Przestarzały |
7 lipca 1937 - 9 września 1945 r ( 8 lat, 2 miesiące i 2 dni ) |
---|---|
Lokalizacja | Chiny |
Casus belli | Incydent na moście Marco Polo |
Wynik |
Zwycięstwo Chin, kapitulacja Japonii po przegranej wojnie na Pacyfiku . Chiny stają się stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ . W następnym roku wznowiono chińską wojnę domową . |
Zmiany terytorialne | Przekazanie Mandżurii , Tajwanu i zdobytych miast, takich jak Kanton , Foshan czy japońska część Szanghaju |
Republika Chińska Komunistyczna Partia Chin Stany Zjednoczone Związek Radziecki Mongolska Republika Ludowa GPR Korea |
Cesarstwo Japonii współpracujące z chińskim rządem Manchoukuo Mengjiang |
5.600.000, w tym wojska komunistyczne | 4 100 000, w tym pracownicy |
3 200 000 żołnierzy | 1.100.000 żołnierzy |
Bitwy
WWII : Bitwy wojny chińsko-japońskiej
Kampanie afrykańskie, bliskowschodnie i śródziemnomorskie
Drugiej wojny chińsko-japońskiej to konflikt zbrojny , który trwał od 1937 do 1945 roku i zaczęła po inwazji wschodniej części Chin przez Japońskiej Cesarskiej Armii . Sześć lat po inwazji na Mandżurię , Cesarstwo Japońskie kontynuował ekspansywną politykę w Chinach. Optymistycznie nastawieni do możliwości szybkiego zakończenia konfliktu, Japończycy posunęli się nawet do tego, że w pierwszych tygodniach rozważali wygranie wojny w ciągu trzech miesięcy: pomimo początkowych zwycięstw Japonii wojna trwała osiem lat, a imperium było zmuszone do zarządzać bardzo dużym i niestabilnym terytorium.
Japoński atak przyniósł rozejm w wojnie domowej, która przez dziesięć lat przeciwstawiała się Kuomintangu i Komunistycznej Partii Chin , tworząc sojusz przeciwko najeźdźcy . Konflikt chińsko-japoński, szczególnie śmiertelny, miał poważne konsekwencje dla historii Chin i dla równowagi geopolitycznej regionu w następnych dziesięcioleciach.
Od 1939 r. Konflikt zaczął rozprzestrzeniać się poza Chiny, wraz ze starciem sowiecko-japońskim w Mongolii . W 1940 roku w Nanjing ustanowiono projapoński reżim . Od 1941 roku a wejściem do Chińskiej Republiki Ludowej wraz z aliantami , wojna w Chinach oficjalnie stał się częścią teatru Dalekiego Wschodu z II wojny światowej .
Wojna chińsko-japońska zakończyła się w 1945 roku kapitulacją Japonii po II wojnie światowej, a po niej wznowiono chińską wojnę domową .
Druga wojna chińsko-japońska jest powszechnie znana w mandaryńskim jako „wojna antyjapońska” lub „wojna przeciw Japończykom” (抗日戰爭, kàngrì zhànzhēng , skrót od中国 抗日戰爭, zhōngguó kàngrì zhànzhēng , „chińskie wojny o opór japoński „), coraz częściej po prostu skrócić do” wojny oporu „(抗戰, kàngzhàn ). Jednak w zależności od regionu ( Hongkong , Korea , Filipiny , Singapur , Malezja itp.) Termin ten nie zawsze odnosi się do tych samych konfliktów.
W Republice Ludowej , ta wojna jest również znany jako „ośmiu latach oporu” (八年抗戰, ba Nian kàngzhàn ), czyli osiem lat między incydentu Most Marco Polo i7 lipca 1937 i koniec wojny 15 sierpnia 1945. Inne regiony wolą wyrażenie „czternaście lat oporu” (十四 年 抗戰, shí sì nián kàngzhàn ), którego początki sięgają początku wojny w18 września 1931( incydent z 18 września ).
