzeba a priori definiowa pojcia ycia, poniewa biologia musi by nauk dowiadczaln; byaby to definicja a priori, a metoda polegajca na definiowaniu i wyprowadzaniu wszystkiego z definicji moe by odpowiednia dla nauk o umyle, ale jest sprzeczna z samym duchem nauk eksperymentalnych . W konsekwencji wystarczy, e zgodzimy si na sowo ycie, aby go uywa i jest zudne i chimeryczne, wbrew samemu duchowi nauki, szuka definicji absolutnej .

Biologia Wydaje si, e pozosta wierny tej koncepcji, poniewa nie kontynuuje dokadnie zdefiniowa pojcie ycia, aby ograniczy si do analizy naturalnych rzeczy albo czasami czciowo stworzonych przez ludzi (poprzez dobór i inynierii nastpnie genetycznej), e wspólne zmys oznacza ycie. Analiza ta pozwala uwypukli pewn liczb cech wspólnych dla tych obiektów bada, a tym samym odnie ten kwalifikator ycia do innych obiektów o tych samych cechach. Metoda ta, wycznie analityczna i eksperymentalna , znacznie wzmocnia skuteczno i naukowo pracy biologa w porównaniu z czsto spekulacyjnymi koncepcjami przed Claude Bernard . Doprowadzio to jednak do takiej fizykalizacji, e czasami mona odnie wraenie, e aby uczyni biologi naukow, trzeba byo zaprzeczy jakiejkolwiek specyfice jej przedmiotowi.

W rzeczywistoci niektórzy biolodzy twierdz, e nie ma czego takiego jak ycie! » , A dokadniej, e byby to jeden z wielu procesów fizykochemicznych.

Pierwszym z nich jest prawdopodobnie Albert Szent-Györgyi , Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny w 1937 roku , który powiedzia:

ycie jako takie nie istnieje, nikt go nigdy nie widzia. "

Najbardziej znanym jest François Jacob :

Nie kwestionujemy ju ycia w laboratoriach. Nie próbujemy ju definiowa jego zarysów. [] Dzisiaj biologia interesuje si algorytmami wiata ywego. "

Od niedawna jest to równie stanowisko Henri Atlana :

Przedmiot biologii jest fizykochemiczny. Gdy tylko zajmiemy si biochemi i biofizyk i kiedy zrozumiemy mechanizmy fizykochemiczne, które odpowiadaj za waciwoci ywych istot, ycie znika! Dzisiaj biolog molekularny nie musi w swojej pracy uywa sowa ycie. Mona to wyjani historycznie: zajmuje si chemi, która istnieje w przyrodzie, w pewnej liczbie okrelonych ukadów fizykochemicznych, o okrelonych waciwociach i nazywana jest zwierztami lub rolinami, to wszystko! "

Ten ostatni cytat ilustruje zamieszanie midzy badaniem ycia a materi ywych istot , gdzie pokusa zredukowania biologii do samej biologii molekularnej pojawia si poprzez odmawianie ywym istotom , dziki wyrównaniu, na które pozwala chemia , wszelkiej specyfiki. nie prosta rónica fizykochemiczna. Innymi sowy, kuszce jest, aby poprzez zredukowanie biologii do biologii molekularnej odróni ywych od nieoywionych tylko wedug kryteriów, wedug których biologia molekularna jest odróniana od reszty chemii.

Ta sekcja nie respektuje neutralnoci punktu widzenia . (padziernik 2020) .

Rozwa dokadnie jego tre i/lub omów go . Moliwe jest podkrelenie nieneutralnych pasay za pomoc {{nieneutralny pasa}} .

Uwaga: ten model ma by zarezerwowany dla prostych przypadków artykuów, które mog by zneutralizowane przez jednego autora bez koniecznoci debaty. Gdy problem z neutralnoci jest gbszy, wybierz baner {{Neutrality Disagreement}} i postpuj zgodnie z opisan procedur.

Ta negacja specyfiki istot ywych wywodzi si z koncepcji, w której nie dopuszcza si adnej niecigoci midzy ywymi a nieoywionymi w celu utrzymania spójnego i zjednoczonego wszechwiata. Dopuszczamy zatem stopniow gradacj midzy nieoywionym a ywym, zarówno w obecnych formach (wirusy, które maj by na granicy ycia i nieoywionych), jak i w pojawieniu si ycia na Ziemi (ten wygld rozumiany jest jako postpujca faza prebiotyczna bez wyrana niecigo). W rzeczywistoci ta negacja specyfiki yjcego, który chce by materialist , po prostu miesza materializm epistemologiczny z naukami o materii. Nauki, w tym biologia, musz by materialistyczne, nikt nie powie inaczej. Ale czy powinny to by tylko nauki o materii Fizyka od dawna jest nauk modelow dla wszystkich innych, do tego stopnia, e zostaa pomylona z ideaem epistemologicznego materializmu.