Na samym początku konfliktu Czerwiec 1937wojna chińsko-japońska została ochrzczona pod nazwą „incydent w północnych Chinach” (北 支 事 変, Hokushi jihen ), termin ten odnosi się dziś do incydentu na moście Marco Polo . Miesiąc później nazwa ta zmieniła się na „incydent chiński” (支那 事 変, Shina jihen ), chociaż prasa czasami używała terminu „incydent chińsko-japoński” (日 華 事 変, Nikka jihen ). Aby uniknąć sankcji ze strony krajów zachodnich, rząd wolał oficjalnie unikać słowa „wojna”.
Później imperialna propaganda uczyniła z konfliktu „świętą wojnę” (聖 戦, Seisen ), która miała być pierwszym krokiem w polityce podboju, której wyrazem było hasło Hakkō ichiu (八 紘 一 宇, co ironicznie oznacza „powszechne braterstwo”, ale w bardziej dosłownym znaczeniu „zebranie ośmiu stron świata pod jednym dachem”). Opracowany w XIX th wieku jako zasada, aby umożliwić promowanie cywilizacji i kultury pod sztandarem cesarza, pojęcie to stało się podczas ery Showa uzasadnieniem promowanie „wyższość” z „japońskiej rasy” jego prawa do podboju Azji .
Po ataku na Pearl Harbor7 grudnia 1941oficjalnie wypowiedziano wojnę Chinom, a cały konflikt przyjął nazwę „Wojna w Azji Wschodniej ” (大 東 亜 戦 争, Dai tōa sensō ), co oznacza kampanie na Pacyfiku i Azji Południowo-Wschodniej , łącząc w ten sposób Drugie Chińskie -Japońska wojna z II wojną światową .
Obecnie oficjalnym terminem pozostaje Shina jihen , nadal używany przez Ministerstwo Obrony, Ministerstwo Zdrowia, Pracy i Opieki Społecznej, a nawet w dokumentach historycznych lub pomnikach wojennych. Jednak termin ten pozostaje kontrowersyjny i jest przedmiotem ostrej krytyki. Więc :
Z tych powodów japońska i japońska prasa coraz częściej używa terminu „wojna chińsko-japońska” (日中 戦 争, Nicchū sensō ), uważanego za bardziej neutralny, w odniesieniu do drugiej wojny chińsko-japońskiej. Nie biorąc pod uwagę, że istnieją silne powiązania przyczynowo-skutkowe między wojną chińsko-japońską z lat 1894–1895 a wojną z lat 1937–1945, w języku japońskim występuje tylko „wojna chińsko-japońska”, pierwsza znana w języku japońskim jako „ mandżurska ”. - Wojna japońska ”(日 清 戦 争, Nisshin sensō ).
Większość historyków początek tej wojny przypisuje incydentowi na moście Marco Polo lub bitwie o most Lugou (盧溝橋),7 lipca 1937. Jednak inni historycy uważają, że zaczęło się to od incydentu w Mukden w18 września 1931(chociaż wojna oficjalnie rozpoczęła się w 1937 r.), kiedy Kantogunowie najechali północne Chiny i utworzyli tam marionetkowe państwo Manchoukuo w lutym 1932 r. , kontynuując w ten sposób ekspansjonizm Japonii w Chinach .
W 1932 r. W Szanghaju doszło do nowych starć między wojskami chińskimi i japońskimi , które doprowadziły do demilitaryzacji regionu. W styczniu 1933 roku wojska z Japonii i Manchouku stanęły naprzeciw armii chińskiej na wschód od Wielkiego Muru . W kwietniu 1933 roku wojska z Japonii, Manchoukuo i armia chińskich najemników najechały prowincję Chahaer w Mongolii Wewnętrznej . W 1935 r. Rząd Hebei zadeklarował autonomię i rozpoczął politykę współpracy z Japonią, z naruszeniem obowiązujących traktatów, co doprowadziło do faktycznej aneksji regionu. W 1936 roku Japończycy próbowali kontynuować natarcie w Mongolii Wewnętrznej, opierając się na mongolskich autonomistach księcia Demchugdongrub , ale wojska Mongołów i chińskich kolaborantów zostały pokonane przez armię chińską w październiku.Listopad 1936.