Mówienie o pojciu ycia, o specyfice istoty ywej, to w biologii wystawianie si na bycie kwalifikowanym jako witalista , a nawet animista , poniewa to troch odbiega od fizykochemii, ma wynika z materializmu epistemologicznego . Do tego stopnia, e dzisiaj mamy wraenie, e celem biologii jest nie tyle badanie ycia (lub istoty ywej w tym, co ma specyficzne w stosunku do obiektu nieoywionego), ile jego czysta i prosta negacja, zniwelowanie i ujednolicenie wszechwiat przez chemi fizyczn. Jakby w celu ujednolicenia lepiej byo zaprzecza rozwizaniom cigoci ni je rozumie.

Inne podejcie jest bardziej systemowe, jak podsumowa Jacob (1970): Kady obiekt rozwaany przez biologi reprezentuje system systemów; sam jest czci systemu wyszego rzdu, czasami podlega reguom, których nie mona wywnioskowa z wasnej analizy ; jest to jedna z podstaw ekologii naukowej i jej podejcia ekosystemowego.

Problem specyfiki istot ywych nie zosta wic jeszcze rozwizany przez wspóczesn biologi, która w zwizku z tym nie ma jasnej i jednoznacznej definicji swojego przedmiotu. Ten problem jest tylko przesonity na róne sposoby, z których wszystkie, z braku niczego lepszego, skaniaj si do przywrócenia koncepcji Kartezjusza o ywej istocie jako mniej lub bardziej zoonej maszynie . Niewielu biologów nie zgadza si z tym przyblieniem, wysuwajc bardziej precyzyjn i blisz rzeczywistoci koncepcj istot ywych. Jednak pewna liczba prac z biologii teoretycznej ma na celu przezwycienie tych ogranicze, jak np. prace Francisco Vareli , Roberta Rosena czy Stuarta Kauffmana. Stawk jest wic czsto rónica midzy biologi a fizyk.

Ewolucja

Gówny artyku: Ewolucja .

Karola Darwina w 1868 roku .

Strona tytuowa O powstawaniu gatunków ( O powstawaniu gatunków ) Karola Darwina .

Pierwsza teoria ewolucji istot ywych zostaa wysunita przez Jean-Baptiste Lamarcka w swojej ksice Philosophie Zoologique w 1809 roku . Jak sugeruje tytu, przybiera form systemu filozoficznego, cho kadzie zasadnicze podstawy dla zrozumienia istot ywych i ich ewolucji. Pidziesit lat póniej, w 1859 roku , publikujc O powstawaniu gatunków , Karol Darwin przedstawi naukowe wyjanienie ewolucji, w formie prostego mechanizmu , z zasad doboru naturalnego . Z biegiem czasu oryginalna teoria Darwina zostaa udoskonalona dziki wynikom eksperymentów i obserwacji przeprowadzonych przez biologów. Obecna teoria konsensusu jest teori syntetycznej teorii ewolucji , zwanej take neodarwinizmem.

Ewolucyjny charakter ycia by dyskutowany od bardzo dawna i wci jest kwestionowany przez niektórych spoza rodowiska naukowego, ale aden z tych zarzutów wobec teorii ewolucji nie ma podstaw naukowych. rodowisko naukowe od tego czasu szeroko zaakceptowao ewolucjonizm ycia jako fakt potwierdzony wielokrotnie dowiadczeniem i obserwacj, w szczególnoci przez:

badanie skamieniaoci w paleontologii, które pokazuje ewolucj form ycia w czasie;
anatomia porównawcza , która podwietla morfologicznych podobiestw midzy Mimo rónych zwierzt;

spadku , który wyjania genetyczne odmiany z pokolenia na pokolenie;

badanie porównawcze genomu kilku organizmów, które pokazuje wiksz lub mniejsz odlego w drzewie filogenetycznym , umoliwiajc w ten sposób przeledzenie ewolucji i odlegoci rónych form ycia;

selektywne uprawa rolin i udomowienie zwierzt jest stosowanie przez ludzi z zasad doboru naturalnego.

Rónorodno

Gówny artyku: Biorónorodno .

Jeli biologia jest tak rozlega, to ze wzgldu na ogromn rónorodno organizmów ywych, która wystpuje w tak wielu formach, e trudno jest dostrzec punkty wspólne. Przeprowadzono jednak hierarchi istot ywych, co jest domen systematyki i taksonomii . Wszystkie ywe istoty s podzielone na trzy obszary:

z bakterii ;
archeowce ;

e eukarionty .

Uniwersalno

Konstrukcja w 3D w czsteczce z DNA .

Chocia róne, wszystkie formy ycia maj pewne wspólne cechy. Co prowadzi do uwierzy, e ycie na Ziemi pochodzcy z jednej i tej samej formy ycia, wyznaczonego przez akronim od LUCA (dla jzyka angielskiego : Ostatni uniwersalny wspólny przodek ), które pojawiy si na Ziemi, przynajmniej tam jest 2,5 miliarda lat.

Gówne uniwersalne cechy ywych istot to:

wgla , który pod wzgldem waciwoci fizycznych, dziaa jako szkielet do wszystkich zwizków organicznych;

DNA i RNA , które podtrzymuj genomu i zapewni transmisj ostatniego potomstwu podczas rozmnaania ;

komórek , który jest najmniejsz jednostk, istota. Ta ostatnia kwestia jest omawiana w rodowisku naukowym, poniewa niektórzy biolodzy uwaaj wirusy za ywe, podczas gdy nie s zbudowane z komórek.

Kierunki studiów

Ze wzgldu na niezwykle obszerny charakter przedmiotu, nauka biologii wymaga podziau na kierunki studiów. Nieco redukcyjne podejcie, ale majce t zalet, e wyjania tematy, polega na zdefiniowaniu poziomów organizacji. W celu osignicia peniejszego zrozumienia biologii naturalnie powstay mosty midzy rónymi dyscyplinami. Umoliwia eksploracj rónych oryginalnych tematów, takich jak biologia molekularna, biotechnologia, toksykologia, nauki biomedyczne itp.

Struktura ycia

Gówne artykuy: Biologia molekularna i Biologia komórkowa .

Budowa komórki rolinnej .

Dziedziny zajmujce si badaniem struktury ywych istot s w skali atomowej w biologii molekularnej i skali komórkowej w biologii komórkowej.

Dziedzina biologii molekularnej zajmuje si badaniem podstawowych zwizków yjcych, takich jak DNA i biaka . Przez dugi czas uwaano, e prawa chemii rzdzce ywymi istotami róni si od praw dotyczcych materii nieoywionej. Ale od czasu syntezy wielu zwizków organicznych wyranie przyjmuje si, e prawa chemiczne s takie same jak w przypadku materii nieorganicznej. adna sia yciowa nie tchnie ycia w materi, jak wczeniej sdzono w teorii witalistycznej .

Rozwój mikroskopem , z którymi Robert Hooke odkry komórki w 1665 roku oznacza narodziny biologii komórki i e o wiecie nastpnie unsuspected. To odkrycie i wiele innych, które nastpiy, umoliwiy wyjanienie pewnych zjawisk, takich jak to, co nazywano wówczas spontanicznym pokoleniem . Wanie na tak skal spotykamy pierwsze ywe organizmy.

Anatomia i fizjologia

Pojawienie si rónych szkieletów z Larousse z 1922 roku .

Gówne artykuy: Histologia , Fizjologia i Anatomia .

W sensie strukturalnym i funkcjonalnym biologia obejmuje równie wszystkie dyscypliny, klasyczne i nowoczesne, które badaj struktury takie jak tkanki z histologi czy narzdy z anatomi. Fizjologia bada mechaniczne, fizyczne i biochemiczne zasady organizmów ywych i jest podzielona na dwie gazie: fizjologi rolin i fizjologi zwierzt.

Rónorodno i ewolucja

Drzewo filogenetyczne .

Gówne artykuy: Taksonomia , Systematyka , Biologia ewolucyjna , Botanika i Zoologia .

Skrajne zrónicowanie organizmów ywych w aden sposób nie uniemoliwia grupowania w byty lub taksony ( taksonomia ), ich wzajemnych relacji i klasyfikacji ( systematyka ).

Interakcje

Gówne artykuy: Ekologia i etologia .

Interakcje ywych istot ze sob oraz wizi czce je z otoczeniem to domena ekologii. Etologia zajmuje si badaniem zachowania zwierzt w rodowisku naturalnym.

Poziomy i dyscypliny obserwacji

The Life Sciences obejmuje wiele dyscyplin i sub-dyscyplin mniej lub bardziej ze sob poczone, a niekiedy nakadajcych si. Dyscypliny te s zorganizowane wedug poziomu obserwacji, podejcia metodologicznego lub typu badanej organizacji.

Poziom obserwacji	Przykad	Dyscypliny
molekularny	czsteczki biologiczne : biaka , DNA , RNA	chemia organiczna , biochemia , biologia molekularna
mikroskopijny	skadniki komórkowe ( organelle )	biologia komórki , cytologia
	komórki , organizmy jednokomórkowe	mikrobiologia
	tekstylia	histologia
	organy	fizjologia
makroskopijny	organizmy , osobniki	biologia organizmów, anatomia , etologia
populacja	kolonie , populacje , metapopulacje	biologia populacji , genetyka populacyjna
konkretny	gatunek	taksonomia , filogeografia , etc.
ponadspecyficzne	grupy gatunków , ekosystemy , ewolucja czowieka	systematyka , ekologia , filogeneza

Aplikacje

Laboratorium w Instytucie Biochemii w Kolonii .