Wojownicze intencje Japonii były niekwestionowane: Tchang Kaï-shek nie chciał jeszcze angażować się w bezpośrednią i masową konfrontację z Japończykami, sądząc, że jego wojska nie są gotowe, i opowiadał się za walką z chińskimi komunistami . Zhang Xueliang ostatecznie porwał Czang Kaj-szeka, aby zmusić go do zawarcia sojuszu z komunistami: było to porozumienie z Xi'an , które zostało ostatecznie zawarte.Grudzień 1936i przypieczętował narodziny drugiego zjednoczonego frontu , przynosząc integrację komunistycznych sił zbrojnych do chińskich regularnych oddziałów.
Plik 7 lipca 1937The incydent Most Marco Polo warunkiem Japonię z pretekstem do wojennych otwarcia, a na 28 lipca wojnie został oficjalnie ogłoszony. Na początku sierpnia zajęto miasta Pekin i Tianjin . WSierpień 1937Cesarz Shōwa zezwolił na zawieszenie międzynarodowych konwencji o ochronie jeńców wojennych. Ta decyzja pozwoliła siłom cesarskim na postęp bez martwienia się o wprowadzenie środków w celu rozprawienia się z więźniami lub cywilami na podbitych terytoriach.
Pomimo pewnych sukcesów, takich jak bitwa pod Pingxingguan (wygrana wWrzesień 1937przez komunistów) i bitwie pod Taierzhuang (wygrana wKwiecień 1938przez nacjonalistów), zjednoczone siły chińskie poniosły szereg katastrof. Zostali pokonani pod Taiyuan i nie zdołali przeszkodzić Japończykom w podboju północnej części Shanxi . W listopadzie Japończycy zajęli Szanghaj po intensywnej kampanii bombowej, w wyniku której zginęły tysiące cywilów i trzy miesiące zaciekłych walk . Bitwa trwała dłużej niż oczekiwano, więc Japonia zdecydowała się zająć Nanjing , stolicę Republiki, gdzie 200 000 cesarskich żołnierzy rozbiło chińskie oddziały, które już mocno wstrząsnęły walkami w Szanghaju.
Szacunki dotyczące liczby Chińczyków zabitych podczas masakry w Nanjing na ogół wahają się między 65 000 a 350 000, w zależności od tego, czy uwzględniono tylko mieszkańców miasta lub jego najbliższego otoczenia, którzy schronili się tam. Rząd chiński ze swojej strony przyjął liczbę 300 000, która pojawia się na mauzoleum upamiętniającym masakrę. Gdy terytoria były podbijane, Japończycy utworzyli współpracujące chińskie rządy odpowiedzialne za administrowanie nimi.
Większość analityków wojskowych przewidywała, że Chińczycy nie będą w stanie kontynuować walki, gdy większość fabryk sprzętu wojskowego będzie zlokalizowana na terenach znajdujących się pod kontrolą Japonii lub w jej pobliżu. Obce mocarstwa niechętnie udzielały bardzo znaczącego wsparcia - chyba że miały strategiczne powody - ponieważ wierzyły, że Chińczycy przegrają wojnę. Obawiali się, że zbyt wyraźna pomoc zaszkodzi ich stosunkom z Japończykami.
Nazistowskie Niemcy do 1938 roku, a Związek Radziecki aż do 1941 roku, umeblowane ważną wsparcia technicznego dla sił chińskich. Związek Radziecki chciał przez tę pomoc zapobiec inwazji Japonii na Syberię, tak jak podczas bitwy pod Chałchin-Gołem , aby uniknąć wojny na dwóch frontach. Ponadto miała nadzieję, że jakikolwiek konflikt między Kuomintangiem a Japończykami pomoże partii komunistycznej.
Aby wesprzeć antykomunistyczną politykę Tchang Kaj-szeka , Niemcy dostarczały do 1938 r. Dużą część importu broni. Doradcy niemieccy zmodernizowali sprzęt i wyszkolili armię nacjonalistyczną. Oficerowie, w tym drugi syn Chianga, otrzymali wykształcenie i służyli w armii niemieckiej przed wojną światową. Ustała współpraca z sojuszem między Niemcami a Japonią , a reżim nazistowski uznał następnie chiński rząd Wang Jingwei za jedyny prawowity rząd w kraju.