Zastosowania odkry w biologii s liczne i bardzo obecne w codziennym yciu czowieka. Gówne postpy ostatnich dziesicioleci w medycynie wywodz si gównie z odkry dotyczcych funkcjonowania ludzkiego ciaa. Brana farmaceutyczna równie korzysta z postpów w chemii organicznej.

Niedawno odkrycie struktury DNA i lepsze zrozumienie dziedzicznoci umoliwiy subteln modyfikacj ywych istot ^[Jak] I znalezienie zastosowa w rolnictwie i rolno-spoywczym .

Biologia moe mie równie zastosowanie w kryminologii . W Revue française de criminologie et de droit penal Laurent Lemasson przedstawia trzy korelacje midzy biologi a przestpczoci podkrelane przez rónych badaczy: obecno genów MAOA i HTR2B u duej czci przestpców; nieprawidowe funkcjonowanie przednich i skroniowych obszarów mózgu; wreszcie stan fizjologicznego podniecenia u wielokrotnych przestpców.

Wpyw na spoeczestwo

Poniewa rozwój biologii molekularnej i fizjologii komórki w drugiej poowie XX ^th century, postp w biologii stay si codziennie i maj ogromny wpyw na spoeczestwo: zrozumienie mechanizmów molekularnych setek chorób, popraw leczenia raka, rozumiejc mechanizmy neurologiczne, doskonalenie leczenia chorób psychicznych i bada przesiewowych pod ktem wad genetycznych w macicy . Lepsze zrozumienie ewolucji molekularnej, fizycznego podoa ewolucji gatunków, umoliwia przeniesienie na czowieka odkry dokonanych na zwierztach, w tym na robakach, takich jak C. elegans czy muszka Drosophila , których mechanizmy okazay si Segmentacja molekularna ciaa podczas embriogenezy jest identyczna jak u ludzi i ogólnie u wszystkich yjcych ródstopia .

Jednak bardzo szybki postp w biologii rodzi czasem pytania filozoficzne , powane obawy, a nawet silny sprzeciw niektórych stowarzysze czy organizacji pozarzdowych (NGO) . Obejmuj one: klonowanie , organizmy modyfikowane genetycznie (GMO) , sekwencjonowanie i powizane kwestie wasnoci intelektualnej .

Animalia - Bos primigenius taurus
Planta - Triticum
Grzyby - Morchella esculenta
Stramenopila / Chromista - Fucus serratus
Bakterie - Gemmatimonas aurantiaca (- = 1 mikrometr)
Archeony - Halobakterie
Wirus fag Gamma

Uwagi i referencje

Peter H Raven , Kenneth A Mason, Georges B Johnson, Jonathan B Losos, Susan R Singer, Biology , De Boeck Supérieur ,2017( czytaj online ) , s. 2
Logo i biologia. Etymologia i historia , portal leksykalny CNRTL online.
afblum.be : Katalog korzeni pochodzenia helleskiego, uywany w terminologii nauk biologicznych. P ^rs Geerinck i Balleux. Biologia na Athénée Fernand Blum , obejrzano 1 ^st wrzenia 2014 r.
Jean-Claude Laberche, biologia rolin , coll. Sciences sup, wyd. Dunod , Pary, 1999, s. 3 ( ISBN 2-10-004548-2 ) .
Patrz Erwin Schrödinger , Czym jest ycie , 1944.
1948; cytowane przez Henri Atlana , 1994.
François Jacob , Logika ycia, historia dziedzicznoci , 1970, s. 321 .

Henri Atlan , Kwestia ycia , wyd. Próg, 1994, s. 43-44 .

Zob. André Pichot , Historia pojcia ycia , 1993, rozdzia Zakoczenie; Gérard Nissim Amzallag , Czowiek-rolina dla autonomii ywych , 2002.

(w) Giuseppe Longo, Mael Montevil i Stuart Kauffman , No Entailing Laws, goal Enablement in the Evolution of the Biosphere , Proceedings of 14th Annual Conference Companion on Genetic and Evolutionary Computation , ACM, Gecco '12,1 ^st stycze 2012, s. 1379-1392 ( ISBN 9781450311786 , DOI 10.1145 / 2330784.2330946 , przeczytaj online , dostp 4 grudnia 2016 r. ).

Giuseppe Longo i Maël Montévil , Perspectives on Organisms , Springer ( DOI 10.1007 / 978-3-642-35938-5 , czytaj online ).

Karol Darwin , Pochodzenie gatunków [Wydanie dwusetne], prze. A. Berra pod kierunkiem P. Torta, koord. przez M. Pruma. Poprzedzony przez Patricka Torta , Urodzony w wieku dwudziestu lat. Geneza i modo L'Origine . Pary, mistrz klasyki, 2009.

Bertrand Jordan, Wci 'gen przestpczoci' », Medycyna / Nauki , tom. 31,2015( przeczytaj online ).