W Unii Socjalistycznych Republik Radzieckich , od jesieni 1937 roku, a następnego sojuszu między nacjonalistami i komunistami, przewidziane nieoficjalnych kontyngenty wojskowe, prezentowane jako „wolontariuszy” wojsk, głównie w samolotach. Wojska radzieckie liczyły kilka tysięcy techników, ekspertów i doradców wojskowych (tankowców, lekarzy, pilotów, oficerów itp.), W tym 450 pilotów i techników, którzy przyczynili się do walki i budowy samolotów. Około 200 radzieckich pilotów zginęło w Chinach w latach 1937-1939. Georgi Zhukov był świadkiem bitwy pod Taierzhuang . W 1939 roku Armia Radziecka oficjalnie interweniowała, aby odeprzeć wtargnięcie Japonii do Mongolii . Po podpisaniu paktu o nieagresji przez ZSRR i Japonię od 1941 r. Wycofano pomoc sowiecką. ZSRR nie interweniował już w Chinach przed inwazją na Mandżurię w 1945 roku.
UK preferowane pomocy gospodarczej. Bank Anglii pod warunkiem, że wiedzę i wsparcie finansowe niezbędne do wprowadzenia chińskiego państwa o wiarygodne waluty fiat . W zamian Brytyjczycy stali się posiadaczami chińskich rezerw srebra . Część tych rezerw trzymali pod strażą w enklawie Tientsin, którą musieli ewakuować pod naciskiem Japonii pod koniec 1940 roku, ale potajemnie zabierając pieniądze.
Amerykańska żołnierz Claire Lee Chennault , która na krótko przed rozpoczęciem konfliktu została doradcą chińskiej armii w sprawach lotniczych, od 1938 roku pracowała nad zbudowaniem międzynarodowej eskadry pilotów. Od 1940 roku rząd Stanów Zjednoczonych , wciąż oficjalnie neutralny, udzielał mu pomocy w ramach programu Lend-Lease : Chennault utworzył w 1941 roku korpus amerykańskich ochotników znany jako Latające Tygrysy , co stanowiło pierwsze nieoficjalne zaangażowanie wojskowe Stanów Zjednoczonych. Państwa w konflikcie chińsko-japońskim.
Japończycy nie mieli ani zamiaru, ani możliwości bezpośredniego administrowania okupowaną przez siebie częścią Chin. Ich celem było tworzenie samorządów sprzyjających interesom Japonii . Jednak brutalność ich metod sprawiła, że stały się one bardzo niepopularne i uniemożliwiły projapońskim administracjom występowanie jako coś innego niż narzędzie propagandy. Po ich początkowych sukcesach i chociaż ich dominacja militarna nie była kwestionowana, Japończykom nie udało się zakończyć konfliktu tak, jak mieli nadzieję, nie udało im się zniszczyć nacjonalistycznych twierdz pomimo powtarzających się ofensyw. W 1938 r. Bitwa o Wuhan trwała cztery miesiące, a Japończykom ostatecznie nie udało się unicestwić głównego korpusu chińskich żołnierzy. Aby powstrzymać natarcie Japonii, nacjonaliści zniszczyli groble Żółtej Rzeki , powodując powódź, która spowodowała kilkaset tysięcy ofiar wśród cywilów. W następnych latach Japończycy musieli liczyć się z działaniami oporu ze strony nacjonalistów i skromniejszych komunistów. Wstrząsy sił konwencjonalnych i akcje partyzanckie następowały po sobie w miarę przeciągania się konfliktu.
W Marzec 1940W celu wzmocnienia efektywności pro-japońskiej chińskiej administracji, Japończycy utworzyli chiński rząd centralny poprzez połączenie różnych regionalnych rządów współpracujących. Wang Jingwei , były szef Kuomintangu i były premier, przejął inicjatywę, przedstawiając się jako jedyny prawowity przywódca Republiki Chińskiej.
Jednak pomimo nowych japońskich ofensyw, chiński opór trwał. WSierpień 1940Wojska komunistyczne zaskoczyły Japończyków zakrojoną na szeroką skalę ofensywą w północnych Chinach , która zakończyła się walką do końca roku. Ale to zwycięstwo Chin zaowocowało jedynie wzmocnieniem represji japońskich, a komuniści woleli potem wrócić do działań partyzanckich. WWrzesień 1940Aby odciąć jeden z szlaków dostaw nacjonalistów, Japończycy najechali Francuskie Indochiny , gdzie stacjonowali do 1945 roku.