(w) Adrian Raine, Monte Buchsbaum i Lori LaCasse, Nieprawidowoci mózgu u morderców wskazane przez pozytonow tomografi emisyjn .

(w) Jonathan Wells, Niskie ttno spoczynkowe zwizane z przyszym agresywnym zachowaniem antyspoecznym lub , The Telegraph .uk ,17 wrzenia 2015 r.( przeczytaj online ).

Zobacz równie

Powizane artykuy

Bibliografia

Wprowadzenie do biologii: sownik, traktat, prezentacja ogólna, refleksja

Neil A. Campbell i Jane B. Reece, Biology , wydanie siódme, zaadaptowane z wydania angielskiego i przegldu naukowego René Lachaîne'a i Michela Bosseta, Pearson Education, 2007.
Jacques Berthet, we wspópracy z Alainem Amar-Costesec, Dictionary of Biology , De Boeck & Larcier , Bruksela, 2006, 1034 strony. Przedmowa Christiana de Duve . ( ISBN 2-8041-2798-2 )
Jean-Louis Morère, Raymond Pujol , Raised Dictionary of Biology , wyd. Frison-Roche, Pary, 2003, 1222 strony. Przedmowa Jean Dorst i Yves Coppens . ( ISBN 978-2-87671-300-0 )
William K. Purves, Gordon H. Orians, H. Craig Heller, Traite de Biologie , Sciences Flammarion, Pary, 1994, 1224 strony. Tumaczenie Jacqueline London z Life : The science of biologia , wydanie trzecie, Sinauer Associates, Inc, Sunderland, Massachusetts , 1992. ( ISBN 978-2-257-15025-7 )
(en) Hans Günter Schlegel (de) , General Microbiology , wydanie siódme, Cambridge University Press , 1992, 656 s. Tumaczenie Allgemeine Mikrobiologie , Georg Thieme Verlag, Stuttgart, 1969-1992, Margot Kogut. ( ISBN 978-0-521-43980-0 )
Boyce Rensberger, W sercu ycia, w królestwie ywej komórki , De Boeck University, 1999, Bruksela, 348 stron. Tumaczenie samego ycia: odkrywanie królestwa ywej komórki , Oxford University Press, Inc. , 1996. ( ISBN 978-2-7445-0054-1 )
Günther Vogel, Hartmunt Angermann, Atlas biologii , Dzisiejsza encyklopedia, La Pochothèque, The Pocket Book, 1994, 641 stron. Na podstawie dtv-Atlas zur Biologie , zweite Verfassung, Deutsche Taschenbuch Verlag, München , 1984, pod redakcj Georgesa Carrica. Pierwsza naukowa adaptacja wydania z 1970 roku jest wyreyserowana przez biologa genetycznego Matthieu Ricarda z Michelem Stephanem, Élisabeth Loubet, Jean-Pierre Bobillot, Dominique Marie, Alain Saint-Dizier oraz tumaczeniem Anne Sebisch, Michel Brottier i Claude Sebisch. ( ISBN 978-2-253-06451-0 )
Ksiga ycia pod redakcj Stephena Jaya Goulda , teksty Petera Andrewsa, Michaela Bentona , Christine Janis, J. Johna Sepkoskiego, Christophera Stringera, rysunki Johna Barbera, Marianne Collins, Ely Kish, Akio Morishima, Jean-Paul Tibbles, Open zbiór naukowy, Seuil, Pary, 1993, 256 stron. Przetumaczone z jzyka angielskiego przez Marcela Blanca. ( ISBN 978-2-02-019988-9 )
Guillaume Lecointre (re.), Critical Guide to Evolution , Belin , Pary, 2009, 504 strony. ( ISBN 978-2-7011-4797-0 )
Lecointre , Hervé Le GUYADER , filogenetyczna klasyfikacja dzienny , 3 ^th poprawione i uzupenione wydanie po pierwszej edycji 2001, Belin, 2006, 560 stron. ( ISBN 978-2-7011-4273-9 )
Pierre-Paul Grassé , Ewolucja ycia , kolekcja naukowa dzisiaj, wydanie Albin Michel, Pary, 1973.
Jacques Ruffié , Traite du vivant , kolekcja Le temps des sciences, ksigarnia Arthème Fayard, Pary, 1983, 796 stron. ( ISBN 978-2-213-01159-2 )
François Jacob , Logika ycia , historii dziedzicznoci, Kolekcja Phone, 1 ^st edycja 1970 Gallimard, Pary, 1987, 356 stron. ( ISBN 978-2-07-029334-6 )
Louis de Bonis , Ewolucja i wymieranie w królestwie zwierzt , Wielkie problemy ewolucji, Masson, 1991, 192 strony. ( ISBN 978-2-225-82322-0 )
Edward O. Wilson , Rónorodno ycia , wydanie Odile Jacob Sciences, 1993, 496 stron. Tumaczenie Marcela Blanca z Rónorodno ycia , 1992. ( ISBN 978-2-7381-0221-8 )
Christian de Duve , Suchajc ywych , Nauki Odile Jacob, Pary, 2002, 402 strony. ( ISBN 978-2-7381-1166-1 )
Patrick Tort , Dictionary of Darwinism and Evolution (red.), Pary, PUF, 1996, 3 vol., 5000 s. Ksika ukoronowana przez Akademi Nauk.
Peter Hamilton Raven , Georges Brooks Johnson , Kenneth A. Mason , Jonathan B. Losos i Susan R. Singer ( przekad Jules Bouharmont ), Biologia , De Boeck Supérieur ,2019( 1 ^st ed. 2007), 1400 , str. ( przeczytaj online )

Botaniczny

Frederik Liubenstein, Sownik botaniki europejskiej ( Europaïsch Botanisch Wörterbuch ) Brema, 1862
Gaston Bonnier , Nazwy kwiatów znalezionych prost metod , General Library of Education, Pary, 1971, 338 stron.
Dietmar Aichele, Wic co to za kwiat , wyd. Fernanda Nathana, Pary 1975, 400 stron. Ilustracje Marianne Golte-Bechtle. Tumaczenie przez Thomasa Althausa z Was blüht denn da , Frankh'sche Verlagshandlung, Kosmos Verlag, Stuttgart , 1973.
Bernard Boullard, Sownik botaniki , elipsy , 1990.
Aline Raynal-Roques , La botany redécouverte , wydanie Belin/INRA, 1994, 512 stron. ( ISBN 978-2-7011-1610-5 )
Brian Capon, Botanika dla ogrodnika , Belin, 2005, 256 stron. Tumaczenie Georgesa Ducreux z Botany Gardeners, wydanie z 1990 r. poprawione w 2005 r. ( ISBN 978-2-7011-3919-7 )
Paul Mazliak, Traktat o fizjologii rolin , Hermann
Marcel Bournérias , Christian Bock, Le Génie Plant , Nathan, Pary, 1992, 232 strony. ( ISBN 978-2-09-241040-0 )
Christine Bourquin-Mignot, Jacques-Elie Brochier, Lucie Chabal, Stéphane Crozat, Laurent Fabre, Frédéric Guibal, Philippe Marinval, Hervé Richard, Jean-Frédéric Terral, Isabelle Théry-Parizot, La Botanique , Kolekcja archeologiczna pod kierunkiem Ala, Errance editions, Pary 1999, 208 stron. ( ISBN 978-2-87772-174-5 )
Suzanne Amigues, Etudes de botany antyczne , przedmowa Pierre'a Quézela . Pary, Boccard, 2002, XV -501 s.

Gatunki zwierzt

Henri Tachet (re.), Philippe Richoux, Michel Bournand, Philippe Usseglio-Polatera, Bezkrgowce sodkowodne , systematyka, biologia, ekologia , CNRS Éditions , Pary, 588 stron ( ISBN 978-2-271-05745-7 )
René Jeannel , Wprowadzenie do entomologii w Nowym atlasie entomologii , wydania N. Boubée i C ^ie , 1960.
Michel Lamy , Owady i ludzie , Kolekcja Science of Today, Albin Michel Sciences, Pary, 1997, 416 stron. ( ISBN 978-2-226-08896-3 )
Lars Svensson, Peter J. Grant za teksty, Dan Zetterström, Kilian Mullarney za ilustracje, Le guide ornitho, 848 gatunków Europy w 4000 rysunków , Collection Les guides du naturaliste, Delachaux et niestlé, Pary, 2000, 400 stron. Tumaczenie szwedzkiego dziea Faogel guiden, Europas och Medelhavsomraodets faoglar i fält , Albert Bonniers, Förlag , Sztokholm, 1999 przez Jean-Louis Parmentier z adaptacj i nadzorem naukowym Guilhem Lesaffre, ( ISBN 978-2-603-01142-3 )
Louis Chaix, Patrice Méniel, Archaeozoologia, zwierzta i archeologia , Collection des Hespérides, Errance editions, Pary, 2001, 240 stron. ( ISBN 978-2-87772-218-6 )
Jared Diamond , Trzeci szympans , Esej o ewolucji i przyszoci zwierzcia ludzkiego , Gallimard, Pary, 2000. Tumaczenie Trzeciego szympansa , Harper-Collins, Nowy Jork , 1992.
André Langaney, Mczyni, przeszo, teraniejszo, warunkowe , Armand Colin, Pary, 1998, 252 strony. ( ISBN 978-2-200-37117-3 )