Nacjonalistyczny rząd Tchang Kai-shek ustanowił swoją stolicę w Chongqing , która była przedmiotem intensywnych bombardowań przez Japończyków. Pomimo sojuszu z partią komunistyczną, Chiang starał się zachować swoją armię i uniknąć wielkiej bitwy z Japończykami, mając nadzieję na pokonanie komunistów po odejściu Japończyków. Co więcej, Chiang nie mógł jeszcze ryzykować totalnej wojny przeciwko dobrze wyszkolonym, wyposażonym i zorganizowanym armiom japońskim. Ze swojej strony Mao Zedong sprzyjał działaniom partyzanckim, mając na celu oszczędzenie i konsolidację swoich żołnierzy oraz uzyskanie w perspektywie średnioterminowej ostatecznego zwycięstwa nad nacjonalistami. Współpraca między wojskami nacjonalistycznymi i komunistycznymi była trudna, aw 1941 r. Nowa Czwarta Armia i oddziały nacjonalistów otwarcie starły się, osłabiając Drugi Zjednoczony Front. Komuniści i nacjonaliści, teoretycznie sojusznicy, spędzili większość konfliktu, prowadząc równolegle własne operacje wojskowe. Po upadku Shanxi partyzanci komunistyczni pozostawali aktywni na północnym wschodzie, podczas gdy nacjonaliści skoncentrowali swoją działalność na południowym zachodzie.
Stany Zjednoczone urządzone 1,6 miliarda dolarów sprzętu w ramach Lend-Lease podpisanej wMarzec 1941( 4 th ranking narodów pomógł przez ten program). Pod koniec 1941 roku, po ataku na Pearl Harbor , Republika Chińska została przyjęta do grona aliantów , zwiększając pomoc zagraniczną. Od wiosny 1942 roku amerykańskie lotnictwo oficjalnie zaciągnęło się, zastępując Latające Tygrysy i zakładając swoje bazy w Chinach, podczas gdy wojska chińskie interweniowały u boku Amerykanów w kampanii birmańskiej pod kryptonimami Force X i Y Force . Generał porucznik Joseph Stilwell został szefem sztabu Czang Kaj-szeka , ale ich wrogość utrudniała im współpracę. US Air Force używany kilka baz w Chinach, skąd rozpoczęła ataki Japończyków w całym regionie.
Pod koniec 1941 roku, japoński Ogólne Yasūji Okamura uzyskane z Komendy Imperial upoważnienie do wprowadzenia w życie działań w polityce Trzech całości (三光作戦, sanko Sakusen , „Zabić wszystko, spalić wszystko grabić wszystko” ) , A strategia spalonej ziemi pierwotnie zaprojektowana jako operacja odwetowa w ofensywie stu pułków prowadzonej przez Komunistyczną Partię Chin . Ta polityka, według historyka Mitsuyoshi Himety, doprowadziła do śmierci około 2,7 miliona chińskich cywilów. Systematyczne bombardowania nacjonalistycznej stolicy Chongqing również nabrały rozpędu, czyniąc je najczęściej bombardowanym miastem podczas II wojny światowej, w wyniku czego zginęły dziesiątki tysięcy cywilów.
W 1944 roku sytuacja w Japonii gwałtownie się pogorszyła: aby odzyskać przewagę, ich wojska rozpoczęły operację Ichi-Go , mającą na celu zajęcie zagrażających im baz lotniczych Chin i USA, co pozwoliło im zająć prowincje Hunan , Henan i Guangxi . Pomimo zdobyczy terytorialnych, operacja nie powstrzymała nalotów amerykańskich, które były stopniowo przeprowadzane z lotnisk położonych na froncie Pacyfiku.