Ekologia i rodowisko

Jean-Louis Morère (re.), ywe istoty w swoim rodowisku , nauki przyrodnicze 2 ^de , Hachette, Pary, 1985, 240 stron. ( ISBN 978-2-01-010680-4 )
Gunnar Thorson, ycie w morzu , Kolekcja Wszechwiat wiedzy, Hachette, Pary, 1971, 256 stron. Tekst francuski Georgesa H. Galleta.
Bernard Boullard, Wojna i pokój w królestwie rolin , elipsy , Aubin Imprimeur, Pary, 1990, 336 stron. ( ISBN 978-2-7298-9033-9 )
Claude Leroy, La forêt redécouverte , Belin, Pary, sierpie 2009, 732 strony. ( ISBN 978-2-7011-4886-1 )

Biogeografia i kultura botaniczna

Paul Ozenda , Rolinno kontynentu europejskiego , Delachaux i Niestlé, Lozanna/Pary, 1994, 272 strony. ( ISBN 978-2-603-00954-3 )
François Couplan , To s roliny, które ratuj, moja wykwintna botanika, opowie , Plon, Pary, 2005, 462 strony. ( ISBN 978-2-259-19670-3 )
Gérard Debuigne, François Couplan , Petit Larousse rolin leczniczych , 500 rolin , Larousse 2006 wydanie, 896 stron. ( ISBN 978-2-03-582256-7 )
Christian i Élisabeth Busser, Roliny Wogezów, medycyna i tradycje ludowe z przewodnikiem po odkryciu i zastosowaniu 200 rolin leczniczych, La Née bleue , DNA Strasbourg , 2005, 348 stron. Przedmowa Jean-Marie Pelt . ( ISBN 978-2-7165-0657-1 )

Wprowadzenie do biofizyki i biologii czowieka

André Aurengo, Bertran Auvert François Leterrier Thierry Petitclerc pod kierunkiem François Gremy, Biofizyki , CDR Collection edytowany przez François Grémy w 1982 roku, 2 ^e wydanie poprawione, Medycyna Nauki Flammarion, Pary, 1994, 494 stron. ( ISBN 978-2-257-10594-3 )
Alain Blacque-Belair Bernard Mathieu Fossey, Max Fourestier, sownik biologiczny i Stae fizyczne w medycynie, praktyczne zastosowania kliniczne , 6 ^th edition, edycje Maloine, Pary, 1991, 848 stron. ( ISBN 978-2-224-01907-5 )
P. Baker, J. Polanovskiego G. Bizerta, Pan Dautrevaux, Abstract Biochemii Lekarskiej , Masson, Pary, 1 ^st edition 1981 2 ^th 1989 wydanie:
- 1. skadniki organizmów ywych, 2 ^nd edition, 1989, 348 stron. ( ISBN 978-2-225-81640-6 )
- 2. Metabolizm i regulacje, 1 ^st edition, 1981, 344 stron. ( ISBN 978-2-225-68740-2 )
G. Crouzols, M. Lechaud, z aktualizacj F. Lasniera, Hygiène et biologie humaine , edycje Jacques Lanore, Malakoff, 1993, 288 stron. ( ISBN 978-2-86268-035-4 )
Christian Robert, Pierre Vincent, Biologia i fizjologia czowieka , Vuibert, Pary, 1995, 678 stron. ( ISBN 978-2-7117-5234-8 )
Pierre Jacquemin, Jean-Louis Jacquemin (ilustracje), Streszczenie parazytologii klinicznej , Zbiór streszcze medycznych pod kierunkiem prof. Le Guyona, wydawnictwa Masson i C ^ie , Pary, 1974, 228 s.. ( ISBN 978-2-225-36091-6 ) , Reedycja 1987 ( ISBN 978-2-225-80910-1 )
IMS Wilkinson, Neurology , zbiór W skrócie, De Boeck University, Bruksela, 2002, 284 strony. Tumaczenie Patrick Chaynes z przegldu naukowego Mathieu Zuber angielskiej ksice Neurology , wydanie trzecie, Blackwell Science Ltd . 1999. ( ISBN 978-2-7445-0134-0 )
Jean-Marie Bourre, Cholesterol , Klasyka zdrowia, wydanie prywatne, Tuluza, 1997, 160 stron. Przedmowa Jean-Louis Étienne. ( ISBN 978-2-7089-3703-1 )

Historia biologii

Georges Petit , Jean Théodoridès , Histoire de la zoologie, des origines à Linné , Collection History of thinking , of the Practical School Studies, Tome VIII , Hermann, 1962, 360 stron.
(de) Gottfried Reinhold Treviranus , Biologie oder Philosophie der Lebenden Natur , 6 tomów, Getynga, 1802.
Bernard Mantoy, Jean-Baptiste de Lamarck, twórca biologii , wyd. Seghersa, Pary, 1968, 192 strony.
Karol Darwin , O powstawaniu gatunków [wydanie dwusetne], prze. A. Berra pod kierunkiem P. Torta, koord. przez M. Pruma. Poprzedza go Patrick Tort : Urodzony w wieku dwudziestu lat. Geneza i modo L'Origine . Pary, Champion Classiques, 2009. Tumaczenie O pochodzeniu gatunków poprzez dobór naturalny lub zachowanie uprzywilejowanych ras w walce o ycie opublikowane w 1859 roku. Tekst Daniela Becquemonda z angielskiego przekadu Edmonda Barbera. Wprowadzenie Jean-Marc Drouin . ( ISBN 978-2-08-070685-0 )
Paul Mazliak, fundamenty biologii, XIX ^th wieku Darwin, Pasteur i Claude Bernard , Vuibert , ADAPT , 2002, 346 stron. ( ISBN 978-2-7117-5352-9 )
André Pichot , Historia pojcia ycia , wyd. Gallimard, kolekcja Tel, 1993.

Biologia ródem wspóczesnych debat

Edward O. Wilson , Wyjtkowo wiedzy, od biologii do sztuki, ta sama wiedza , Robert Laffont, Pary, 2000, 398 s.. ( ISBN 978-2-221-08877-7 ) Tumaczenie Consilience , Alfred A. Knopf, Nowy Jork, 1998. ( ISBN 978-0-679-45077-1 )
Bernard Dussart, Henri Friedel, Roger Dajoz , Roger Molinier, Jacques Daget , Jean Keiling, François Ramade , René Oizon, Claude-Marie Vadrot, François Lapoix, Michel i Claire Corajoud, Dominique Simonnet, Jean-Pierre Charbonneau, Encyclopedia przedmiotowy , Librairie Larousse, 1977, 488 stron. Prezentacja Henri Friedla. Wniosek René Dumonta . Zielona ksiga z kilkoma gosami, wspóczesna z rozwojem zielonego ruchu politycznego. ( ISBN 978-2-03-070102-7 )

Linki zewntrzne

Uwagi w ogólnych sownikach lub encyklopediach :
Wybór stron internetowych o biologii w katalogu encyklopedycznym: Zakadki Biblioteki Narodowej Francji

[1] Peter H Raven , Kenneth A Mason, Georges B Johnson, Jonathan B Losos, Susan R Singer, Biology , De Boeck Supérieur ,2017( czytaj online ) , s. 2

[2] Logo i biologia. Etymologia i historia , portal leksykalny CNRTL online.

[3] afblum.be : Katalog korzeni pochodzenia helleskiego, uywany w terminologii nauk biologicznych. P ^rs Geerinck i Balleux. Biologia na Athénée Fernand Blum , obejrzano 1 ^st wrzenia 2014 r.

[4] Jean-Claude Laberche, biologia rolin , coll. Sciences sup, wyd. Dunod , Pary, 1999, s. 3 ( ISBN 2-10-004548-2 ) .

[5] Patrz Erwin Schrödinger , Czym jest ycie , 1944.

[6] 1948; cytowane przez Henri Atlana , 1994.

[7] François Jacob , Logika ycia, historia dziedzicznoci , 1970, s. 321 .

[8] Henri Atlan , Kwestia ycia , wyd. Próg, 1994, s. 43-44 .

[9] Zob. André Pichot , Historia pojcia ycia , 1993, rozdzia Zakoczenie; Gérard Nissim Amzallag , Czowiek-rolina dla autonomii ywych , 2002.

[10] (w) Giuseppe Longo, Mael Montevil i Stuart Kauffman , No Entailing Laws, goal Enablement in the Evolution of the Biosphere , Proceedings of 14th Annual Conference Companion on Genetic and Evolutionary Computation , ACM, Gecco '12,1 ^st stycze 2012, s. 1379-1392 ( ISBN 9781450311786 , DOI 10.1145 / 2330784.2330946 , przeczytaj online , dostp 4 grudnia 2016 r. ).

[11] Giuseppe Longo i Maël Montévil , Perspectives on Organisms , Springer ( DOI 10.1007 / 978-3-642-35938-5 , czytaj online ).

[12] Karol Darwin , Pochodzenie gatunków [Wydanie dwusetne], prze. A. Berra pod kierunkiem P. Torta, koord. przez M. Pruma. Poprzedzony przez Patricka Torta , Urodzony w wieku dwudziestu lat. Geneza i modo L'Origine . Pary, mistrz klasyki, 2009.

[13] Bertrand Jordan, Wci 'gen przestpczoci' », Medycyna / Nauki , tom. 31,2015( przeczytaj online ).

[14] (w) Adrian Raine, Monte Buchsbaum i Lori LaCasse, Nieprawidowoci mózgu u morderców wskazane przez pozytonow tomografi emisyjn .

[15] (w) Jonathan Wells, Niskie ttno spoczynkowe zwizane z przyszym agresywnym zachowaniem antyspoecznym lub , The Telegraph .uk ,17 wrzenia 2015 r.( przeczytaj online ).