W 1945 roku pod dowództwem generała porucznika Alberta Coady Wedemeyera armii chińskiej udało się odzyskać inicjatywę. W kwietniu Japończycy przeprowadzili nową ofensywę przeciwko Chińczykom i Amerykanom, ale zostali odparci w czerwcu w Hunan . Armia chińska wykorzystała swoją przewagę, rozpoczynając 4 sierpnia kontrofensywę w Guangxi . 8 sierpnia , zgodnie z zobowiązaniami podjętymi w porozumieniach jałtańskich , Związek Radziecki oficjalnie wypowiedział wojnę Japonii. Sowieci byli w stanie łatwo najechać Mandżurii i Mongolii Wewnętrznej na 9 , ocierając się o armię Guandong , nawet jak wojska chińskie zdobyte zwycięstwo w Guangxi podczas forsowania japońskich linii w kilku innych prowincjach i Stanach Zjednoczonych. Przeprowadzono ich drugi bombardowania nuklearnego na Nagasaki .
Hirohito ogłosił japońską kapitulację do aliantów na15 sierpnia 1945. 2 września Republika Chińska była jednym z sygnatariuszy aktów kapitulacji Japonii . 9 września , podczas ceremonii w Nanjing , Yasūji Okamūra , szef japońskich sił zbrojnych w Chinach, oficjalnie przekazał generałowi He Yingqin , chińskiemu ministrowi wojny, akt kapitulacji swoich żołnierzy.
Zgodnie z postanowieniami konferencji w Kairze z 1943 r. Dawne Manchoukuo , Tajwan i Wyspy Pescadores wróciły do Chin. Jednak Wyspy Ryūkyū nie odzyskały niepodległości.
Z Lipiec 1937, Cesarz Showa zgodę na użycie gazów trujących przeciwko chińskich żołnierzy i cywilów. Każde użycie było przedmiotem specjalnej dyrektywy ( rinsanmei ), przekazanej przez Szefa Sztabu Armii, w tym przypadku księcia Kotohito Kan'in . ZPaździernik 1937upoważnienia te zostały wydane przez sztab cesarski pod kierownictwem cesarza. W szczególności broń chemiczna została zatwierdzona 375 razy jesienią 1938 r. Podczas inwazji na Wuhan , następnie w 1939 r. W Kantonie i w 1943 r. Podczas bitwy pod Changde .
Na rozprawie, która odbyła się przez Sowietów w Chabarowsku w 1949 roku , takie jak oskarżeni generał Kiyashi Kawashima twierdzi, że co najmniej 40 członków jednostka 731 brał udział w 1941 i 1942 roku w operacji przez który plague- zanieczyszczone pchły zostały znalezione. Zrzucono nad Changde regionu , powodując tam epidemie.
Konflikt trwał 97 miesięcy i 3 dni (od 1937 do 1945 roku). Kuomintang walczył w 22 dużych bitwach (co najmniej sto tysięcy ludzi po obu stronach (會戰)) i ponad czterdzieści tysięcy mniej ważnych, podczas gdy partia komunistyczna faworyzowała, z kilkoma wyjątkami, operacje partyzanckie . Japończycy naliczyli milion i sto tysięcy ofiar, w tym ciężko rannych i zaginionych.
Chińczycy ponieśli znacznie więcej ofiar - 3229 000 żołnierzy i co najmniej 9 000 000 cywilów, nie wspominając o zniszczeniach. Spośród setek tysięcy chińskich żołnierzy wziętych do niewoli przez armię Shōwa w czasie wojny, tylko 68 zostało uwolnionych żywcem w 1945 roku. Jeśli chodzi o cywilów, praca opublikowana w 2002 roku przez wspólny komitet historyków, w skład którego wchodzą Mitsuyoshi Himeta, Zhifen Ju, Toru Kubo i Mark Peattie pokazują, że ponad 10 milionów z nich zostało przymusowo zwerbowanych przez Kōa-in (Imperial East Asian Development Agency) do pracy w kopalniach i fabrykach Manchoukuo .
Liczba ofiar śmiertelnych wśród ludności cywilnej jest często szacowana na co najmniej 17 530 000, czyli łącznie co najmniej 20 milionów zgonów w Chinach w okresie od 1937 do 1945 roku.
W Chinach wielu historyków sugeruje nawet, że liczba ta może być porównywalna z liczbą 27 milionów zabitych w ZSRR, ponieważ skala konfliktu i jego dewastacja były podobne.
Od 1911 i 1913 r., Wraz z końcem Cesarstwa Chińskiego i ciągłymi napięciami do końca lat 30. XX wieku, spisy powszechne były trudne do przeprowadzenia. Szacunki mogły co najwyżej oszacować ówczesną populację. Ponadto skala konfliktu i walk (ponad czterdzieści tysięcy) jest nie do pojęcia i nie pozwala na podanie wiarygodnych liczb.
Pomimo klęski Japończyków konflikt pomógł osłabić nacjonalistyczny rząd Republiki Chińskiej, którego wojska zostały poważnie dotknięte walkami, a gospodarka kraju została zrujnowana. Ponadto komuniści poprzez akcje partyzanckie przeciwko Japończykom zdobyli kontrolę nad wieloma obszarami wiejskimi, zdobywając poparcie mieszkańców. Przejęcie Mandżurii przez Związek Radziecki pozwoliło też chińskim komunistom wzmocnić swoje bazy w regionie, nacjonaliści nie mają wojska. ZSierpień 1945Stany Zjednoczone próbowały uniknąć nowej pożogi w Chinach, organizując rozmowy w Chongqing , w których uczestniczyli Tchang Kaï-shek i Mao Zedong . Gwałtowne starcia między nacjonalistami i komunistami rozpoczęły się jednak jeszcze przed zakończeniem negocjacji, ponownie wybuchając otwartą wojną w 1946 r. W następnych latach rząd Tchang Kaï-sheka ujrzał, jak umknęła mu kontrola nad krajem, czego konsekwencją była ogłoszenie wPaździernik 1949z Chińskiej Republiki Ludowej , po czym w grudniu nastąpił odwrót nacjonalistów na wyspę Tajwan .
Radziecka inwazja na Mandżurię, Mongolię Zewnętrzną i Koreę również doprowadziła do dostarczenia Korei Północnej koreańskim komunistom, co doprowadziło do powstania reżimu Korei Północnej i wojny koreańskiej , w której uczestniczyły komunistyczne Chiny.
Druga wojna chińsko-japońska przez kilka dziesięcioleci była przedmiotem diametralnie odmiennych traktowań w odpowiednich historiografiach „dwóch Chin” . Jeśli historiografia Tajwanu skupiała się wyłącznie na działaniach militarnych Kuomintangu, ograniczając działania komunistów do absolutnego minimum, nauczanie w Chińskiej Republice Ludowej zwykle wspominało jedynie o wyczynach zbrojeniowych i partyzantki. Komuniści, ignorując znaczenie nacjonaliści. W ramach starań o zbliżenie do Tajwanu komunistyczne Chiny honorują teraz także udział nacjonalistów w konflikcie z Japończykami.
Dla Chińczyków II wojna światowa rozpoczęła się nie w 1939 roku, ale w 1937 roku, kiedy Japonia rozpoczęła agresję. W Chinach podręczniki szkolne zachowują datę 1937 r., Czyli początków II wojny światowej, w której na pierwszym planie zajęto się krajem. Niektórzy Chińczycy mówią nawet o 1931 r., Z epizodem okupacji Mandżurii, ale data 1937 r. Została zachowana. W latach 1931-1937, mimo silnych napięć, nie było konfliktu zbrojnego poza Mandżurią (z wyjątkiem krótkiej konfrontacji w Szanghaju, wczesnejStyczeń 1932). Ogólnie mówiąc, stwierdzenie, że II wojna światowa rozpoczęła się w 1939 r., Może być postrzegane jako bardzo bolesne dla wielu Chińczyków, którzy są bardzo przywiązani do swojej historii i do daty 1937 r. Często mówi się też, że zagraniczne koncesje w Szanghaju zostały zamknięte. z tego samego okresu i że przed 1939 r. (biorąc pod uwagę datę 1931 r. i inwazję na Mandżurię) zginęło tyle samo, co między 1939 a 1945 r., gdyż początki inwazji były bardzo brutalne ( masakra w Nanjing ).
Bardziej obszerna lista znajduje się na liście filmów związanych z wojną chińsko-japońską (fr)